مسکو، به افزایش توان نیروی دریایی ادامه میدهد
عرضاندام دوباره پوتین در برابر ناتو
همدلی| محسن رفیق: تسلط بر آبراههای دریایی، همواره به عنوان یکی از سیاستهای راهبردی روسیه تعریف شده است. در این مسیر، در منظر کرملین، ناتو همیشه به عنوان نیرویی بازدارنده به شمار میآید. از آنجا که از نظر روسیه، پس از پایان جنگ سرد و انحلال پیمان ورشو، هیچ دلیلی برای ادامه موجودیت ناتو باقی نمانده است، بنابراین تنها دلیل حضور این نیرو، ایجاد محدودیت برای نیروی نظامی روسیه ارزیابی میشود. کرملین، تنش با روسیه را عامل اصلی بقای ناتو دانسته و از همینروست که در حال حاضر، روابط این دو در بدترین حالت ممکن وجود دارد.
با وجود این شرایط، روسیه روز گذشته، چهره جدیدی از قوای دریایی خود را در برابر نیروهای ناتو و همپیمانان آن، به رخ کشید. در این روز، مراسم روز نیروی دریایی روسیه با رژههایی دریایی در تمامی پایگاههای این کشور برگزار شد. در میان این مراسمها، رژه اصلی در پایتخت دریایی یعنی سنپترزبورگ و به رهبری ولادیمیر پوتین برگزار شد. سرگئی شویگو، وزیر دفاع این کشور و سردار ژنیکولای ایومنوف، پوتین را در این مراسم همراهی کردند. آنها از نزدیک به ۵۰ فروند از پیشرفتهترین کشتیها، کشتیهای جنگی، زیردریایی این کشور سان دیدند. در مراسم امسال که از همیشه گستردهتر بود، تعداد ۲۵کشتی، حدود ۱۵هزار نظامی و ۸۰جنگده و بالگرد مشارکت داشتند. پایگاههای اصلی انجام این مانورهای گسترده دریایی، به جز سن پترزبرگ، پایگاههای سیویر ومورسک، سواستوبل، بالتیسک، ولادیوستوک، پترو باولوفسک را نیز شامل میشدند.
این در حالی است که در گذشته، کمیته سیاستگذاری شوروری، سالگرد جنگ گانگات در سال ۱۷۱۴ را که مصادف با اولین پیروزی مهم نیروی دریایی پتر کبیر بوده است، به عنوان روز نیروی دریایی این کشور، تعیین کرد. اما این روز، در آشفتگیهای دهه ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ کنار گذاشته شد و در سال ۲۰۱۷، پوتین تاریخ آخرین یکشنبه ماه ژوئیه را به عنوان روز نیروی دریایی تعیین کرد. به هر روی این قدرتنمایی در برابر ناتو در حالی صورت میگیرد که در آنسو نیز ناتو در شرایط کنونی و در زمانی که روسیه به عنوان دشمن جدیدی از طرف سران غرب معرفی شده است، جان تازهای گرفته است. در تازهترین آماری که در خصوص هزینههای نظامی طرفین در سال گذشته منتشر شده، هزینه نظامی اعضای ناتو ۲۰ برابر روسیه و هزینه نظامی آمریکا مقابل اعضای ناتو بیش از دو و نیم برابر و مقابل روسیه ۱۵برابر بیشتر بوده است.
حوزه آبهای دریای سیاه همواره یکی از مناطقی بوده است که صحنه زورآزمایی و عرضاندام روسیه و ناتو محسوب شده است. مکانی که در حقیقت عرصه اصلی رویارویی روسیه و غرب و بازوی نظامی آن یعنی پیمان ناتو است. واحدهای دریایی ناتو به صورت دائمی در دریای سیاه حضور دارند و هر سال در سواحل گرجستان و اوکراین رزمایشهایی برگزار میکنند که روسیه در آن دشمن اصلی شناخته میشود. همچنین ناوهای آمریکایی به نوبت در دریای سیاه کشیک میدهند و ناوهای روسی این کشتیهای جنگی را تحت نظر دارند.
روسیه به تازگی نسبت به برگزاری رزمایشهای ناتو، موسوم به «سی بریز ۲۰۲۰»، که در منطقه دریای سیاه برگزار شد و همچنین فعالیتهای نظامی دیگر این ائتلاف در این منطقه هشدار داده و این فعالیتها را مطابق با نیازهای واقعی تضمین امنیت ندانسته بود. در این زمینه الکساندر گروشکو، معاون وزیر خارجه روسیه اظهار کرد که این یکی از مانورهای نظامی وابسته به سلسله فعالیتهای ناتو در بخش شرقی است و به منزله عرضاندام دیگر ناتو در جهت یک تهدید جدید قلمداد میشود. او تاکید کرد که کل این فعالیت متناسب با نیازهای واقعی تضمین امنیت نیست و به تنش منطقهای دامن زده و خطوط فاصلهای جدیدی در اروپا ایجاد میکند.
