پرواز ایرانی به مقصد لبنان بر فراز سوریه، مورد مزاحمت جنگنده آمریکایی قرار گرفت
بازی آمریکا با جان مسافران غیرنظامی
همدلی| محسن رفیق: روز پنجشنبه ۲مرداد، دو هواپیمای جنگنده ایالات متحده آمریکا بر فراز خاک سوریه، به پرواز ۱۱۵۲ شرکت هواپیمایی ماهان که در کریدورهای بینالمللی هوایی عازم بیروت بود نزدیک شدند، که طی این اتفاق تعدادی از مسافران به دلیل واکنش خلبان در کاهش شدید ارتفاع، آسیب دیدند، هر چند در نهایت این پرواز به سلامت در فرودگاه بیروت به زمین نشست. برخی از مسافران این پرواز در ویدیوکلیپی که در فضای مجازی منتشر شده، میگویند که به دلیل حرکت خطرناک و تهدیدآمیز این جنگندهها، خلبان هواپیمای ماهان مجبور به کاهش شدید ارتفاع شده و به همین دلیل برخی از آنها آسیب دیدند. این در حالی بود که پس از حصول اطمینان از ایمن بودن هواپیما، بعد از فرود آن در فرودگاه بیروت تصمیم درباره بازگشت هواپیمای مذکور به تهران اتخاذ شد.
مسئولان آمریکایی ۵ساعت پس از این اقدام تایید کردند که جنگندهای که در مسیر پرواز هواپیمای ماهان از تهران به لبنان ایجاد مزاحمت کرده بود، آمریکایی بوده است. در این زمینه خبرگزاری رویترز به نقل از دو مسئول آمریکایی اعلام کرد که یک جنگنده اف-15 آمریکایی در مسیر دید هواپیمای مسافربری ایرانی قرار گرفته، اما این اقدام در فاصله ایمن انجام شده است. همچنین بیل اوربان، سخنگوی فرماندهی مرکزی تروریستی آمریکا در این باره مدعی شد که یک جنگنده اف-۱۵ در ماموریت هوایی همیشگی خود بر فراز پایگاه التنف در سوریه اقدام به بازرسی بصری هواپیمای مسافربری ماهان ایران در فاصلهای ایمن با این هواپیما کرد و خلبان جنگنده پس از اطمینان از آن هواپیما فاصله گرفت.
محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان در توئیتی در این زمینه نوشت که آمریکا به طور غیرقانونی سرزمین یک کشور دیگر را تصرف میکند و سپس به یک پرواز مسافربری برنامهریزی شده تعرض میکند. او در این اظهار نظر ادامه داد که آنان جان مسافران غیرنظامی بیگناه را به خطر میاندازند، آن هم به این بهانه که میخواهند از نیروهای اشغالگر خود محافظت کنند.
ظریف همچنین در این باره اشاره کرد که آنها با پررویی، یک بیقانونی را پشت بیقانونی دیگر انجام میدهند و باید قبل از وقوع فاجعه، جلوی این قانونشکنان را گرفت. سیدعباس موسوی سخنگوی وزارت امور خارجه نیز در رابطه با این حادثه اظهار کرد که جزئیات این حادثه در دست بررسی است و پس از تکمیل اطلاعات اقدامات لازم سیاسی و حقوقی به عمل خواهد آمد. این در حالی است که پس از فرود این هواپیما در فرودگاه بیروت و در تماس مجید روانچی سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل متحد با گوترش دبیرکل آن سازمان، صراحتا تاکید کرد که چنانچه هر حادثهای در مسیر برگشت برای این هواپیما اتفاق افتد، جمهوری اسلامی ایران آمریکا را مسئول آن خواهد شناخت.
حسامالدین آشنا، مشاور حسن روحانی نیز با واکنش نسبت به این موضوع در توئیتر خود نوشت که کسی که جان رهبرانش را دوست دارد، با جان مسافران ما بازی نمیکند.
همچنین لعیا جنیدی معاون حقوقی رئیس جمهور نیز طی یادداشتی در این زمینه، متذکر شد توضیحاتی که تاکنون در رابطه با ایجاد مزاحمت برای هواپیمای مسافربری ماهان ارائه شده غیرموجه و فاقد وجه اقناعی است.
