گزارش همدلی از فعالیت گروههای گردشگری بدون مجوز در روزهای شیوع کرونا
ایرانگردی زیر زمینی
همدلی| مظاهر گودرزی - از فعالیت 50 گروه گردشگری به دلیل نداشتن مجوزهای لازم جلوگیری شده است. بسیاری عنوان میکنند در روزهای شیوع ویروس کرونا به دلیل عدم امکانِ فعالیتِ گروههای دارای مجوز، حالا شاهد آن هستیم که گردشگران توسط گروههایی مدیریت میشوند که صلاحیت لازم برای چنین کاری را ندارند و این مسئله میتواند آسیبهای جدی به همراه خود داشته باشد. کارشناسان معتقدند وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، باید برای روزهایی که کرونا تبدیل به بخشی از زندگی همه ما شده است، برای حفظ گردشگری برنامههای جدی داشته باشد تا شاهدِ رشدِ به اصطلاح گردشگری زیر زمینی نباشیم. شیوع ویروس کرونا سبب شد بسیاری از مراکز صنعتی، تجاری و علمی با تعطیلی روبهرو شوند. البته دانشگاهها و مدارس به لطف فضای مجازی و بهرهگرفتن از خدمات شبکههای اجتماعی توانستند به هر طریقی که شده اصطلاحاً «گلیم خود را از آب بیرون بکشند» و سال تحصیلی گذشته را سپری کنند. صنایع هم بعد از مدتی تعطیل بودن مجدد شروع به کار کردند تا اینکه چرخ صنعت با حفظ پروتکلهای بهداشتی همچنان بچرخد. بسیاری از مراکز تجاری هم اگرچه دیرتر از صنایع اما بالاخره راهاندازی شدند تا اینکه شاید بتوانند خسارت روزهای گذشته را جبران کنند. اما اتفاقی که برای آنها مهیا بود این بود که در دوران تعطیلی هیچ جایگزین و رقیبی برای آنها وجود داشت؛ اتفاقی که درست برعکسِ آن در گردشگری رخ داده است. صنعت گردشگری هم مانند سایر صنوف متاثر از کرونا با مشکلاتی روبهرو شد. بسیاری از تورها و شرکتهایی که خدمات گردشگری ارائه میکردند تعطیل شدند. حتی تا همین الان هم تعداد زیادی از آنها همچنان تعطیل هستند. در یک نمونه مانند لرستان طبق مصوبه ستاد مقابله با کرونا در این استان فعالیتهای تورهای گردشگری تا پنجم مرداد ماه تعلیق شده است. اما اتفاقی که در این بین با تعلیق تورها و شرکتهای مجازِ گردشگری ایجاد میشود ظهور و بروز تورهای غیر مجاز است، تورهایی که بدون داشتن مجوز و احتمالا استانداردهای حرفهای و البته نداشتن استانداردهای بهداشتی لازم حالا در نبود گروههای مجاز گردش مالی مناسبی برای خود ایجاد کردهاند. اتفاقی که برخی از کارشناسهای حوزه گردشگری به آن معترض هستند. آنها معتقدند در صورتی که همان خدمات گردشی با استانداردهای پایینتری توسط تورهای غیر مجاز دارد به گردشگران ارائه میشود که احتمالا با آسیب هم همراه است، چرا با رعایت اصول اساسی و تجهیز کردن شرکتها و تورهای مجاز، موجبات کاهش آسیبهای احتمالی را فراهم نکنیم؟ «اردشیر اروجی» کارشناس گردشگری با خطرناک توصیف کردن چنین شرایطی به روزنامه «همدلی» میگوید که «چرا ما کار خودمان را اصولی انجام ندهیم که متاثر از شرایط موجود، یک عدهای به صورت غیرمجاز در این حوزه شروع به فعالیت کنند؟ فعالیتی که هم به بخش گردشگری خدشه وارد میکند و هم اعتبار و اعتماد به گردشگری را از بین میبرد.»
او ادامه میدهد:«اما متاسفانه چون ما اصولی برخورد نمیکنیم همه چیز وارد یک جریان پشت پرده و غیر مجاز میشود؛ که چنین وضعیتی خطرناک است و البته نسبت به برگزاری تورها توسط گروههایی که دارای مجوز هستند ضرر بیشتری دارد. مانند این است که کارخانجاتِ تولیدِ مایحتاج عمومی را تعطیل کنند، بعد زیرزمین شروع کنند همان کالا را به صورت غیر بهداشتی تولید کنند، چنین وضعیتی حتی سبب شیوع بیشتر ویروس کرونا میشود.»
