پرداخت وام‌های دبش در دولت سیزدهم

همدلی| با وجود آنکه دولت سیزدهم بارها بر حمایت از تولید تاکید داشته اما روند اعطای تسهیلات بانکی نشان می‌دهد سهم بخش‌های تولیدی و صنعتی کاهش داشته و سهم بخش‌های غیرمولد و بازرگانی افزایش یافته است.
به گزارش اکونگار، در دوران تبلیغات و مناظره‌های نامزدهای انتخابات چهاردهمین دوره ریاست جمهوری، برخی نامزدها خود را ادامه‌دهنده راه دولت سیزدهم معرفی کرده و روی ادامه برنامه‌های این دولت تاکید داشتند. این نامزدها چندین بار عملکرد اقتصادی دولت خاتمی و روحانی را مورد هجمه قرار دادند و بدون ذکر آمار مقایسه‌ای، دولت رئیسی را در اجرای برنامه‌های اقتصادی و افزایش رفاه مردم بسیار موفق خواندند.با این حال بررسی عملکرد دولت سیزدهم در شاخص حمایت از تولید و مبارزه با فساد درخور توجه است. برای مثال بررسی موردی تسهیلات اعطاشده نشان می‌دهد، در حالی‌که تولیدکنندگان صنعتی کشور برای گرفتن حتی وام‌های خرد با موانع زیادی مواجه هستند اما به راحتی یک واردکننده بزرگ خودرو بیش از 1.6 هزار میلیارد تومان وام گرفته است.
بررسی آمار تسهیلات بانکی در دولت سیزدهم نشان می‌دهد بانک‌های کشور در سال 1401 بیش از یک هزار و 600 میلیارد تومان به یک مونتاژکار خودرو که از قضا بزرگترین دریافت‌کننده ارز ارزان در این حوزه نیز شناخته می‌شود، پرداخت کرده‌اند. بررسی لیست مهر و آبان تسهیلات بانکی که از سوی بانک مرکزی منتشر شده، نشان می‌دهد شرکت مدیران خودرو توانسته از بانک سامان، صنعت و معدن و شهر وام‌های هزار میلیاردی دریافت کند. طبق اعلام بانک مرکزی بانک سامان یک هزار و 324 میلیارد تومان، بانک صنعت و معدن 133 میلیارد تومان و بانک شهر 179 میلیارد تومان به مدیران خودرو تسهیلات داده‌اند.
وام دبش برای چای دبش
داستان چای دبش هم برای همه آشناست. دولت سیزدهم با شعار مبارزه با فساد آمد. از آنجا که مرحوم رئیسی پیش از ریاست جمهوری، رئیس قوه قضاییه بود در مناظرات انتخاباتی خود گفت برای مبارزه در سطح گسترده‌تری با فساد از قوه قضاییه به دولت می‌آید تا در شناسایی مفسدان موفق‌تر عمل کند اما در دولت او ماجرای چای دبش و وزیر کشاورزی که از چای دبش حمایت کرده بود، کشف شد.
براساس لیست‌های منتشر شده، این شرکت واردکننده چای که یکی از بزرگترین فسادهای ارزی را به نام خود ثبت کرده، توانسته در دو سال گذشته ۲ هزار و ۹۰۰ میلیارد تومان نیز از بانک‌های کشور تسهیلات دریافت کند.
البته این حداقل تسهیلات دریافتی دبش است و احتمال زیادی وجود دارد که وام‌های اعطایی به دبش بیش از این رقم باشد. دلیل این ادعا آن است که در لیست‌هایی که بانک مرکزی طی چند دوره منتشر شده، همه بانک‌های کشور اطلاعات تسهیلات خود را اعلام نکرده‌اند.
از بین ۳۱ بانک و موسسه اعتباری غیربانکی، تقریبا لیست تسهیلات ۱۳ بانک و موسسه در هر دوره اعلام نشده و ارقام به دست آمده فقط از لیست بانک‌های اعلامی‌ست. بنابراین ممکن است شرکت «دبش سبزگستر» ارقام بیشتری از بانک‌هایی که اطلاعات خود را منتشر نکرده‌اند تسهیلات گرفته باشد که امکان دسترسی به اطلاعات آن هنوز وجود ندارد.
در بین بانک‌هایی که لیست تسهیلات خود را اعلام کرده‌اند هشت بانک به شرکت دبش سبزگستر تسهیلات پرداخت کرده‌اند. بیشترین رقم تسهیلات را بانک اقتصاد نوین پرداخت کرده که به یک هزار و 83 میلیارد و 810 میلیون تومان می‌رسد.
پس از آن بانک صادرات با پرداخت 871 میلیارد و 148 میلیون تومان بزرگترین تسهیلات‌دهنده به دبش شناخته می‌شود. بانک شهر با پرداخت 308 میلیارد و 585 میلیون تومان، بانک خاورمیانه با پرداخت 186 میلیارد و 998 میلیون تومان، بانک کارآفرین با پرداخت 166 میلیارد و 499 میلیون تومان، بانک ایران زمین با پرداخت 130 میلیارد تومان، بانک ملی با پرداخت 100 میلیارد و 33 میلیون تومان و بانک تجارت با پرداخت 89 میلیارد و ۵۰۸ میلیون تومان در مقام‌های بعدی قرار دارند.
در مجموع چای دبش از هشت بانک کشور 2 هزار و 936 میلیارد و 583 میلیون تومان تسهیلات دریافت کرده است. اینکه این میزان تسهیلات بانکی چرا به یک واردکننده داده شده؛ آن هم واردکننده‌ای که از ارزهای ترجیحی و نیمایی استفاده کرده را باید مسئولان توضیح دهند. اینکه آیا همه واردکنندگان کشور به اسم تولید داخل از چنین تسهیلاتی برخوردار می‌شوند یا فقط تعدادی از آنها به این سرمایه‌ها دسترسی دارند و اینکه آیا به همین میزان نیز از تولیدکنندگان کشور به خصوص تولیدکنندگان خرد و متوسط حمایت صورت می‌گیرد یا خیر و اینکه شرکت دبش این تسهیلات را با چه نرخی دریافت کرده و آیا بازپرداخت داشته یا خیر را باید مسئولان برای مردم شفاف کنند.