این در حالی است که پارلمان اوکراین، به عنوان نماینده کشور طرف منازعه با روسیه، ماه مارس گذشته قانونی را مصوب کرد که اجازه ورود یگانهای نیروهای مسلح کشورهای دیگر به خاک این کشور را در سال ۲۰۲۰ میدهد. الکسی نیجابابا، فرمانده نیروی دریایی نیروهای مسلح اوکراین اعلام کرده بود که رزمایش بینالمللی سی بریز ۲۰۲۰ با هماهنگی این کشور در دریای سیاه، انجام شده است.
روسیه هم البته همواره به اقدامات متقابلی دست زده است. خرداد ماه گذشته، با وجود تشدید اختلافهای موجود بین این کشور و نیروهای تحت امر پیمان آتلانتیک شمالی، روسیه رزمایش ناوگان خود را با حضور 37 ناو و ناوچه در دریای سیاه، کلید زد. در این رزمایش دریایی، شلیک چندین فروند موشک و توپخانه مورد آزمایش قرار گرفت و خدمه ناوها و ناوچههای شرکتکننده نیز، مانورهای آماده شدن برای جنگیدن و لشکرکشی دریایی را تمرین کردند. همچنین در این رزمایش، واحدهای دریایی شرکتکننده به تیراندازی و شلیک موشکی و توپخانهای به اهداف دریایی، ساحلی و هوایی پرداختند، اقداماتی که همگی زیر دوربینهای نیروهای ناتو، رصد میشد.
تنش روسیه با ناتو در دریای سیاه فقط به سطح آبها و نیروهای دریایی دو طرف محدود نشده و مسیرهای هوایی بر فراز این منطقه مهم جغرافیایی را نیز شامل میشود.
در همین زمینه چندی پیش، سیستمهای دفاع هوایی ارتش روسیه، از شناسایی هواپیماهای ناتو بر فراز دریای سیاه و بالتیک و رهگیری آنان خبر داد. به گزارش خبرگزاری اسپوتنیک، وزارت دفاع روسیه در این زمینه اعلام کرد که در تاریخ ۲۲ ژوئیه، سیستمهای دفاع هوایی ارتش روسیه، یک هواپیمای شناسایی نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا و همچنین یک هواپیمای شناسایی نیروی هوایی آلمان را بر فراز دریای سیاه شناسایی کردهاند. طبق این بیانیه، نیروهای دفاع هوایی روسیه، هواپیماهای شناسایی شده را رهگیری کرده و اجازه تخلف از مرز دولتی روسیه را به آنها ندادهاند.
این در حالی است که بلندپروازیهای مسکو برای ساخت تجهیزات مدرن دریایی و داشتن دست برتر در این زمینه همچنان دارد. هفته گذشته ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه در سفرش به شبه جزیره کریمه متعهد شد تا به برنامه روسیه در جهت ساخت ناوهای جدید ادامه دهد. پوتین در جریان حضورش در مراسم آغاز ساخته شدن دو ناو در کارگاه کشتیسازی در کرچ واقع در کریمه گفت که روسیه به نیروی دریایی قوی برای دفاع از منافع خود و کمک به حفظ توازنی استراتژیک و ثبات جهانی نیاز دارد. این در شرایطی است که کرملین در بحبوحه تنشها با غرب در نتیجه الحاق شبه جزیره کریمه در ۲۰۱۴ توسط مسکو، مدرنیزه کردن ارتش را در اولویت اصلی خود قرار داده است. سفارت آمریکا در اوکراین این اقدام را محکوم کرده و در توئیتی نوشت که ساخت و ساز بدون مجوز کشتی و ناو در قلمرو مستقل اوکراین، نقض دوباره هنجارهای بینالمللی از سوی روسیه است. با این وجود، روسیه همزمان با مراسم آغاز به کار ساخت این ناوها در کریمه، ساخت دو ناوچه را نیز در سنپترزبورگ و دو زیردریایی اتمی را در کمپانی کشتیسازی سوماش در شهر سوروودینسک، واقع در شمال روسیه آغاز کرده است.
پوتین همچنین گفته است که نیروی دریایی روسیه در هشت سال گذشته ۲۰۰ فروند کشتی جنگی جدید سفارش داده و به مدرنیزه کردن ارتش ادامه خواهد داد. او خاطرنشان کرده است که نیروی دریایی روسیه دارای ۶۰ کشتی در ماموریتهای گشتزنی است و به تلاشهای خود در جهت توسعه نیروی دریایی مدرن و مجهز کردن کشتیها به تسلیحات جدید، ادامه خواهد داد.
