گزارش همدلی از وضعیت جدید دانشآموزان
کودکان بازمانده از تحصیل؛ رهاورد کرونا برای خانوادهها
همدلی| همواره با نزدیک شدن به شروع سال تحصیلی جدید یکی از نگرانیها مربوط به دانشاموزانی هست که از تحصیل جا ماندهاند. معمولا عوامل زیادی در به وقوع پیوستن چنین اتفاقی نقش دارند، حالا امسال علاوه بر سایر دلایلی که در گذشته عنوان شده است، احتمال میرود شیوع ویروس کرونا و استفاده از شیوه آموزش آنلاین و غیر حضوری برای آموزش در مدارس یکی دیگر از عوامل دور شدن کودکان از تحصیل باشد. با این حال چیزی که در گام اول مهم است شناسایی تعداد این کودکان بازمانده از تحصیل است، شناسایی که وزیر آموزشوپرورش عنوان میکند برای دقیقتر و بهتر شدن آن به کمک سایر دستگاههای دولتی هم نیاز داریم.
طبق تعاریف ارائه شده توسط یونیسف کودکان بازمانده از تحصیل کودکانی هستند با گروه سنی 6 تا 18سال که به رغم لازمالتعلیم بودن به دلایل عدیده در هیچ یک از مقاطع تحصیلی مشغول به تحصیل نیستند. این کودکان به دو گروه عمده تقسیم میشوند، آن طور که ایرنا نوشته گروه اول؛ کودکان مناطق عشایری،حاشیهای و روستایی دورافتاده که از همان ابتدا از ورود به چرخه آموزشی محروم شده و از سواد بیبهره ماندهاند. این کودکان در حقیقت جزء «بیسوادان مطلق» محسوب میشوند. گروه دوم؛ کودکانی که در زمان مناسب ،یعنی شش سالگی وارد مدرسه و سیستم آموزشی شده اما پس از گذشت چند سال به دلایل متعدد ناگزیر به ترک تحصیل شدهاند. اغلب کودکان این گروه از سنین اندکی برخوردارند و تحت اجبار والدین یا فشارهای معیشتی و اقتصادی وارد بازار کار شده و بدین ترتیب از ادامه تحصیل باز ماندهاند. در همین رابطه روز گذشته وزیر آموزش و پرورش در اشاره به علل وجود کودکان بازمانده از تحصیل، آنها را به دو گروه عمده تقسیم کرد. آن طور که ایسنا نوشته، محسن حاجی میرزایی با اشاره به شروع سال تحصیلی جدید و کودکان بازمانده از تحصیل عنوان کرده که «اقدامات پژوهشی آموزشوپرورش و دیگر دستگاهها نشان میدهد، ۵۰درصد کودکان بازمانده از تحصیل در اثر عواملی مانند؛ فقر فرهنگی خانوادههای کودکان کار، عدم دسترسی به مدرسه و کودکانی که در حیطه استثنایی قرار دارند و ... از آموزشها جاماندهاند؛ لذا این کودکان را میتوان تحت حمایت قرار داد.»
وی ادامه داده«۵۰ درصد آمار کودکان بازمانده از تحصیل مربوط به کودکانی است که ادامه تحصیل آنها در خارج از کشور به اطلاع آموزشوپرورش نرسیده است و یا فوت کودک به دلایل مختلف از جمله عدم حذف یارانه به ثبت احوال اعلام نشده است و لذا این کودکان بهعنوان بازمانده از تحصیل ثبت میشوند، درحالیکه اینطور نیست.»
با توجه به اظهارات وزیر آموزشوپرورش آنچه که اهمیت دارد استفاده از روشهای موثر در شناسایی و تشخیص این کودکان بازمانده از تحصیل است. حاجی میرزایی در ادامه صحبتهای روز گذشتهاش با بیان اینکه «تعداد دانشآموزان بازمانده از تحصیل خیلی زیاد نیست، اما مشکل پیچیدهای است» بر ضرورت انعقاد تفاهمنامه همکاری بین آموزشوپرورش و دیگر دستگاههای دولتی تأکید کرد.