او در ادامه این یادداشت تاکید کرد که رفتار هواپیماهای جنگنده در قبال پرواز۱۱۵۲ هواپیمایی ماهان و ایجاد مزاحمت برای یک هواپیمای مسافربری آن هم در خاک کشور ثالث، نقض آشکار امنیت هوانوردی، تخلف از اصل آزادی پرواز هواپیماهای غیر نظامی و به علاوه در مغایرت با مواد ۳ مکرر و ۴۴ پیمان هواپیمایی کشوری بینالمللی(کنوانسیون شیکاگو) و ضمیمههای مربوطه و کنوانسیون مونترال ۱۹۷۱ و نیز زیر پا گذاشتن اصول مسلم حقوق بین الملل است. او ادامه داده است که اقدامات صورت گرفته توسط این جنگندهها موجب مسئولیت بینالمللی دولت متبوع آنها بوده و قابلیت تعقیب حقوقی را از جمله در شورای ایکایو و دادگاه دادگستری بینالمللی به دنبال خواهد داشت. عباسعلی کدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان نیز در این زمینه ضمن تروریستی خواندن این اقدام از سوی آمریکا اعلام کرد که ایران ضمن تعقیب حقوقی، حق اقدام متقابل را نیز برای خود محفوظ میداند. در این زمینه، سازمان هواپیمایی کشوری درباره تعرض هواپیماهای جنگنده ایالات متحده آمریکا به پرواز 1152 شرکت هواپیمایی ماهان اطلاعیهای صادر کرد. سازمان هواپیمایی کشوری بر اساس مفاد ضمیمه ۱۳ پیمان شیکاگو ضمن برقراری تماس با طرف سوری، خواستار بررسی سریع و دقیق رویداد شد و تیم فنی بررسی سوانح ایران نیز از دقایق اولیه پس از ورود هواپیمای ماهان به فرودگاه امام خمینی، بررسی فنی رویداد را آغاز کردند. جزئیات این رویداد پس از بررسی تمامی دادههای فنی و اطلاعات به دست آمده بر اساس فرآیند بررسی سانحه و همچنین برخی اطلاعات مستند و متقن از مقامات هواپیمایی کشوری سوریه منتشر خواهد شد. سازمان هواپیمایی کشوری ایران، اقدام هواپیماهای جنگنده آمریکایی در تعرض به هواپیمای مسافربری ایرانی را مصداق بارز نقض حقوق بینالملل و مقررات و استانداردهای هوانوردی میداند و مراتب اعتراض جدی خود را رسما به شورای سازمان بینالمللی هواپیمایی کشوری (ایکائو) ارائه و خواستار رسیدگی فوری به موضوع است.
در پی تعرض هواپیماهای جنگنده آمریکایی به پرواز ۱۱۵۲ شرکت هواپیمایی ماهان، وزیر راه و شهرسازی گفت: تا محکوم شدن آمریکا توسط جامعه جهانی و ایکائو پیگیری این موضوع را ادامه خواهیم داد. محمد اسلامی در گفتوگو با ایلنا درباره مزاحمت دو جنگنده امریکایی برای هواپیمای مسافری ماهان بر فراز آسمان سوریه که منجر به فرود اضطراری و مصدوم شدن چند مسافر از جمله دو کودک شد، گفت: هواپیمای ماهان در مسیر تجاری بینالمللی در حال حرکت بوده و این تعرض امریکا اقدام تروریستی است.
او ادامه داد که جهان باید این اقدام آمریکا را محکوم کند و تا ساعاتی دیگر اعتراض رسمی ایران را به این برخورد تروریستی آمریکا از طریق نماینده کشورمان در ایکائو پیگیری میکنیم. وزیر راه وشهرسازی با تاکید بر اینکه مزاحمتهای دو جنگنده آمریکایی برای هواپیمای مسافربری کشورمان تعرض آشکار به حقوق قانونی و واضح بینالمللی و علیه امنیت مسافران بوده است، گفت که طبق ضوابط ایکائو همه کشورها وظیفه دارند که ایمنی پروازها را در فضای کشورها رعایت کنند و این الزام برای همه کشورهاست.