مقامهای روسیه به این نکته اشاره کردند که ناوچههای جدید و زیردریاییهای اتمی که به تازگی ساخت آنها آغاز شده، به تسلیحات فراصوت مجهز هستند. همچنین ارتش روسیه اعلام کرده است که کشتیها به زودی به موشکهای کروز فراصوت زیکرو، که قابلیت اصابت به هدف در فاصله ۱۰۰۰ کیلومتری را داشته و میتوانند ۹ برابر سریعتر از سرعت صوت حرکت کنند، مجهز خواهند شد.
با وجود این شرایط، روسیه روز گذشته، چهره جدیدی از قوای دریایی خود را در برابر نیروهای ناتو و همپیمانان آن، به رخ کشید. در این روز، مراسم روز نیروی دریایی روسیه با رژههایی دریایی در تمامی پایگاههای این کشور برگزار شد. در میان این مراسمها، رژه اصلی در پایتخت دریایی یعنی سنپترزبورگ و به رهبری ولادیمیر پوتین برگزار شد. سرگئی شویگو، وزیر دفاع این کشور و سردار ژنیکولای ایومنوف، پوتین را در این مراسم همراهی کردند. آنها از نزدیک به ۵۰ فروند از پیشرفتهترین کشتیها، کشتیهای جنگی، زیردریایی این کشور سان دیدند. در مراسم امسال که از همیشه گستردهتر بود، تعداد ۲۵کشتی، حدود ۱۵هزار نظامی و ۸۰جنگده و بالگرد مشارکت داشتند. پایگاههای اصلی انجام این مانورهای گسترده دریایی، به جز سن پترزبرگ، پایگاههای سیویر ومورسک، سواستوبل، بالتیسک، ولادیوستوک، پترو باولوفسک را نیز شامل میشدند.
این در حالی است که در گذشته، کمیته سیاستگذاری شوروری، سالگرد جنگ گانگات در سال ۱۷۱۴ را که مصادف با اولین پیروزی مهم نیروی دریایی پتر کبیر بوده است، به عنوان روز نیروی دریایی این کشور، تعیین کرد. اما این روز، در آشفتگیهای دهه ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ کنار گذاشته شد و در سال ۲۰۱۷، پوتین تاریخ آخرین یکشنبه ماه ژوئیه را به عنوان روز نیروی دریایی تعیین کرد. به هر روی این قدرتنمایی در برابر ناتو در حالی صورت میگیرد که در آنسو نیز ناتو در شرایط کنونی و در زمانی که روسیه به عنوان دشمن جدیدی از طرف سران غرب معرفی شده است، جان تازهای گرفته است. در تازهترین آماری که در خصوص هزینههای نظامی طرفین در سال گذشته منتشر شده، هزینه نظامی اعضای ناتو ۲۰ برابر روسیه و هزینه نظامی آمریکا مقابل اعضای ناتو بیش از دو و نیم برابر و مقابل روسیه ۱۵برابر بیشتر بوده است.
حوزه آبهای دریای سیاه همواره یکی از مناطقی بوده است که صحنه زورآزمایی و عرضاندام روسیه و ناتو محسوب شده است. مکانی که در حقیقت عرصه اصلی رویارویی روسیه و غرب و بازوی نظامی آن یعنی پیمان ناتو است. واحدهای دریایی ناتو به صورت دائمی در دریای سیاه حضور دارند و هر سال در سواحل گرجستان و اوکراین رزمایشهایی برگزار میکنند که روسیه در آن دشمن اصلی شناخته میشود. همچنین ناوهای آمریکایی به نوبت در دریای سیاه کشیک میدهند و ناوهای روسی این کشتیهای جنگی را تحت نظر دارند.
روسیه به تازگی نسبت به برگزاری رزمایشهای ناتو، موسوم به «سی بریز ۲۰۲۰»، که در منطقه دریای سیاه برگزار شد و همچنین فعالیتهای نظامی دیگر این ائتلاف در این منطقه هشدار داده و این فعالیتها را مطابق با نیازهای واقعی تضمین امنیت ندانسته بود. در این زمینه الکساندر گروشکو، معاون وزیر خارجه روسیه اظهار کرد که این یکی از مانورهای نظامی وابسته به سلسله فعالیتهای ناتو در بخش شرقی است و به منزله عرضاندام دیگر ناتو در جهت یک تهدید جدید قلمداد میشود. او تاکید کرد که کل این فعالیت متناسب با نیازهای واقعی تضمین امنیت نیست و به تنش منطقهای دامن زده و خطوط فاصلهای جدیدی در اروپا ایجاد میکند.
این در حالی است که پارلمان اوکراین، به عنوان نماینده کشور طرف منازعه با روسیه، ماه مارس گذشته قانونی را مصوب کرد که اجازه ورود یگانهای نیروهای مسلح کشورهای دیگر به خاک این کشور را در سال ۲۰۲۰ میدهد. الکسی نیجابابا، فرمانده نیروی دریایی نیروهای مسلح اوکراین اعلام کرده بود که رزمایش بینالمللی سی بریز ۲۰۲۰ با هماهنگی این کشور در دریای سیاه، انجام شده است.