حاجی میرزایی یادآور شد که «مرجع رسمی آمار کشور اداره ثبت احوال است، سعی داریم برای شناسایی بهتر این کودکان در روزهای آتی با راهاندازی سامانهای بر بستر فناوری اطلاعات در آموزشوپرورش بتوانیم با دستگاههای دیگر ارتباط آنلاین برقرار کنیم تا قادر باشیم اطلاعات ساماندهی شده توسط سازمان ثبتاحوال کشور را در کمترین زمان دریافت کنیم.» حالا به نظر میرسد با دسترسی به اطلاعات سازمان ثبت احوال کشور، آموزش و پرورش بهتر و دقیقتر بتواند از تعداد کودکانی که به مرحله و سن ورود به مدرسه رسیدهاند، اما اقدامی برای ثبتنام نکردهاند، مطلع شود. از سویی دیگر علاوه بر دلایل گفته شده مانند فقر و مشکلات فرهنگی که تا پیش از این از آنها به عنوان دلایل عمده عدم تحصیل کودکان یاد میشد، حالا ویروس کرونا هم به عوامل این آسیب اجتماعی اضافه شده است. با شیوع ویروس کرونا بخش زیادی از فعالیتهای مدرسه به صورت غیر حضوری دنبال شد. با این وجود در بسیاری از مناطق که دانشآموزان امکان دسترسی به خدمات اینترنت با کیفیت مناسب نداشتند سبب شد که آموزش کودکان با مشکلات بسیاری روبهرو شود. روزنامه همدلی در این باره اواسط فروردین ماه بود که در یک گزارشی با عنوان «دانشآموزان روستایی آفلاین» به مشکلات عدم دسترسی کودکان در مناطق دورافتاده به اینترنت و تلفنهای هوشمند پرداخت. در آن گزارش یکی از معلمهای مدرسه در منطقه اورامان کردستان یادآور شده بود که بعد از شیوع کرونا و تعطیلی مدرسهها او حالا از بعضی از دانشآموزان خود هیچ اطلاعی ندارد، به نظر میرسد آموزش از راه دور برای این کودکان با مشکلات جدی همراه بوده است و این مسئله هم همچنان ادامه دارد.
در این رابطه روز گذشته وزیر آموزشوپرورش کابینه تدبیر و امید با اشاره به اینکه پدیده ترک تحصیل یک پدیده رایج بوده و قطعاً وجود ویروس کرونا آن را تشدید خواهد کرد، گفته که «مدارس و ادارات زیرمجموعه آموزشوپرورش را موظف کردیم به کسانی که قادر به استفاده از گوشیهای هوشمند یا اینترنت نیستند از طریق روشهای دیگری آموزش دهند. بنابراین باید مطمئن شویم هر کس در هرجایی که هست از خدمات آموزشی بهره میبرد و آموزش در هیچ جای کشور متوقف نشده است.» همچنین حاجی میرزایی با اشاره به هزینههایی که نرمافزار شاد برای ادامه تحصیل دانشآموزان به همراه دارد عنوان کرد که «هزینه اینترنت فعالیتهای آموزشی در سامانه شاد در سال گذشته رایگان بود و امسال هم با توجه به رایزنیهای انجامشده قصد داریم آن را رایگان کنیم.»
حالا باید دید با توجه به همه راهکارها و پیشبینیهای انجام شده و البته تجارب مربوط به سال تحصیلی گذشته این امکان میسر میشود که دستان آموزش به دستان کودکان در مناطق دورافتاده و همچنین کودکانی که در فقر زندگی میکنند، گره بخورد.
طبق تعاریف ارائه شده توسط یونیسف کودکان بازمانده از تحصیل کودکانی هستند با گروه سنی 6 تا 18سال که به رغم لازمالتعلیم بودن به دلایل عدیده در هیچ یک از مقاطع تحصیلی مشغول به تحصیل نیستند. این کودکان به دو گروه عمده تقسیم میشوند، آن طور که ایرنا نوشته گروه اول؛ کودکان مناطق عشایری،حاشیهای و روستایی دورافتاده که از همان ابتدا از ورود به چرخه آموزشی محروم شده و از سواد بیبهره ماندهاند. این کودکان در حقیقت جزء «بیسوادان مطلق» محسوب میشوند. گروه دوم؛ کودکانی که در زمان مناسب ،یعنی شش سالگی وارد مدرسه و سیستم آموزشی شده اما پس از گذشت چند سال به دلایل متعدد ناگزیر به ترک تحصیل شدهاند. اغلب کودکان این گروه از سنین اندکی برخوردارند و تحت اجبار والدین یا فشارهای معیشتی و اقتصادی وارد بازار کار شده و بدین ترتیب از ادامه تحصیل باز ماندهاند. در همین رابطه روز گذشته وزیر آموزش و پرورش در اشاره به علل وجود کودکان بازمانده از تحصیل، آنها را به دو گروه عمده تقسیم کرد. آن طور که ایسنا نوشته، محسن حاجی میرزایی با اشاره به شروع سال تحصیلی جدید و کودکان بازمانده از تحصیل عنوان کرده که «اقدامات پژوهشی آموزشوپرورش و دیگر دستگاهها نشان میدهد، ۵۰درصد کودکان بازمانده از تحصیل در اثر عواملی مانند؛ فقر فرهنگی خانوادههای کودکان کار، عدم دسترسی به مدرسه و کودکانی که در حیطه استثنایی قرار دارند و ... از آموزشها جاماندهاند؛ لذا این کودکان را میتوان تحت حمایت قرار داد.»
