«ارزش احساسات» نیما یوشیج و بنیانگذاری سبک تازه در نقد ادبی

‌‌نیما یوشیج در کتاب «ارزش احساسات» خود گذری بر ابعاد مختلف ادبیات جدید ایران دارد؛ ازجمله،‌ شعر، داستان، تا نمایشنامه و نقد ادبی. نخستین نمونه‌های ادبیات نوین ما در تئاتر بود که از زمان‌های قدیم شکل کمدی و تراژدی آن به طرز علمی و ابتدایی که داشتیم در میان ما رواج داشته است. مصالح اولیه این کار را نثر ساده طالبوف و میرزاملکم و بعدها میرزا یوسف اعتماد الملک آماده ساخته بودند. (نقل به مضمون از ارزش احساسات، و پنج مقاله دیگر، ۱۳۵۵، چاپ حیدری)
نیما، به سمت نوعی شعر متفکرانه با بنمایه‌ها و‌ محتوای سیاسی-اجتماعی و زبانی نمادین و قالبی نو، گرایش پیدا می‌کند و سرانجام در سال»۱۳۱۶» با سرایش شعر «ققنوس» به تجربه و کشف تازه‌ای در زمینه شعر دست یافت. علی حسین پورجافی می‌نویسد: نیما شیوه‌ای را که در سال «۱۳۱۶»در شعر تجربه کرده است دنبال می کند، با سرودن اشعاری چون: آی آدم ها، ناقوس، سرباز، مانلی، کارشب پا، پادشاه فتح، آقا توکا، مهتاب، ماخ اولا، چراغ، در شب سرد زمستان، مرغ آمین، داروگ، ری را،‌ دل فولادم، هست شب، برف، تو را من چشم در راهم... نوع خاصی از شعر را پی افکند و جریان خاص را‌ در شعر معاصر فارسی به راه می اندازد که بعدها به جریان سمبولیسم اجتماعی یا شعر نوی حماسی و اجتماعی یا شعر نیمایی معروف می‌شود. {جریان‌های شعری معاصر فارسی، علی حسین پورچافی، امیر کبیر ۱۳۹۰، ص،۲۰۱}
نیما با این اشعار خود نوعی روح تعهد و التزام نسبت به مسائل اجتماعی و سیاسی را در کالبد شعر فارسی می‌دمد و در سایه همین تعليمات نیما است که شاعرانی چون: اخوان، شاملو، فروغ فرخزاد، سهراب سپهری، منوچهر شیبانی، اسماعیل شاهرودی، سیاوش کسرایی، منوچهر آتشی، شفیعی کدکنی، اسماعیل خویی، م آزاد، و م.آزرم، یدالله رویایی، نصرت رحمانی، سیدعلی صالحی، هرمز علی پور، فیض شریفی؛ و شاعران دیگر اشعار جامعه گرایانه خود را یکی پس از دیگری عرضه می‌کنند.