پزشک جمهور برای ایران
رضا صادقیان( روزنامه‌نگار)
۱- صفحه اول

۲- سیاست

۳- اقتصاد

۴- جامعه
۵- ویژه شهرستان
۶- فرهنگ و هنر
۷- ورزش
۸- صفحه آخر

2453
جهت اشتراک در روزنامه همدلی ایمیل خود را ثبت فرمائید


همه‌گیری تنها راه مبارزه با این ویروس نیست

واکنش به یک ادعا درباره ایمنی مقابل کرونا

همدلی| از روزی که رئیس جمهور گفت چیزی حدود 25میلیون نفر در کشور به کرونا مبتلا شدند، سوال‌های تازه‌ای درباره سیاست‌های مبارزه با کرونا در کشور مطرح شد. بعد از آن بود که گروهی مطرح کردند، سیاست‌های ایران هرچه که باشد در خروجی آن چیزی که حاصل می‌شود حرکت کردن به وضعیت ایمنی گله‌ای است. صحبت‌هایی که روز گذشته معاونت وزارت بهداشت به آنها واکنش نشان داد. رسیدن به ایمنی‌جمعی یا همان ایمنی گله‌ای در حالی است که حالا خبرهایی مبنی بر آزمایش موفقیت‌آمیز چند نمونه از واکسن کرونا به گوش می‌رسد، هرچند کارشناس‌ها معتقدند چه با ایمنی‌جمعی و چه با واکسن، زندگی در کنار کرونا همچنان ادامه دارد.
چند روز قبل بود که رئیس جمهوری ایران در جلسه ستاد ملی مبارزه با کرونا از ابتلای چیزی حدود 25میلیون ایرانی به این ویروس خبر داد. روحانی در آن جلسه یادآور شد که «تخمین زده می‌شود ۲۵میلیون ایرانی به ویروس کرونا مبتلا شده‌اند و ۳۰ تا ۳۵میلیون نفر دیگر در معرض ابتلا خواهند بود.» این یعنی همان اعداد و رقم‌هایی که باید یک جمعیت حدود 80میلیونی به یک ویروس مبتلا شود تا به تعبیر کارشناسان، آن جامعه وارد وضعیت ایمنی‌جمعی شود.
همین صحبت‌های رئیس جمهور کافی بود تا گروهی در فضای مجازی این مسئله را مطرح کنند که به نظر می‌رسد تمام سیاست‌های مبارزه با کرونا در ایران در راستای رسیدن به وضعیت ایمنی‌جمعی است. چرا که این وضعیت در مسیر محقق شدنش با تلفات زیادی همراه است، اتفاقی که به اعتقاد آنها افزایش آمارهای اخیر در خصوص فوتی‌های مربوط به کرونا بر پیش گرفتن این روش صحه می‌گذارد.
در ادامه واکنش‌ها به سمت مقایسه با وضعیت کشور آلمان کشیده شد، گروهی معتقد بودند در حالی که مثلاً «آنگلا مرکل» صدراعظم آلمان در رابطه با آمار فوتی‌ها در کشورش گفته بود که «افراد مبتلا به ویروس کرونا تنها عدد و آمار نیستند، بلکه هر کدام از آنها پدر، پدربزرگ، مادر، مادربزرگ یا یک شریک زندگی هستند.» حالا در ایران گروهی به دنبال سیاست‌های مربوط به ایمنی‌جمعی هستند.
این وضعیت روز بعد از صحبت‌های روحانی ادامه پیدا کرد. دکتر مسعود مردانی، عضو کمیته علمی ستاد مبارزه با کرونا در گفت‌وگویی با ایسنا در خصوص خبر ابتلای بیش از 25میلیون ایرانی به این ویروس واکنش‌های مثبتی نشان داد. مردانی عنوان کرد که «چه سیاست کشور بر ایجاد ایمنی‌جمعی باشد و چه نباشد، ما در حال حرکت به سمت ایمنی‌جمعی هستیم که به اعتقاد بنده روند ایجاد ایمنی نسبی، روند مثبتی است.»
وی با بیان ‌‌این‌که این موضوع را باید به فال نیک گرفت، تصریح کرد: «اگر این تعداد افراد به بیماری کرونا مبتلا شده باشند، به احتمال زیاد مجددا به بیماری مبتلا نمی‌شوند؛ زیرا آنتی‌بادی محافظت کننده در بدن‌شان به وجود آمده است و شاید اگر روزی تا ۷۰درصد جمعیت ایران مبتلا شوند بتوان ماسک، دستکش و... را کنار گذاشت.»
حالا با عبور از روزهای ابتدایی شیوع کرونا در ایران صحبت از ایجاد ایمنی‌جمعی که در آن روزها بسیار مطرح می‌شد، یک بار دیگر پایش به وسط محافل علمی باز شد. اما این بار بر خلاف آن روزها از طرفدارهای زیادی برخوردار نیست. «مینو محرز» دیگر عضو کمیته ملی مبارزه با کرونا در پاسخ به پرسش سایت خبری فرارو در همین رابطه عنوان کرد که «درباره کرونا نمی‌توان از مصونیت جمعی یاد کرد. روز به روز از دنیا گزارش می‌شود ایمنی فردی در برابر کرونا از بین می‌رود. بر ایمنی گله‌ای یا جمعی درباره کرونا نمی‌توان تکیه کرد، چون خیلی چیز‌ها درباره کووید۱۹ نمی‌دانیم؛ بنابراین باید مراقب بود. عملکرد مردم در دنیا ثابت کرده است می‌توان کرونا را عقب راند، اما دیگر مصونیت جمعی معنا ندارد.»
