جداسازی بین‌المللی از ملی در فجر

همدلی| آبتین کیان: در پی تغییرات ساختاری و مدیریتی در جشنواره فیلم فجر، بار دیگر بخش بین‌الملل این رویداد از بخش ملی جدا شده و منوچهر شاهسواری به عنوان دبیر چهل و سومین دوره جشنواره منصوب شد. این تصمیم در راستای تقویت دیپلماسی فرهنگی و حضور مستقل سینمای ایران در عرصه جهانی اتخاذ شده است. طی سال‌های اخیر، جشنواره فیلم فجر شاهد تغییرات متعددی در بخش بین‌الملل بوده است. در ابتدا و تا سال‌ها، این بخش به صورت مستقل برگزار می‌شد، اما با آغاز به کار دولت سیزدهم، به‌منظور کاهش هزینه‌ها و تمرکز بیشتر بر بخش ملی، بخش بین‌الملل به جشنواره ملی ادغام شد. این ادغام، اگرچه با هدف بهبود مدیریت و انسجام جشنواره انجام شد، اما در عمل نتوانست انتظارات را برآورده کند و با انتقادات گسترده‌ای از سوی سینماگران و کارشناسان همراه بود.
برگزاری بخش بین‌الملل در سه دوره اخیر، نسبت به دوره‌های پیشین که به‌صورت مستقل برگزار می‌شد، از کیفیت پایین‌تری برخوردار بود. این موضوع باعث شد برخی از کارشناسان، ادغام این دو بخش را اقدامی عجولانه و ناسازگار با اهداف بین‌المللی سینمای ایران بدانند و بر جداسازی دوباره تأکید کنند. حال با جداسازی دوباره بخش بین‌الملل، قرار است این رویداد سینمایی با همکاری اتحادیه بین‌المللی انجمن تهیه‌کنندگان فیلم و در زمانی مشخص، به‌صورت مستقل برگزار شود. به نظر می‌رسد این اقدام با هدف بازگرداندن جایگاه جشنواره بین‌المللی فیلم فجر به جمع ۱۴ جشنواره برتر رقابتی جهان و بهره‌گیری از ظرفیت‌های سینمایی کشور در عرصه دیپلماسی فرهنگی صورت گرفته است.
در همین راستا رائد فریدزاده، رئیس سازمان سینمایی، در حکم خود برای شاهسواری بر استفاده از تجربیات گذشته و همکاری تمامی صنوف سینمایی برای برگزاری موفق این رویداد تأکید کرده است. او همچنین از تلاش‌های محمد خزاعی، دبیر پیشین جشنواره، در فراهم‌سازی مقدمات برگزاری این دوره قدردانی کرده است. در مجموع، به نظر می‌رسد جداسازی مجدد بخش بین‌الملل تلاشی است برای بازگرداندن اعتبار و کیفیت این رویداد جهانی و تقویت حضور سینمای ایران در عرصه بین‌المللی.
تغییراتی برای بهبود یا کارنامه دولت؟
این تصمیم همچنین نشانه‌ای از تغییر رویکرد دولت چهاردهم در مدیریت فرهنگی و هنری کشور است. با تأکید بر اهمیت سینما در پیشبرد دیپلماسی فرهنگی و تصویرسازی مثبت از ایران در سطح جهانی، برگزاری مستقل بخش بین‌الملل جشنواره فیلم فجر می‌تواند فرصت‌های بیشتری برای تعاملات فرهنگی و سینمایی با سایر کشورها فراهم آورد. در سال‌های گذشته، حضور فیلمسازان خارجی و آثار بین‌المللی در جشنواره فیلم فجر به سینمای ایران امکان می‌داد تا نه تنها با جریان‌های جهانی سینما آشنا شود، بلکه فرصتی برای معرفی سینماگران ایرانی به جهانیان نیز ایجاد کند. جداسازی دوباره این بخش می‌تواند به بازگرداندن این تعاملات و حتی افزایش توجهات بین‌المللی به سینمای ایران کمک کند.