اسلامی با بیان اینکه این تعرضات محکوم است و همه کشورها باید این اقدام را محکوم کنند، ادامه داد: اعتراض از طریق نماینده رسمی به صورت رسمی و کتبی تا ساعتی دیگر منتشر خواهد شد و این موضوع را به طور جدی دنبال میکنیم. او با اشاره به بررسی این رخداد و تعرض به هواپیمای مسافری ایران در آسمان سوریه گفت: این تعرض برای هواپیمای ایرانی رخ داده و ما هم اعتراضات و حقوق قانونی خود را به طور جدی دنبال میکنیم البته هر کشوری که این اتفاق در فضای آن رخ داده هم باید معترض باشد و از آنجایی که این اقدام در فضای آسمان تحت مدیریت آن کشور (سوریه) رخ داده، انتظار داریم آنها هم اعتراضات خود را دنبال و پیگیری کنند.
وزیر راه وشهرسازی درباره اظهارات مقامات آمریکایی مبنی بر اینکه جنگندهها فاصله استاندارد از هواپیمای ماهان را رعایت کردهاند، تاکید کرد: آنها غلط کردهاند، هیچ حقی نداشتند که وارد مسیر هواپیمای تجاری شوند. او با تاکید بر اینکه هیچ جنگندهای حق ندارد وارد مسیر تجاری هواپیماها شود، اظهار داشت: مسیرهای پروازهای تجاری و بینالمللی شناخته شده هستند و هیچ جنگندهای حق تعرض و اجازه ورود به مسیر تجاری را ندارد.
اسلامی افزود که هواپیمای ماهان مجوز پرواز داشته و هواپیمای تجاری و مسیر آن کاملا مشخص است، هیچ چیز مبهمی در این پرواز وجود نداشته و تمام موضوعات در این پرواز روشن بوده است. وزیر راه و شهرسازی همچنین تاکید کرد که از ایکائو انتظار داریم علیه این اقدام آمریکا بیانیه بدهد و نسبت به این اقدام اعتراض کند. ما هم به طور جدی پیگیری میکنیم تا ایکائو وادار شود و نسبت به این تعرض امریکا، اعتراض کند.
جنبش حماس نیز با محکوم کردن این واقعه، تاکید کرد که تعرض آمریکاییها به هواپیمای مسافربری ایرانی اقدامی غیر قابل قبول است و نشاندهنده منطق اراذل و اوباش است. در بیانیه این جنبش، هدف قرار دادن این گونه به غیر نظامیان، نشاندهنده مفهوم تروریسم، خوانده شده است. در این واکنش اضافه شده است که این تجاوز آمریکا در راستای خدمت به پروژه صهیونیستی در منطقه است و منافع ملتهای منطقه را تهدید میکند، بنابراین باید تمام تواناییهای امت اسلامی،برای مقابله با پروژه صهیونیستی مورد حمایت دولت آمریکا به کار گرفته شده و اختلافات میان امت اسلامی را کنار گذاشته شود.
جنبش جهاد اسلامی فلسطین نیز تعرض جنگندههای آمریکایی به هواپیمای ایرانی را به شدت محکوم کرد. این جنبش تاکید کرد: این حادثه تروریستی نشان دهنده اهداف خصمانه آمریکا و نقش این کشور در تهدید امنیت منطقه است. جنبش جهاد همچنین اعلام کرد که ایران حق دارد هرگونه اقدامی برای پاسخ به این تعرض تروریستی را اتخاذ کند.
با این وجود یک منبع آگاه در گفت وگو با ایلنا از تشکیل کمیته کارشناسان فنی برای بررسی این رخداد خبر داد و گفت که با توجه به اینکه رویداد منجر به مصدومیت شده، براساس ضمیمه ۱۳ پیمان شیکاگو باید موضوع بررسی شود و بر همین اساس تیم بررسی سانحه سازمان به موضوع ورود کرده است. او تاکید کرد که چون این رویداد در فضای سوریه رخ داده، مسئولیت اصلی بررسی با هواپیمایی کشوری سوریه خواهد بود و گزارش رسمی بر اساس ضمیمه ۱۳ پیمان توسط آن کشور باید به ایران و ایکائو و سایر ذینفعان ارائه شود. به گفته این منبع آگاه، خوانش جعبه سیاه هواپیمای ماهان بستگی به تصمیم سوریه دارد. با بازخوانی جعبه سیاه هواپیما میتوان اعلام کرد که خلبان از سوی جنگندههای مزاحم تهدید به شلیک شده است. او با تاکید براینکه فقط کشور سوریه حق دارد هواپیمای مسافربری را رهگیری کند، گفت که رهگیری قواعدی دارد که مهم ترین آن حفظ فاصله ی ایمن با هواپیما و عدم به مخاطره انداختن ایمنی هواپیما و مسافرین است.
