پشت پرده برخی از گرانی‌ها

همدلی| گروه اقتصادی : ارز 4200 تومانی همان سیاستی است که بود و نبودش هر دو منجر به افزایش قیمت کالاهای اساسی می‌شود. در چند سال گذشته و با روی کار آمدن این سیاست اگرچه خبرهای خوبی در بازار کالاهای اساسی با وجود استفاده از این ارز دولتی به گوش نرسیده، اما حالا که چند ماهی است این ارز برای واردات برخی از کالاهای اساسی مورد استفاده قرار نمی‌گیرد، باز هم شاهد خبرهایی در زمینه بالا رفتن قیمت‌ها هستیم. حبوبات و لبنیات هر دو جزئی از کالاهایی هستند که این‌روزها با افزایش قیمت همراه شده‌اند. از ماه‌های پایانی سال گذشته بود که حبوبات روند افزایش قیمت را آغاز کردند؛ به طو‌ریکه برخی از این محصولات با افزایش 5 برابری قیمت روبه رو شدند و رصد بازار حکایت از این دارد که این افزایش قیمت‌ها همچنان ادامه دارد. به طور مثال هر کیلوگرم عدس در ابتدای تابستان سال گذشته 3 هزارو800 تا 4 هزار تومان در بازار به فروش می‌رسید، قیمت این محصول در نیمه سال به 6 هزار تا 6 هزار و 500 تومان افزایش یافت و اکنون به بیش از 20 هزار تومان در هر کیلوگرم رسیده است. کارشناسان کم آبی در سال‌های گذشته و در پی آن کاهش سطح زیر کشت، افزایش مصرف حبوبات به دلیل گرانی گوشت، حذف تخصیص ارز دولتی برای واردات و تعرفه‌های بالای گمرکی را دلایل افزایش جهشی قیمت حبوبات می‌دانند. واقعیت این است که حبوبات مانند بسیاری از اقلام پر مصرف مردم جزو کالاهای اساسی بود و مشمول دریافت ارز دولتی 4200 تومانی می‌شد، اما در ماه‌های گذشته با تصمیم دولت حبوبات از گروه یک کالایی خارج شد و حالا به جای ارز دولتی با ارز نیمایی وارد کشور می‌شود؛ به باور آگاهان اقتصادی، این موضوع یکی از اثرگذارترین دلایل افزایش قیمت حبوبات در پایان سال گذشته بوده و حالا نیز این افزایش قیمت به دلیل حذف ارز 4200 تومانی همچنان ادامه دارد. حالا در پی افزایش قیمت حبوبات طی ماه‌های اخیر، در جلسه ستاد تنظیم بازار مقرر شد بانک مرکزی تامین ارز این اقلام را در اولویت قرار دهد و تمام دستگاه‌های نظارتی ضمن تشدید بازرسی‌ها به ویژه کنترل انبارها و واحدهای بسته‌بندی با احتکار و عدم رعایت مراتب سود مصوب برخورد کنند. به گزارش ایسنا، در پی گزارش سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولید کنندگان از وضعیت قیمت انواع حبوبات در بازار مقرر شده که بانک مرکزی بدون فوت وقت نسبت به تأمین ارز محموله‌های حبوبات موجودی رسوب بنادر و ثبت سفارش‌های مربوطه اقدام کند. همچنین با توجه به کاهش میزان واردات کسری نیاز بازار حبوبات (به میزان ۳۴درصد در تاریخ منتهی به ۱۰ خرداد ۱۳۹۹ نسبت به مدت مشابه سال قبل) به دلیل تغییر نرخ ارز این کالا مقرر شده تشکل‌های موضوعی از جمله اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران و اتحادیه‌های مربوطه کسری نیاز بازار بدون فوت وقت تامین کنند.
در راستای مدیریت منابع ارزی کشور نیز وزارت جهاد کشاورزی مکلف شده ضمن برنامه ریزی تولید مکفی انواع حبوبات متناسب با نیاز داخلی (رفع وابستگی) برنامه فصلی و ماهانه تولید و رشد آنها را ارائه کند. همچنین در راستای تننظیم مؤثر بازار انواع حبوبات و تشدید کنترل و نظارت مقرر شده سازمان‌های صنعت، معدن و تجارت سراسر کشور و تمام دستگاه‌های نظارتی از جمله سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان با تشدید بازرسی‌ها به ویژه کنترل انبارها و واحدهای بسته بندی با احتکار و عدم رعایت مراتب سود مصوب مطابق ستورالعمل مربوطه با تخلفات برخورد کنند. در ماه‌های اخیر قیمت برخی غلات و حبوبات افزایش چشمگیری داشته که به گفته دبیرکل اتحادیه بنکداران مواد غذایی با بسته شدن مرزهای وارداتی و صادراتی، بعضی از کشورها صادرات برخی از محصولاتشان را محدود و ممنوع کردند و همین امر باعث شد افرادی که بار غلات و حبوبات دارند نیز محصولاتشان را با قیمت بیشتری بفروشند.