با توجه به انتقادهایی که در سال‌های اخیر به ادغام بخش بین‌الملل وارد شده بود، بسیاری از سینماگران و کارشناسان امیدوارند برگزاری مستقل آن بار دیگر کیفیت و استانداردهای این رویداد را ارتقا دهد و شاهد حضور پررنگ‌تر سینماگران و آثار برجسته جهانی در این رویداد باشیم. برگزاری مستقل بخش بین‌الملل همچنین می‌تواند فرصت بیشتری برای داوری و ارزیابی دقیق‌تر آثار بین‌المللی فراهم آورد و جشنواره را به بستری معتبرتر و گسترده‌تر برای معرفی آثار فاخر تبدیل کند.
در نهایت، منوچهر شاهسواری، به عنوان دبیر جدید جشنواره فیلم فجر، با تجربه گسترده در حوزه سینما و مدیریت فرهنگی، وظیفه سنگینی را در احیای جایگاه بین‌المللی این جشنواره بر عهده دارد. انتظار می‌رود با برنامه‌ریزی دقیق و بهره‌گیری از حمایت‌های صنوف سینمایی، این دوره از جشنواره فیلم فجر بتواند با دستیابی به اهداف تعیین‌شده، فصلی جدید در تاریخ این رویداد رقم بزند و نقش مؤثرتری در دیپلماسی فرهنگی ایران ایفا کند. این تغییرات نویدبخش افزایش کیفیت و استانداردهای جشنواره فیلم فجر است و با توجه به برنامه‌های اعلام‌شده، به نظر می‌رسد که بخش بین‌الملل آن امسال به شکل جدیدی برگزار خواهد شد که شاید فصل تازه‌ای را برای این رویداد سینمایی رقم بزند.
با توجه به رویکرد جدید دولت چهاردهم و انتصاب منوچهر شاهسواری، انتظار می‌رود چهل و سومین دوره جشنواره فیلم فجر، به‌ویژه در بخش بین‌الملل، با تحولات تازه‌ای مواجه شود که می‌تواند این جشنواره را دوباره در سطح جهانی مورد توجه قرار دهد. جداسازی بخش بین‌الملل فرصتی ایجاد می‌کند تا جشنواره به جایگاهی برسد که با حضور آثار سینمایی متنوع و نمایندگان کشورهای مختلف، تعاملات فرهنگی و هنری گسترده‌تری را به وجود آورد.
علاوه بر این، برگزاری مستقل بخش بین‌الملل به تیم برگزارکننده این امکان را می‌دهد که بر انتخاب و داوری دقیق‌تر فیلم‌ها تمرکز کنند و استانداردهای بین‌المللی‌تری را در فرآیند ارزیابی آثار لحاظ کنند. این می‌تواند باعث شود جشنواره فیلم فجر در رقابت با جشنواره‌های معتبر بین‌المللی جایگاه مناسبی به دست آورد و علاوه بر تأثیرگذاری بر سینمای ایران، بتواند پذیرای سینماگران و هنرمندان برجسته جهانی نیز باشد.
از سوی دیگر، این جداسازی می‌تواند به تماشاگران داخلی و خارجی فرصت بیشتری برای مشاهده و تحلیل آثار سینمایی از کشورهای مختلف بدهد و از آنجا که یکی از اهداف اصلی جشنواره‌های بین‌المللی، ارتقای سطح آگاهی و درک فرهنگی میان ملت‌هاست، این تغییرات می‌تواند دستاوردهای مثبتی در این زمینه داشته باشد. با وجود چالش‌ها و انتقادهایی که در سال‌های گذشته نسبت به ادغام این دو بخش وجود داشت، این جداسازی می‌تواند بار دیگر تجربه مستقل و پررنگ بخش بین‌الملل را به جشنواره بازگرداند و به‌نوعی به افزایش اعتبار و تأثیرگذاری این رویداد در سینمای جهانی کمک کند. در نهایت، چشم‌انداز جشنواره فیلم فجر با مدیریت جدید و سیاست‌های تازه دولت چهاردهم، نویدبخش دوره‌ای پویا و پربار برای این رویداد فرهنگی است؛ دوره‌ای که در آن جشنواره می‌تواند نه‌تنها در داخل کشور بلکه در سطح بین‌المللی بدرخشد و نقش فعالی در معرفی سینمای ایران به جهان ایفا کند. این تغییرات، اگر به خوبی اجرا شوند، می‌توانند جشنواره فیلم فجر را به نقطه عطفی در تاریخ سینمای ایران تبدیل کنند و فرصتی برای ارتباطات فرهنگی و هنری گسترده‌تر فراهم آورند.