اما آسیبهایی که به دلیل افزایش تورهای گردشگریِ غیرمجاز میتواند افرادی را که از این تورها استفاده میکنند تهدید کند، تنها مبتلا شدن به ویروس کرونا نیست. از آنجایی که این گروهها دارای مجوز نیستند، بنابراین نمیتوانند شرکتکنندگان در یک تور گردشگری را بیمه کنند و همین مسئله ممکن است خسارتهای جبرانناپذیری به همراه داشته باشد. در این باره مهدی عبدالهزاده، مدیر توسعه گردشگری سازمان منطقه آزاد ماکو، در گفتوگویی به ایسنا گفته بود که «این نوع تورها اغلب بدون رعایت اصول حرفهایِ تورگردانی فقط چشم به درآمد حاصل از مشتریان دارند و به دلایل مختلف از جمله بیمه نبودن مسافران و عدم حضور راهنمایان دارای صلاحیت و مجرب به همراه این نوع تورها، هیچ ارگانی پاسخگوی مشکلات مالی و جانی مسافران نخواهد بود.»
در واقع پوشش بیمهای برای جبران خسارات ناشی از حادثه وجود نداشته و مسئولان این گروهها تعهد عرفی، اخلاقی و قانونی نسبت به مسافران و حوادث را ندارند. حالا طی روزهای گذشته تلاشهایی برای جلوگیری از فعالیت این قبیل از تورهایِ گردشگری انجام شده است. در یک نمونه به گفته معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گیلان «۵۰گروه متخلف گردشگری در استان تحویل مراجع قضایی و پنج دفتر خدمات مسافرتی نیز پلمب شده است.»
حمیدرضا آذرپور روز گذشته در گفتوگویی با ایرنا با ذکر اینکه «گردشگران از تورهای غیر مجاز استفاده نکنند» گفته که «این روزها تنها کرونا نیست که جان میگیرد؛ از خطر جادهها که بگذریم، تورهای غیرمجاز با جولان در فضای مجازی، گردشگری هولناک میآفرینند؛ لذا برای چندمین بار در روزهای اخیر از گردشگران خواسته و میخواهیم با انتخاب گردشگری هولناک جان خود و خانواده خویش را به خطر نیندازند. متاسفانه هنوز شاهد بروز اخبار ناگوار در این خصوص هستیم و بار دیگر از گردشگران میخواهیم فریب تبلیغات تورهای غیر مجاز را نخورند.»
حالا که به نظر میرسد روزهای همراه با ویروس کرونا ادامه دارد، و البته در نبود فعالیتهای شرکتهای دارای مجوز در حوزه گردشگری، تورهای غیر مجاز جای آنها را گرفتهاند و به گفته مسئولان و کارشناسانِ این حوزه این قبیل فعالیتِ آنها با آسیبهای زیادی همراه است، روزنامه «همدلی» در ادامه گفتوگو با کارشناس گردشگری از او در خصوص چه باید کرد میپرسد.
«اردشیر اروجی» در پاسخ به این پرسشِ «همدلی» میگوید: «حالا که در وضعیت کرونا قرار داریم و گردشگری با مشکل روبهرو شده است، چقدر خوب بود که صنعت گردشگری معرفِ یک برند در عصر کرونا باشد. یعنی مثلا هتلهایی مشخصا شروع کنند به تبلیغات کردن که اصول جدی دستورالعملهای بهداشتی را رعایت میکنند و واقعا هم رعایت کنند. یعنی به تبلیغات خود نمود خارجی بدهند، در حقیقت جلب اعتماد کنند. دفاتر خدمات گردشگری تبلیغات ویژهای داشته باشند که مثلا ما با تضمین رعایت پروتکلهای بهداشتی این سفرها را انجام میدهیم. بنابراین اگر اعتمادسازی باشد و انصافاً هم تمام موارد گفته شده را رعایت کنند، مجدد گردشگری را به کانال شرکتهای دارای مجوز میشود برگرداند.»
او با انتقاد از عملکرد وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی عنوان میکند: «این وزارت گردشگری که ما برای وزارتخانه شدنش خیلی تلاش کردیم، اما الان مانند یک جسدِ بیجانی روی دوش دولت افتاده است، باید کار انجام دهد، فقط وزارتخانه نشده که رئیسش بگوید من وزیر هستم، باید بنشینند ابتکار به خرج دهند، یک سبک جدید از گردشگری برای روزهایی که درگیر کرونا هستیم درست کنند. چه طور صنایع با این جمعیت در حال انجام کار هستند؟ اما گردشگری که در برابر آنها اصطلاحاً لاکچری است نمیتواند درست کار کند.»
او ادامه میدهد:«اما متاسفانه چون ما اصولی برخورد نمیکنیم همه چیز وارد یک جریان پشت پرده و غیر مجاز میشود؛ که چنین وضعیتی خطرناک است و البته نسبت به برگزاری تورها توسط گروههایی که دارای مجوز هستند ضرر بیشتری دارد. مانند این است که کارخانجاتِ تولیدِ مایحتاج عمومی را تعطیل کنند، بعد زیرزمین شروع کنند همان کالا را به صورت غیر بهداشتی تولید کنند، چنین وضعیتی حتی سبب شیوع بیشتر ویروس کرونا میشود.»