روسیه هم البته همواره به اقدامات متقابلی دست زده است. خرداد ماه گذشته، با وجود تشدید اختلافهای موجود بین این کشور و نیروهای تحت امر پیمان آتلانتیک شمالی، روسیه رزمایش ناوگان خود را با حضور 37 ناو و ناوچه در دریای سیاه، کلید زد. در این رزمایش دریایی، شلیک چندین فروند موشک و توپخانه مورد آزمایش قرار گرفت و خدمه ناوها و ناوچههای شرکتکننده نیز، مانورهای آماده شدن برای جنگیدن و لشکرکشی دریایی را تمرین کردند. همچنین در این رزمایش، واحدهای دریایی شرکتکننده به تیراندازی و شلیک موشکی و توپخانهای به اهداف دریایی، ساحلی و هوایی پرداختند، اقداماتی که همگی زیر دوربینهای نیروهای ناتو، رصد میشد.
تنش روسیه با ناتو در دریای سیاه فقط به سطح آبها و نیروهای دریایی دو طرف محدود نشده و مسیرهای هوایی بر فراز این منطقه مهم جغرافیایی را نیز شامل میشود.
در همین زمینه چندی پیش، سیستمهای دفاع هوایی ارتش روسیه، از شناسایی هواپیماهای ناتو بر فراز دریای سیاه و بالتیک و رهگیری آنان خبر داد. به گزارش خبرگزاری اسپوتنیک، وزارت دفاع روسیه در این زمینه اعلام کرد که در تاریخ ۲۲ ژوئیه، سیستمهای دفاع هوایی ارتش روسیه، یک هواپیمای شناسایی نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا و همچنین یک هواپیمای شناسایی نیروی هوایی آلمان را بر فراز دریای سیاه شناسایی کردهاند. طبق این بیانیه، نیروهای دفاع هوایی روسیه، هواپیماهای شناسایی شده را رهگیری کرده و اجازه تخلف از مرز دولتی روسیه را به آنها ندادهاند.
این در حالی است که بلندپروازیهای مسکو برای ساخت تجهیزات مدرن دریایی و داشتن دست برتر در این زمینه همچنان دارد. هفته گذشته ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه در سفرش به شبه جزیره کریمه متعهد شد تا به برنامه روسیه در جهت ساخت ناوهای جدید ادامه دهد. پوتین در جریان حضورش در مراسم آغاز ساخته شدن دو ناو در کارگاه کشتیسازی در کرچ واقع در کریمه گفت که روسیه به نیروی دریایی قوی برای دفاع از منافع خود و کمک به حفظ توازنی استراتژیک و ثبات جهانی نیاز دارد. این در شرایطی است که کرملین در بحبوحه تنشها با غرب در نتیجه الحاق شبه جزیره کریمه در ۲۰۱۴ توسط مسکو، مدرنیزه کردن ارتش را در اولویت اصلی خود قرار داده است. سفارت آمریکا در اوکراین این اقدام را محکوم کرده و در توئیتی نوشت که ساخت و ساز بدون مجوز کشتی و ناو در قلمرو مستقل اوکراین، نقض دوباره هنجارهای بینالمللی از سوی روسیه است. با این وجود، روسیه همزمان با مراسم آغاز به کار ساخت این ناوها در کریمه، ساخت دو ناوچه را نیز در سنپترزبورگ و دو زیردریایی اتمی را در کمپانی کشتیسازی سوماش در شهر سوروودینسک، واقع در شمال روسیه آغاز کرده است.
پوتین همچنین گفته است که نیروی دریایی روسیه در هشت سال گذشته ۲۰۰ فروند کشتی جنگی جدید سفارش داده و به مدرنیزه کردن ارتش ادامه خواهد داد. او خاطرنشان کرده است که نیروی دریایی روسیه دارای ۶۰ کشتی در ماموریتهای گشتزنی است و به تلاشهای خود در جهت توسعه نیروی دریایی مدرن و مجهز کردن کشتیها به تسلیحات جدید، ادامه خواهد داد.
مقامهای روسیه به این نکته اشاره کردند که ناوچههای جدید و زیردریاییهای اتمی که به تازگی ساخت آنها آغاز شده، به تسلیحات فراصوت مجهز هستند. همچنین ارتش روسیه اعلام کرده است که کشتیها به زودی به موشکهای کروز فراصوت زیکرو، که قابلیت اصابت به هدف در فاصله ۱۰۰۰ کیلومتری را داشته و میتوانند ۹ برابر سریعتر از سرعت صوت حرکت کنند، مجهز خواهند شد.