مسئولان آمریکایی ۵ساعت پس از این اقدام تایید کردند که جنگندهای که در مسیر پرواز هواپیمای ماهان از تهران به لبنان ایجاد مزاحمت کرده بود، آمریکایی بوده است. در این زمینه خبرگزاری رویترز به نقل از دو مسئول آمریکایی اعلام کرد که یک جنگنده اف-15 آمریکایی در مسیر دید هواپیمای مسافربری ایرانی قرار گرفته، اما این اقدام در فاصله ایمن انجام شده است. همچنین بیل اوربان، سخنگوی فرماندهی مرکزی تروریستی آمریکا در این باره مدعی شد که یک جنگنده اف-۱۵ در ماموریت هوایی همیشگی خود بر فراز پایگاه التنف در سوریه اقدام به بازرسی بصری هواپیمای مسافربری ماهان ایران در فاصلهای ایمن با این هواپیما کرد و خلبان جنگنده پس از اطمینان از آن هواپیما فاصله گرفت.
محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان در توئیتی در این زمینه نوشت که آمریکا به طور غیرقانونی سرزمین یک کشور دیگر را تصرف میکند و سپس به یک پرواز مسافربری برنامهریزی شده تعرض میکند. او در این اظهار نظر ادامه داد که آنان جان مسافران غیرنظامی بیگناه را به خطر میاندازند، آن هم به این بهانه که میخواهند از نیروهای اشغالگر خود محافظت کنند.
ظریف همچنین در این باره اشاره کرد که آنها با پررویی، یک بیقانونی را پشت بیقانونی دیگر انجام میدهند و باید قبل از وقوع فاجعه، جلوی این قانونشکنان را گرفت. سیدعباس موسوی سخنگوی وزارت امور خارجه نیز در رابطه با این حادثه اظهار کرد که جزئیات این حادثه در دست بررسی است و پس از تکمیل اطلاعات اقدامات لازم سیاسی و حقوقی به عمل خواهد آمد. این در حالی است که پس از فرود این هواپیما در فرودگاه بیروت و در تماس مجید روانچی سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل متحد با گوترش دبیرکل آن سازمان، صراحتا تاکید کرد که چنانچه هر حادثهای در مسیر برگشت برای این هواپیما اتفاق افتد، جمهوری اسلامی ایران آمریکا را مسئول آن خواهد شناخت.
حسامالدین آشنا، مشاور حسن روحانی نیز با واکنش نسبت به این موضوع در توئیتر خود نوشت که کسی که جان رهبرانش را دوست دارد، با جان مسافران ما بازی نمیکند.
همچنین لعیا جنیدی معاون حقوقی رئیس جمهور نیز طی یادداشتی در این زمینه، متذکر شد توضیحاتی که تاکنون در رابطه با ایجاد مزاحمت برای هواپیمای مسافربری ماهان ارائه شده غیرموجه و فاقد وجه اقناعی است.
