گزارش همدلی از افزایش آمار دستگیری سارقان تازه کار
افزایش 50درصدی سرقت اولیها
همدلی| مشکلات اقتصادی و تنگناهای معیشتی در ماههای اخیر افرادی را به سمت دزدی سوق داده است که پیش از این سابقه ارتکاب هیچ گونه جرمی از جمله سرقت نداشتهاند. آن گونه که رئیس پلیس آگاهی تهران بزرگ اعلام کرده است:«در سه ماهه اخیر بیش از ۵۰درصد دستگیرشدگان در حوزه سرقت برای بار اول مرتکب جرم شدهاند و در واقع سرقت اولی هستند.»
در سالهای گذشته آمار افراد با سابقهای که مرتکب جرم از جمله سرقت شده بودند بیشتر از جرم اولیها بود، اما با وخیم شدن شرایط اقتصادی کشور تحت تاثیر تحریمها و رکود ناشی از کرونا امسال شرایط فرق کرده است و جرم اولیها در حال پیشی گرفتن از افراد باسابقه هستند.
دیروز سردار لطفی در این زمینه به ایلنا گفت: «دستگیری مجرمان سابقهدار نسبت به بار اولیها در سالهای گذشته ۵۰ درصد به ۴۵درصد بود، یعنی بیش از ۵۰ درصد مجرمان سابقهدار بودند و کمتر از ۴۵ درصد مجرمان بار اولی بودند. اما در حال حاضر تقریبا این میزان مساوی شده است و شاید در این سه ماهه اخیر بیش از ۵۰ درصد دستگیرشدگان برای بار اول مرتکب جرم شده بودند و این نشان میدهد که این اتفاقات بیتاثیر از شرایط روز نباشد.»
وی افزود: «اگر بگوییم مسائل و مشکلات مختلف جامعه در حوزه جرائم تاثیری ندارد، حرف بیهودهای است؛ یقینا مشکلات مختلف به ویژه مشکلات اقتصادی در حوزه جرائم تاثیرگذار است،البته ما به دنبال بررسی علت آن هستیم، چرا که یکی از بخشهای ما دفاتر تحقیقات کاربردی است که علل و وقوع جرم و دیگر مولفهها را تجزیه و تحلیل میکند.»
به گفته رئیس پلیس آگاهی تهران شیوع ویروس کرونا و خانه نشینی مردم باعث کاهش ۱۴درصدی سرقت از منازل شده، اما سرقتهای خرد مانند سرقت قطعات و لوازم خودرو و موبایل قاپی افزایش یافته است.
فرناز آزادی تصریح کرد: «افزایش سارق اولیها نشاندهنده آسیبهای زیادی است که بیشترش به فقر و مشکلات اقتصادی ختم میشود، بیکاری، نداری، ناتوانی در تامین نیازهای اولیه و.... میتواند از یک فرد عادی یک دزد حرفهای بسازد. بدیهی است زمانی که افراد یک جامعه نتوانند از راه متعارف درآمد کسب کنند و گذران زندگی کنند، به ناچار برخی راههای نامتعارف را برای مرتفع کردن نیازهایشان در پیش میگیرند.»
آزادی افزود: «اگر چه سرقت و دزدی میتواند علتهای متفاوت و گوناگونی داشته باشد، اما قطعا مهمترین علل افزایش سرقت، فقر و نداری است. به ویژه در این روزها که به صورت لحظهای شاهد افزایش قیمتها از طلا و دلار گرفته تا نیازهای اولیه و مواد خوراکی هستیم. احساس بازنده بودن مثل خوره به جان بسیاری از افراد جامعه افتاده و آنان وقتی میبینند نه طلا دارند، نه خودرو، نه سکه، نه دلار و نه حتی پولی برای گوشت و مرغ ندارند، حس شدید عقبماندگی و سرخوردگی در آنان ایجاد میشود و برخی تصمیم میگیرند از راه غیرمتعارف این عقبماندگی اقتصادی را جبران کنند. بدیهی است در چنین اوضاع اسفناک اقتصادی و در چنین مختصاتی هم سخن از اخلاق و درستی و راستی بیشتر شبیه شوخی تلخی است، چرا که بخش زیادی از مردم حتی از تامین نیازهای فیزیولوژی خود هم ناتوان هستند.»
ناگفته پیداست در سیستم اقتصادی و اجتماعی که جرمآفرین است، تکرار جرم نیز امری طبیعی میشود و همین تکرار جرم، یک جرم اولی را تبدیل به مجرم حرفهای میکند.»
در سالهای گذشته آمار افراد با سابقهای که مرتکب جرم از جمله سرقت شده بودند بیشتر از جرم اولیها بود، اما با وخیم شدن شرایط اقتصادی کشور تحت تاثیر تحریمها و رکود ناشی از کرونا امسال شرایط فرق کرده است و جرم اولیها در حال پیشی گرفتن از افراد باسابقه هستند.
