اشغال پاریس توسط نازیها
در ۱۳ ژوئن ۱۹۴۰ میلادی (۲۳ خرداد ۱۳۱۹ هجری شمسی) ارتش آلمان نازی وارد پاریس شد و روز بعد به طور كامل شهر به اشغال ارتش هیتلر درآمد.
هیتلر از اینكه ارتش او، كشور ناپلئون را شكست داده است، در پوست خود نمیگنجید. مارشال پتن رئیس دولت جدید فرانسه ضمن نطقی كه از طریق رادیو پخش شد، تشكیل دولتی به ریاست خودش را در شهر «ویشی» به مردم فرانسه اطلاع داد و اضافه كرد كه دولت مجبور به قبول آتشبس در شرایط فعلی بوده است و تكلیف دولت او در این است كه بر پایه شرافت وطنپرستی با آلمانها در تماس باشد.
در همین حال ژنرال دوگل كه در كابینه پل رینو معاونت وزارت جنگ را بر عهده داشت، در ۱۷ژوئن ۱۹۴۰ با یك هواپیمای نظامی خاك فرانسه را ترك گفته و به انگلستان رفت. او ریاست «كمیته فرانسه آزاد» را بر عهده داشت. در داخل فرانسه نیز حكومت مارشال پتن با دو مشكل روبهرو بود، یكی خرابكاریهای نهضت مقاومت بود و دیگری فشارهایی كه افسران نازی و گشتاپو بر این ژنرال كهنسال ارتش فرانسه یعنی پتن وارد میكردند تا در سركوبی نهضت مقاومت با ماموران گشتاپو (سازمان امنیت دولتی آلمان) مقیم فرانسه همكاری داشته باشد.
در مدت چهارسالی كه فرانسه در اشغال نازیها بود، بسیاری از افراد نهضت مقاومت طی درگیری با سازمان گشتاپو و گارد «ss» به قتل رسیدند. آلمانها حتی دنبال فرصتی بودند تا حكومت مارشال پتن را ساقط كنند و كاری كنند كه اداره كشور فرانسه مانند لهستان شود.
دوگل در نطقی از رادیو لندن، به ملت فرانسه پیامی فرستاد و ضمن مخالفت با سیاست مارشال پتن اضافه كرد كه فرانسه فقط یك نبرد را باخته ولی هنوز جنگ را نباخته است و فرانسه میتواند مانند انگلستان از منابع عظیم ایالات متحده جهت تقویت خود استفاده كند.
این نطق باعث شد كه مخالفان اشغال فرانسه كه «جنبش مقاومت فرانسه» را درون شهرها و مراكز حساس پایهریزی كرده بودند، به جنگهای چریكی با اشغالگران بپردازند، به طوری كه در ۶ ژوئن ۱۹۴۴ وقتی جبهه نورماندی به وسیله متفقین گشوده شد و ارتشهای مخالف رژیم نازیسم در ساحل نورماندی پیاده شدند، جنبش مقاومت فرانسه در داخل كشور جان تازهای گرفت و به عملیات پارتیزانی خود شدت داد.
در ۲۵ آگوست ۱۹۴۴ پاریس از نیروهای متجاوز پاك و ژنرال دوگل وارد پاریس شد و اقدام به تشكیل حكومت موقت كرد. او بود كه جمهوری پنجم را پایهگذاری كرد. در پایان جنگ به تاریخ ۱۵ اگوست ۱۹۴۵ محاكمه مارشال پتن رئیس حكومت ویشی به جرم خیانت آغاز شد. وضع فرانسه در موقع هجوم ارتش آلمان به قدری تاسفانگیز بود كه «هـ - ج – ولز» نویسنده كتاب كلیات تاریخ در اینباره مینویسد: «انبوهی از مردم هراسان كه پارهای از آنها غیرنظامی و پارهای نظامی بودند میگریختند، بیآنكه بدانند كجا میروند و با خود تكههای اسبابهای قراضه و نامتناسب خانه را میبردند. هواپیماها بر سرشان بمب میافكندند و با مسلسلها شلیك میكردند».