اما آسیبهایی که به دلیل افزایش تورهای گردشگریِ غیرمجاز میتواند افرادی را که از این تورها استفاده میکنند تهدید کند، تنها مبتلا شدن به ویروس کرونا نیست. از آنجایی که این گروهها دارای مجوز نیستند، بنابراین نمیتوانند شرکتکنندگان در یک تور گردشگری را بیمه کنند و همین مسئله ممکن است خسارتهای جبرانناپذیری به همراه داشته باشد. در این باره مهدی عبدالهزاده، مدیر توسعه گردشگری سازمان منطقه آزاد ماکو، در گفتوگویی به ایسنا گفته بود که «این نوع تورها اغلب بدون رعایت اصول حرفهایِ تورگردانی فقط چشم به درآمد حاصل از مشتریان دارند و به دلایل مختلف از جمله بیمه نبودن مسافران و عدم حضور راهنمایان دارای صلاحیت و مجرب به همراه این نوع تورها، هیچ ارگانی پاسخگوی مشکلات مالی و جانی مسافران نخواهد بود.»
در واقع پوشش بیمهای برای جبران خسارات ناشی از حادثه وجود نداشته و مسئولان این گروهها تعهد عرفی، اخلاقی و قانونی نسبت به مسافران و حوادث را ندارند. حالا طی روزهای گذشته تلاشهایی برای جلوگیری از فعالیت این قبیل از تورهایِ گردشگری انجام شده است. در یک نمونه به گفته معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گیلان «۵۰گروه متخلف گردشگری در استان تحویل مراجع قضایی و پنج دفتر خدمات مسافرتی نیز پلمب شده است.»
حمیدرضا آذرپور روز گذشته در گفتوگویی با ایرنا با ذکر اینکه «گردشگران از تورهای غیر مجاز استفاده نکنند» گفته که «این روزها تنها کرونا نیست که جان میگیرد؛ از خطر جادهها که بگذریم، تورهای غیرمجاز با جولان در فضای مجازی، گردشگری هولناک میآفرینند؛ لذا برای چندمین بار در روزهای اخیر از گردشگران خواسته و میخواهیم با انتخاب گردشگری هولناک جان خود و خانواده خویش را به خطر نیندازند. متاسفانه هنوز شاهد بروز اخبار ناگوار در این خصوص هستیم و بار دیگر از گردشگران میخواهیم فریب تبلیغات تورهای غیر مجاز را نخورند.»
حالا که به نظر میرسد روزهای همراه با ویروس کرونا ادامه دارد، و البته در نبود فعالیتهای شرکتهای دارای مجوز در حوزه گردشگری، تورهای غیر مجاز جای آنها را گرفتهاند و به گفته مسئولان و کارشناسانِ این حوزه این قبیل فعالیتِ آنها با آسیبهای زیادی همراه است، روزنامه «همدلی» در ادامه گفتوگو با کارشناس گردشگری از او در خصوص چه باید کرد میپرسد.
«اردشیر اروجی» در پاسخ به این پرسشِ «همدلی» میگوید: «حالا که در وضعیت کرونا قرار داریم و گردشگری با مشکل روبهرو شده است، چقدر خوب بود که صنعت گردشگری معرفِ یک برند در عصر کرونا باشد. یعنی مثلا هتلهایی مشخصا شروع کنند به تبلیغات کردن که اصول جدی دستورالعملهای بهداشتی را رعایت میکنند و واقعا هم رعایت کنند. یعنی به تبلیغات خود نمود خارجی بدهند، در حقیقت جلب اعتماد کنند. دفاتر خدمات گردشگری تبلیغات ویژهای داشته باشند که مثلا ما با تضمین رعایت پروتکلهای بهداشتی این سفرها را انجام میدهیم. بنابراین اگر اعتمادسازی باشد و انصافاً هم تمام موارد گفته شده را رعایت کنند، مجدد گردشگری را به کانال شرکتهای دارای مجوز میشود برگرداند.»
او با انتقاد از عملکرد وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی عنوان میکند: «این وزارت گردشگری که ما برای وزارتخانه شدنش خیلی تلاش کردیم، اما الان مانند یک جسدِ بیجانی روی دوش دولت افتاده است، باید کار انجام دهد، فقط وزارتخانه نشده که رئیسش بگوید من وزیر هستم، باید بنشینند ابتکار به خرج دهند، یک سبک جدید از گردشگری برای روزهایی که درگیر کرونا هستیم درست کنند. چه طور صنایع با این جمعیت در حال انجام کار هستند؟ اما گردشگری که در برابر آنها اصطلاحاً لاکچری است نمیتواند درست کار کند.»