وی ادامه داده«۵۰ درصد آمار کودکان بازمانده از تحصیل مربوط به کودکانی است که ادامه تحصیل آنها در خارج از کشور به اطلاع آموزشوپرورش نرسیده است و یا فوت کودک به دلایل مختلف از جمله عدم حذف یارانه به ثبت احوال اعلام نشده است و لذا این کودکان بهعنوان بازمانده از تحصیل ثبت میشوند، درحالیکه اینطور نیست.»
با توجه به اظهارات وزیر آموزشوپرورش آنچه که اهمیت دارد استفاده از روشهای موثر در شناسایی و تشخیص این کودکان بازمانده از تحصیل است. حاجی میرزایی در ادامه صحبتهای روز گذشتهاش با بیان اینکه «تعداد دانشآموزان بازمانده از تحصیل خیلی زیاد نیست، اما مشکل پیچیدهای است» بر ضرورت انعقاد تفاهمنامه همکاری بین آموزشوپرورش و دیگر دستگاههای دولتی تأکید کرد.
حاجی میرزایی یادآور شد که «مرجع رسمی آمار کشور اداره ثبت احوال است، سعی داریم برای شناسایی بهتر این کودکان در روزهای آتی با راهاندازی سامانهای بر بستر فناوری اطلاعات در آموزشوپرورش بتوانیم با دستگاههای دیگر ارتباط آنلاین برقرار کنیم تا قادر باشیم اطلاعات ساماندهی شده توسط سازمان ثبتاحوال کشور را در کمترین زمان دریافت کنیم.» حالا به نظر میرسد با دسترسی به اطلاعات سازمان ثبت احوال کشور، آموزش و پرورش بهتر و دقیقتر بتواند از تعداد کودکانی که به مرحله و سن ورود به مدرسه رسیدهاند، اما اقدامی برای ثبتنام نکردهاند، مطلع شود. از سویی دیگر علاوه بر دلایل گفته شده مانند فقر و مشکلات فرهنگی که تا پیش از این از آنها به عنوان دلایل عمده عدم تحصیل کودکان یاد میشد، حالا ویروس کرونا هم به عوامل این آسیب اجتماعی اضافه شده است. با شیوع ویروس کرونا بخش زیادی از فعالیتهای مدرسه به صورت غیر حضوری دنبال شد. با این وجود در بسیاری از مناطق که دانشآموزان امکان دسترسی به خدمات اینترنت با کیفیت مناسب نداشتند سبب شد که آموزش کودکان با مشکلات بسیاری روبهرو شود. روزنامه همدلی در این باره اواسط فروردین ماه بود که در یک گزارشی با عنوان «دانشآموزان روستایی آفلاین» به مشکلات عدم دسترسی کودکان در مناطق دورافتاده به اینترنت و تلفنهای هوشمند پرداخت. در آن گزارش یکی از معلمهای مدرسه در منطقه اورامان کردستان یادآور شده بود که بعد از شیوع کرونا و تعطیلی مدرسهها او حالا از بعضی از دانشآموزان خود هیچ اطلاعی ندارد، به نظر میرسد آموزش از راه دور برای این کودکان با مشکلات جدی همراه بوده است و این مسئله هم همچنان ادامه دارد.
در این رابطه روز گذشته وزیر آموزشوپرورش کابینه تدبیر و امید با اشاره به اینکه پدیده ترک تحصیل یک پدیده رایج بوده و قطعاً وجود ویروس کرونا آن را تشدید خواهد کرد، گفته که «مدارس و ادارات زیرمجموعه آموزشوپرورش را موظف کردیم به کسانی که قادر به استفاده از گوشیهای هوشمند یا اینترنت نیستند از طریق روشهای دیگری آموزش دهند. بنابراین باید مطمئن شویم هر کس در هرجایی که هست از خدمات آموزشی بهره میبرد و آموزش در هیچ جای کشور متوقف نشده است.» همچنین حاجی میرزایی با اشاره به هزینههایی که نرمافزار شاد برای ادامه تحصیل دانشآموزان به همراه دارد عنوان کرد که «هزینه اینترنت فعالیتهای آموزشی در سامانه شاد در سال گذشته رایگان بود و امسال هم با توجه به رایزنیهای انجامشده قصد داریم آن را رایگان کنیم.»
حالا باید دید با توجه به همه راهکارها و پیشبینیهای انجام شده و البته تجارب مربوط به سال تحصیلی گذشته این امکان میسر میشود که دستان آموزش به دستان کودکان در مناطق دورافتاده و همچنین کودکانی که در فقر زندگی میکنند، گره بخورد.