او در ادامه این یادداشت تاکید کرد که رفتار هواپیماهای جنگنده در قبال پرواز۱۱۵۲ هواپیمایی ماهان و ایجاد مزاحمت برای یک هواپیمای مسافربری آن هم در خاک کشور ثالث، نقض آشکار امنیت هوانوردی، تخلف از اصل آزادی پرواز هواپیماهای غیر نظامی و به علاوه در مغایرت با مواد ۳ مکرر و ۴۴ پیمان هواپیمایی کشوری بینالمللی(کنوانسیون شیکاگو) و ضمیمههای مربوطه و کنوانسیون مونترال ۱۹۷۱ و نیز زیر پا گذاشتن اصول مسلم حقوق بین الملل است. او ادامه داده است که اقدامات صورت گرفته توسط این جنگندهها موجب مسئولیت بینالمللی دولت متبوع آنها بوده و قابلیت تعقیب حقوقی را از جمله در شورای ایکایو و دادگاه دادگستری بینالمللی به دنبال خواهد داشت. عباسعلی کدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان نیز در این زمینه ضمن تروریستی خواندن این اقدام از سوی آمریکا اعلام کرد که ایران ضمن تعقیب حقوقی، حق اقدام متقابل را نیز برای خود محفوظ میداند. در این زمینه، سازمان هواپیمایی کشوری درباره تعرض هواپیماهای جنگنده ایالات متحده آمریکا به پرواز 1152 شرکت هواپیمایی ماهان اطلاعیهای صادر کرد. سازمان هواپیمایی کشوری بر اساس مفاد ضمیمه ۱۳ پیمان شیکاگو ضمن برقراری تماس با طرف سوری، خواستار بررسی سریع و دقیق رویداد شد و تیم فنی بررسی سوانح ایران نیز از دقایق اولیه پس از ورود هواپیمای ماهان به فرودگاه امام خمینی، بررسی فنی رویداد را آغاز کردند. جزئیات این رویداد پس از بررسی تمامی دادههای فنی و اطلاعات به دست آمده بر اساس فرآیند بررسی سانحه و همچنین برخی اطلاعات مستند و متقن از مقامات هواپیمایی کشوری سوریه منتشر خواهد شد. سازمان هواپیمایی کشوری ایران، اقدام هواپیماهای جنگنده آمریکایی در تعرض به هواپیمای مسافربری ایرانی را مصداق بارز نقض حقوق بینالملل و مقررات و استانداردهای هوانوردی میداند و مراتب اعتراض جدی خود را رسما به شورای سازمان بینالمللی هواپیمایی کشوری (ایکائو) ارائه و خواستار رسیدگی فوری به موضوع است.
در پی تعرض هواپیماهای جنگنده آمریکایی به پرواز ۱۱۵۲ شرکت هواپیمایی ماهان، وزیر راه و شهرسازی گفت: تا محکوم شدن آمریکا توسط جامعه جهانی و ایکائو پیگیری این موضوع را ادامه خواهیم داد. محمد اسلامی در گفتوگو با ایلنا درباره مزاحمت دو جنگنده امریکایی برای هواپیمای مسافری ماهان بر فراز آسمان سوریه که منجر به فرود اضطراری و مصدوم شدن چند مسافر از جمله دو کودک شد، گفت: هواپیمای ماهان در مسیر تجاری بینالمللی در حال حرکت بوده و این تعرض امریکا اقدام تروریستی است.
او ادامه داد که جهان باید این اقدام آمریکا را محکوم کند و تا ساعاتی دیگر اعتراض رسمی ایران را به این برخورد تروریستی آمریکا از طریق نماینده کشورمان در ایکائو پیگیری میکنیم. وزیر راه وشهرسازی با تاکید بر اینکه مزاحمتهای دو جنگنده آمریکایی برای هواپیمای مسافربری کشورمان تعرض آشکار به حقوق قانونی و واضح بینالمللی و علیه امنیت مسافران بوده است، گفت که طبق ضوابط ایکائو همه کشورها وظیفه دارند که ایمنی پروازها را در فضای کشورها رعایت کنند و این الزام برای همه کشورهاست.
اسلامی با بیان اینکه این تعرضات محکوم است و همه کشورها باید این اقدام را محکوم کنند، ادامه داد: اعتراض از طریق نماینده رسمی به صورت رسمی و کتبی تا ساعتی دیگر منتشر خواهد شد و این موضوع را به طور جدی دنبال میکنیم. او با اشاره به بررسی این رخداد و تعرض به هواپیمای مسافری ایران در آسمان سوریه گفت: این تعرض برای هواپیمای ایرانی رخ داده و ما هم اعتراضات و حقوق قانونی خود را به طور جدی دنبال میکنیم البته هر کشوری که این اتفاق در فضای آن رخ داده هم باید معترض باشد و از آنجایی که این اقدام در فضای آسمان تحت مدیریت آن کشور (سوریه) رخ داده، انتظار داریم آنها هم اعتراضات خود را دنبال و پیگیری کنند.
