حکمرانی زنانه، موفق در مواجهه با کرونا

همدلی| همدلی-گروه اجتماعی- گویا جهان در حال پوست‌اندازی و دگرگونی باورهاست. باورها و اعتقاداتی که طی هزاران سال شکل گرفته و پایه تصمیمات مهم جهانی بوده‌اند. یکی از باورهای رایج در دنیا فرودست دانستن زنان در زمینه‌های مختلف از جمله مدیریت و حکومت‌داری است. باوری که اگر چه خیلی سال است که رنگ باخته و از مد افتاده، اما هنوز در پس افکار بسیاری از جهانیان نمرده و زنده است. ویروس کرونا هر چقدر مرگبار و خطرناک و پدیده‌ای شوم برای دنیا محسوب می‌شود، اما توانست قدرت و توان مدیریتی زنان را به رخ بکشد. با جست‌وجویی ساده در اینترنت می‌توان به این حقیقت دست پیدا کرد که کشورهایی که زمام امور مملکت‌شان را به دست زنان سپرده‌اند، در کنترل و مدیریت ویروس سمج و چموش کرونا موفق‌تر از سایر کشورها عمل کرده‌اند. کشور نیوزیلند مثال روشنی از این ماجراست. در شرایطی که رهبران، مدیران و سیاستمداران بلندپایه مرد در بسیاری از کشورها حتی در رعایت بهداشت فردی خود ناتوان بوده و به دلیل عدم رعایت مقررات و پروتکل‌های بهداشتی، -مانند بوربس جانسون، نخست‌وزیر انگلیس- به کرونا مبتلا شدند. «جاسیندا آردرن» نخست‌وزیر نیوزیلند توانست به طور کلی کرونا را در کشورش شکست دهد و اولین رهبری نام بگیرد که با توان مدیریتی و تصمیم‌های صحیح این ویروس هراس‌آور ر ا در کشورش حذف کرده است. او در ۱۰ می ‌سالگرد به قدرت رسیدنش گفت: «با یاری و تلاش همه‌ی مردم، نیوزیلند نه تنها توانست شیوع بیماری کووید ۱۹ را کنترل کند، بلکه با موفقیت به اهداف بلندپروازانه‌اش دست یافته است.» قرنطینه‌ای که او در تاریخ ۲۵ مارس برقرار کرده بود حالا می‌تواند پایان یابد.
بعد از آن‌که نیوزیلند در ۲۵ مارس قرنطینه را اعمال کرد «جاسیندا آردرن» پس از خواباندن کودک نوپای خود، با مردم از طریق یک برنامه زنده در فیسبوک صحبت کرد. او که لباس راحتی به تن داشت با نگرانی‌های مردم همدلی کرد و از همه‌کسانی که با اعلان اضطراری‌ دستور قرنطینه دچار تشویش و هراس شده بودند، معذرت خواست.
او با تأسف گفت: «راه دیگری برای ارسال آن اعلان خطر اضطراری روی تلفن شما وجود نداشت، مگر همان آژیر بلندی که شنیدید. چیزی که همه‌ ما درباره‌ آن حرف می‌زدیم و بحث می‌کردیم این بود که چه راهی هست که بتوانیم آن پیام را بفرستیم، بدون آن‌که آنقدر هراس‌انگیز باشد.» فقط آردرن نبود که در مبارزه با کرونا به موفقیت چشمگیری دست یافت، کشورهای دیگری که به دست زنان اداره می‌شوند نیز در مبارزه با ویروس کرونا موفق عمل کرده‌اند. آلمانِ تحت رهبری آنگلا مرکل در مقایسه با بریتانیا، فرانسه، ایتالیا و اسپانیا میزان مرگ‌ومیر بسیار کمتری داشته است. در مدیریت شیوع ویروس کرونا، مرکل طیفی از منابع اطلاعاتی گوناگون را برای پیشبرد سیاست مقابله با ویروس کرونا بررسی کرد، از جمله مدل‌های اپیدمیوولوژیک، داده‌های جوامع پزشکی و مدارک و شواهد برنامه‌ موفقیت‌آمیز کره جنوبی در آزمایش‌گیری و جداسازی افراد. در نتیجه توانست نرخ مرگ در اثر ویروس کرونا را در آلمان در قیاس با کشورهای اروپای غربی بسیار کاهش دهد. برخلاف سیاست انعطافی مرکل و استفاده وی از خرد جمعی، دولت‌های بریتانیا و سوئد که به دست مردان اداره می‌شوند، مجراهای بسیار کمی را برای اظهارنظر کارشناسان مخالف باز گذاشتند و بیشتر به مشاوران خود که از لحاظ فکری با آنان همسو بودند، اتکا کردند. در هر دو کشور نیز نرخ مرگ در اثر ویروس کرونا بالاست. دوی سریدهار رئیس کرسی بهداشت جهانی در دانشگاه پزشکی ادینبرگ در مجله پزشکی بریتانیا چند وقت پیش در زمینه تک روی برخی از رهبران در کنترل کرونا نوشت: «منابع اطلاعاتی گوناگون و رهبرانی که با تواضع به همه‌ صداها گوش می‌دهند برای مقابله‌ موفقیت‌آمیز با همه‌گیری ویروس بسیار حیاتی هستند.»