هیتلر از اینكه ارتش او، كشور ناپلئون را شكست داده است، در پوست خود نمیگنجید. مارشال پتن رئیس دولت جدید فرانسه ضمن نطقی كه از طریق رادیو پخش شد، تشكیل دولتی به ریاست خودش را در شهر «ویشی» به مردم فرانسه اطلاع داد و اضافه كرد كه دولت مجبور به قبول آتشبس در شرایط فعلی بوده است و تكلیف دولت او در این است كه بر پایه شرافت وطنپرستی با آلمانها در تماس باشد.
در همین حال ژنرال دوگل كه در كابینه پل رینو معاونت وزارت جنگ را بر عهده داشت، در ۱۷ژوئن ۱۹۴۰ با یك هواپیمای نظامی خاك فرانسه را ترك گفته و به انگلستان رفت. او ریاست «كمیته فرانسه آزاد» را بر عهده داشت. در داخل فرانسه نیز حكومت مارشال پتن با دو مشكل روبهرو بود، یكی خرابكاریهای نهضت مقاومت بود و دیگری فشارهایی كه افسران نازی و گشتاپو بر این ژنرال كهنسال ارتش فرانسه یعنی پتن وارد میكردند تا در سركوبی نهضت مقاومت با ماموران گشتاپو (سازمان امنیت دولتی آلمان) مقیم فرانسه همكاری داشته باشد.
در مدت چهارسالی كه فرانسه در اشغال نازیها بود، بسیاری از افراد نهضت مقاومت طی درگیری با سازمان گشتاپو و گارد «ss» به قتل رسیدند. آلمانها حتی دنبال فرصتی بودند تا حكومت مارشال پتن را ساقط كنند و كاری كنند كه اداره كشور فرانسه مانند لهستان شود.
دوگل در نطقی از رادیو لندن، به ملت فرانسه پیامی فرستاد و ضمن مخالفت با سیاست مارشال پتن اضافه كرد كه فرانسه فقط یك نبرد را باخته ولی هنوز جنگ را نباخته است و فرانسه میتواند مانند انگلستان از منابع عظیم ایالات متحده جهت تقویت خود استفاده كند.
این نطق باعث شد كه مخالفان اشغال فرانسه كه «جنبش مقاومت فرانسه» را درون شهرها و مراكز حساس پایهریزی كرده بودند، به جنگهای چریكی با اشغالگران بپردازند، به طوری كه در ۶ ژوئن ۱۹۴۴ وقتی جبهه نورماندی به وسیله متفقین گشوده شد و ارتشهای مخالف رژیم نازیسم در ساحل نورماندی پیاده شدند، جنبش مقاومت فرانسه در داخل كشور جان تازهای گرفت و به عملیات پارتیزانی خود شدت داد.
در ۲۵ آگوست ۱۹۴۴ پاریس از نیروهای متجاوز پاك و ژنرال دوگل وارد پاریس شد و اقدام به تشكیل حكومت موقت كرد. او بود كه جمهوری پنجم را پایهگذاری كرد. در پایان جنگ به تاریخ ۱۵ اگوست ۱۹۴۵ محاكمه مارشال پتن رئیس حكومت ویشی به جرم خیانت آغاز شد. وضع فرانسه در موقع هجوم ارتش آلمان به قدری تاسفانگیز بود كه «هـ - ج – ولز» نویسنده كتاب كلیات تاریخ در اینباره مینویسد: «انبوهی از مردم هراسان كه پارهای از آنها غیرنظامی و پارهای نظامی بودند میگریختند، بیآنكه بدانند كجا میروند و با خود تكههای اسبابهای قراضه و نامتناسب خانه را میبردند. هواپیماها بر سرشان بمب میافكندند و با مسلسلها شلیك میكردند».