دیروز سردار لطفی در این زمینه به ایلنا گفت: «دستگیری مجرمان سابقهدار نسبت به بار اولیها در سالهای گذشته ۵۰ درصد به ۴۵درصد بود، یعنی بیش از ۵۰ درصد مجرمان سابقهدار بودند و کمتر از ۴۵ درصد مجرمان بار اولی بودند. اما در حال حاضر تقریبا این میزان مساوی شده است و شاید در این سه ماهه اخیر بیش از ۵۰ درصد دستگیرشدگان برای بار اول مرتکب جرم شده بودند و این نشان میدهد که این اتفاقات بیتاثیر از شرایط روز نباشد.»
وی افزود: «اگر بگوییم مسائل و مشکلات مختلف جامعه در حوزه جرائم تاثیری ندارد، حرف بیهودهای است؛ یقینا مشکلات مختلف به ویژه مشکلات اقتصادی در حوزه جرائم تاثیرگذار است،البته ما به دنبال بررسی علت آن هستیم، چرا که یکی از بخشهای ما دفاتر تحقیقات کاربردی است که علل و وقوع جرم و دیگر مولفهها را تجزیه و تحلیل میکند.»
به گفته رئیس پلیس آگاهی تهران شیوع ویروس کرونا و خانه نشینی مردم باعث کاهش ۱۴درصدی سرقت از منازل شده، اما سرقتهای خرد مانند سرقت قطعات و لوازم خودرو و موبایل قاپی افزایش یافته است.
مشکلات اقتصادی دلیل افزایش سرقت است
یک جامعهشناس افزایش جرم سرقت آن هم در میان افرادی که تا پیش از این اعمالی مجرمانه نداشتهاند را هشداری جدی دانست و به همدلی گفت: «شکی نیست تمام مجرمان حرفهای، روزی جرم اولی بودهاند، اما افزایش آمار جرم اولیها در یک بازه زمانی کوتاه نمیتواند حاوی پیام خوبی برای افراد جامعه باشد.»فرناز آزادی تصریح کرد: «افزایش سارق اولیها نشاندهنده آسیبهای زیادی است که بیشترش به فقر و مشکلات اقتصادی ختم میشود، بیکاری، نداری، ناتوانی در تامین نیازهای اولیه و.... میتواند از یک فرد عادی یک دزد حرفهای بسازد. بدیهی است زمانی که افراد یک جامعه نتوانند از راه متعارف درآمد کسب کنند و گذران زندگی کنند، به ناچار برخی راههای نامتعارف را برای مرتفع کردن نیازهایشان در پیش میگیرند.»
آزادی افزود: «اگر چه سرقت و دزدی میتواند علتهای متفاوت و گوناگونی داشته باشد، اما قطعا مهمترین علل افزایش سرقت، فقر و نداری است. به ویژه در این روزها که به صورت لحظهای شاهد افزایش قیمتها از طلا و دلار گرفته تا نیازهای اولیه و مواد خوراکی هستیم. احساس بازنده بودن مثل خوره به جان بسیاری از افراد جامعه افتاده و آنان وقتی میبینند نه طلا دارند، نه خودرو، نه سکه، نه دلار و نه حتی پولی برای گوشت و مرغ ندارند، حس شدید عقبماندگی و سرخوردگی در آنان ایجاد میشود و برخی تصمیم میگیرند از راه غیرمتعارف این عقبماندگی اقتصادی را جبران کنند. بدیهی است در چنین اوضاع اسفناک اقتصادی و در چنین مختصاتی هم سخن از اخلاق و درستی و راستی بیشتر شبیه شوخی تلخی است، چرا که بخش زیادی از مردم حتی از تامین نیازهای فیزیولوژی خود هم ناتوان هستند.»
دزدی معلول است، نه علت
فرناز آزادی گفت: «نباید فراموش کنیم سرقت و دزدی معلول است، نه علت، تا زمانی که علتها ریشهیابی و حل نشود، معلول به قوت خود باقی است. در واقع ارتکاب هر جرمی علت و دلایلی دارد و تا زمانی آن علل و دلایل پابرجا باشد، رفتار فرد به عنوان مجرم تغییری نخواهد کرد. بنابراین تا زمانی که وضعیت اقتصادی کشور در حد قابل قبولی ساماندهی نشود، نه تنها امیدی به کاهش سارقین وجود ندارد، بلکه باید منتظر افزایش سارقین و حتی دزداولیها هم باشیم.ناگفته پیداست در سیستم اقتصادی و اجتماعی که جرمآفرین است، تکرار جرم نیز امری طبیعی میشود و همین تکرار جرم، یک جرم اولی را تبدیل به مجرم حرفهای میکند.»