در مطلب خانم سریدهار آمده که «تنها راه اجتناب از «گروه‌اندیشی» و تکرار اشتباهات و نقاط ضعف این است که هنگامی‌که می‌خواهیم تصمیمات مهم بگیریم مطمئن شویم که همه نمایندگان و کارشناسان با سوابق گوناگون دور میز حاضر هستند و نظرات آن‌ها را می‌شنویم.» علاوه بر آلمان که به دست مرکل کارکشته و با تجربه اداره می‌شود، مرگ و میر بر اثر کرونا در فنلاند نیز که به دست نخست وزیری جوان اداره می‌شود، پایین است. قربانیان کرونا در فنلاند، که سانا مارین ۳۴ساله نخست‌وزیر آنجاست و توسط ائتلافی از چهار حزب با چهار رهبر زن اداره می‌شود، کمتر از ۱۰درصد مرگ‌ومیر در کشور سوئد در همان نزدیکی است. این کشور با تصمیمات نخست وزیر جوانش توانسته است خطر ویروس کرونا را از سر مردمانش کمتر کند.
فردریکسن، نخست‌وزیر ۴۲‌ساله دانمارک و کاترین جاکوبزدوتیر، نخست‌وزیر کشور کوچک ایسلند، با تنها ۳۶۰هزار نفر جمعیت، نیز عملکردی شایان توجه در مقابله با ویروس کرونا داشته‌اند. در واقع در میان پنج کشور دانمارک، سوئد، فنلاند، نروژ و ایسلند که به کشورهای اسکاندیناوی مشهور هستند، چهار کشور تحت رهبری زنان قرار دارند. تنها سوئد نخست‌وزیر مرد دارد و همین کشور آمار مرگ‌ومیری بالاتر از چهار کشور دیگر ثبت کرده است. رهبران موفق زن در مقابله با کرونا فقط به کشورهای اروپایی محدود نمی‌شود، تسای اینگ-ون، رئیس‌جمهور تایوان، یکی از موفق‌ترین اقدامات را در جهان در زمینه مهار ویروس اجرا کرده است. این کشور با آزمایش‌گیری از افراد، ردیابی تماس‌های آن‌ها و اقدامات جداسازی همه‌گیری ابتلا را کنترل کرده بدون این‌که در کشور قرنطینه کامل برقرار کند و به کسب و کارها و زندگی روزمره مردم لطمه‌ای وارد کند، موفقیت چشم‌گیری در زمینه مهار کرونا کسب کرده است. شاید تعمیم دادن چند رهبر زن موفق به رهبران زن دنیا چندان مطلوب به نظر نرسد، اما شواهد و قرائن زیادی موجود است که هر گاه به زنان اعتماد شده و مسئولیت را به آنان سپرده‌اند، زنان قدرتمند عمل کرده‌اند. به بیانی دیگر هرگاه زنان فرصت فعالیت پیدا کرده موفق عمل کرده و فراتر از انتظار ظاهر شده‌اند.
عملکرد مثبت برای زنان در حالی رقم خورده که درحال‌حاضر کمتر از هفت درصد از کشورهای جهان، رهبری زن دارند و این را می‌توان نشانه‌ای از مدیریت بهتر زنان در بحران ناشی از شیوع ویروس کرونا دانست. بر اساس آمارهای سازمان ملل تا پایان سال ۲۰۱۹، ۱۰ نفر از ۱۵۲ رئیس دولت در جهان، زن هستند. فومزیل املامبو انگکوکا، مدیر اجرائی امور زنان در سازمان ملل متحد می‌گوید: «ما دنیایی را ساخته‌ایم که زنان فقط ۲۵درصد از فضای اتاق‌های مهم تصمیم‌گیری را در اختیار دارند. این آمار اصلا کافی نیست.» موفقیت زنان در امور مختلف -آن هم در عصری که اهمیت سبک رهبری روز به روز بیشتر نمابان می‌شود- این ذهنیت را به وجود آورده است که جهان برای مبارزه با تهدیدها و پیشبرد اهداف خود به رهبران زن بیشتری نیازمند است.