وزیر راه وشهرسازی درباره اظهارات مقامات آمریکایی مبنی بر اینکه جنگندهها فاصله استاندارد از هواپیمای ماهان را رعایت کردهاند، تاکید کرد: آنها غلط کردهاند، هیچ حقی نداشتند که وارد مسیر هواپیمای تجاری شوند. او با تاکید بر اینکه هیچ جنگندهای حق ندارد وارد مسیر تجاری هواپیماها شود، اظهار داشت: مسیرهای پروازهای تجاری و بینالمللی شناخته شده هستند و هیچ جنگندهای حق تعرض و اجازه ورود به مسیر تجاری را ندارد.
اسلامی افزود که هواپیمای ماهان مجوز پرواز داشته و هواپیمای تجاری و مسیر آن کاملا مشخص است، هیچ چیز مبهمی در این پرواز وجود نداشته و تمام موضوعات در این پرواز روشن بوده است. وزیر راه و شهرسازی همچنین تاکید کرد که از ایکائو انتظار داریم علیه این اقدام آمریکا بیانیه بدهد و نسبت به این اقدام اعتراض کند. ما هم به طور جدی پیگیری میکنیم تا ایکائو وادار شود و نسبت به این تعرض امریکا، اعتراض کند.
جنبش حماس نیز با محکوم کردن این واقعه، تاکید کرد که تعرض آمریکاییها به هواپیمای مسافربری ایرانی اقدامی غیر قابل قبول است و نشاندهنده منطق اراذل و اوباش است. در بیانیه این جنبش، هدف قرار دادن این گونه به غیر نظامیان، نشاندهنده مفهوم تروریسم، خوانده شده است. در این واکنش اضافه شده است که این تجاوز آمریکا در راستای خدمت به پروژه صهیونیستی در منطقه است و منافع ملتهای منطقه را تهدید میکند، بنابراین باید تمام تواناییهای امت اسلامی،برای مقابله با پروژه صهیونیستی مورد حمایت دولت آمریکا به کار گرفته شده و اختلافات میان امت اسلامی را کنار گذاشته شود.
جنبش جهاد اسلامی فلسطین نیز تعرض جنگندههای آمریکایی به هواپیمای ایرانی را به شدت محکوم کرد. این جنبش تاکید کرد: این حادثه تروریستی نشان دهنده اهداف خصمانه آمریکا و نقش این کشور در تهدید امنیت منطقه است. جنبش جهاد همچنین اعلام کرد که ایران حق دارد هرگونه اقدامی برای پاسخ به این تعرض تروریستی را اتخاذ کند.
با این وجود یک منبع آگاه در گفت وگو با ایلنا از تشکیل کمیته کارشناسان فنی برای بررسی این رخداد خبر داد و گفت که با توجه به اینکه رویداد منجر به مصدومیت شده، براساس ضمیمه ۱۳ پیمان شیکاگو باید موضوع بررسی شود و بر همین اساس تیم بررسی سانحه سازمان به موضوع ورود کرده است. او تاکید کرد که چون این رویداد در فضای سوریه رخ داده، مسئولیت اصلی بررسی با هواپیمایی کشوری سوریه خواهد بود و گزارش رسمی بر اساس ضمیمه ۱۳ پیمان توسط آن کشور باید به ایران و ایکائو و سایر ذینفعان ارائه شود. به گفته این منبع آگاه، خوانش جعبه سیاه هواپیمای ماهان بستگی به تصمیم سوریه دارد. با بازخوانی جعبه سیاه هواپیما میتوان اعلام کرد که خلبان از سوی جنگندههای مزاحم تهدید به شلیک شده است. او با تاکید براینکه فقط کشور سوریه حق دارد هواپیمای مسافربری را رهگیری کند، گفت که رهگیری قواعدی دارد که مهم ترین آن حفظ فاصله ی ایمن با هواپیما و عدم به مخاطره انداختن ایمنی هواپیما و مسافرین است.