آن گروه از کارشناس‌هایی که در برابر روش ایمنی‌جمعی برای مقابله با این ویروس نگران هستند آنهایی‌اند که معتقدند حتی با مبتلا شدن فرد به کووید19 مجدد امکان آن وجود دارد که فرد به کرونا مبتلا شود، یا حداقل احتمال بالایی وجود دارد که چنین وضعیتی رخ بدهد، یا در بهترین حالت فقط برای چند ماه فرد مبتلا شده به کرونا در برابر این ویروس ایمن می‌شود. و همه اینها نتیجه مبهم بودن عملکرد کرونا است. بنابراین چنین فرض‌هایی اجازه نمی‌دهد که در برابر کرونا بی‌توجه باشیم و به قصد ایجاد ایمنی‌جمعی سبب شویم تعداد بیشتری به این ویروس مبتلا شوند و بعضی از آنها جان خود را هم از دست بدهند.
در همین باره محمدرضا محبوب‌فر، اپیدمیولوژیست در گفت‌وگویی به روزنامه همدلی می‌گوید که «مطالعات در خصوص همه‌گیری بیماری کرونا نشان داده، افرادی که یک بار به بیماری مبتلا می‌شوند، حداکثر تا دو ماه سرم و پادتن ویروس در بدنشان باقی می‌ماند و در برابر ویروس کرونا ایمنی و مصونیت پیدا می‌کنند.»
با ادامه‌دار بودن واکنش‌ها بالاخره روز گذشته معاونتِ بهداشتِ وزارت بهداشت، در یک کنفرانس خبری به این مسئله پاسخ داد، آن طور که ایسنا گزارش داده، علیرضا رئیسی در پاسخ به این سوال که آیا سیاست کشور به دنبال ایجاد ایمنی گله‌ای نسبت به کرونا است یا خیر؟ عنوان کرده که «پاسخ این سوال قاطعانه خیر و منفی است. سیاست وزارت بهداشت، ستاد مقابله با کرونا و حتی دولت به هیچ وجه ایجاد ایمنی گله‌ای نیست و کشورهایی هم که در ابتدای شیوع بیماری این سیاست را اتخاذ کرده بودند، پشیمان شدند. ایمنی جز با واکسن ایجاد نخواهد شد، بنابراین تا زمانی که واکسن در دسترس قرار نگرفته است تنها راهی که داریم رعایت پروتکل‌های بهداشتی است.»
حالا باید دید واکسنی که قرار است ساخته شود تا به مدد آن برای انسان‌ها در برابر این ویروس ایمنی ایجاد کند کِی و کجا ساخته می‌شود و چه موقع به دسترس مردم می‌رسد؟
در روزهای گذشته خبرهای امیدوارکننده‌ای درباره ساخت واکسن شنیده شد. شاید جدی‌ترین آن خبری بود که اعلام کرد پژوهش‌گران دانشگاه آکسفورد توانسته‌اند به این مهم دست پیدا کنند. به گزارش یورونیوز واکسنی که دانشگاه آکسفورد برای درمان ویروس کرونا ساخته بی‌خطر است و سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کند. آزمایش این واکسن بر روی بیش از یک هزار نفر نشان می‌دهد که با تزریق آن در بدن آنتی‌بادی‌ و گلبول‌ سفید تولید می‌شود که با ویروس کرونا مبارزه می‌کنند. حالا تاکنون بسیاری از کشورها از جمله آلمان، فرانسه، هلند، ایتالیا، آمریکا و بریتانیا توافق‌هایی برای دریافت صدها میلیون نمونه از واکسن طرح تحقیقاتی دانشگاه آکسفورد امضاء کرده‌‌اند.
هرچند یافته‌های جدید دانشگاه آکسفورد بسیار امیدوارکننده است، اما گروهی معتقدند هنوز خیلی زود است بدانیم که آیا این واکسن فرد بیمار را کاملا درمان یا مصونیت ایجاد می‌کند یا نه، در این باره محمدرضا محبوب‌فر به روزنامه «همدلی» می‌گوید که «همین الان واکسن‌هایی که در سراسر دنیا در حال تهیه است، ایمنی و مصونیت را دائمی تعریف نکرده است. بنابراین همان حرف‌هایی که در مورد واکسن بیماری آنفلوآنزا گفته شده اینجا هم صادق است؛ واکسن کرونا هم حداکثر شش ماه ایمنی و مصونیت ایجاد می‌کند و بعد از آن شش ماه مانند واکسن آنفلوآنزا باید تجدید شود.»
محبوب‌فر ادامه می‌دهد: «در چنین شرایطی آنچه اهمیت دارد این است که راه و رسم زندگی کردن با ویروس کرونا باید به مردم آموزش داده شود. شست‌وشوی دست، حفظ بهداشت فردی و از همه مهم‌تر حفظ فاصله فیزیکی نیز اهمیت دارد. مردم باید در خصوص این ویروس آگاه و هوشیار باشند نه ‌‌این‌که استرس داشته باشند. استرس و ترس از این ویروس منجر به ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن شده و سبب می‌شود کرونا به فرد مبتلا غلبه ‌کند.»