«داوود نعمتی» عضو هیئتعلمی و دانشیار دانشگاه صداوسیما:
کانالهای انتخاباتی اگر مطالبات مردم را بیان کنند، موفق خواهند بود
همدلی| داوود نعمتی عضو هیئتعلمی و دانشیار دانشگاه صداوسیما درباره کموکیف راهاندازی ۲۰۰ کانال انتخاباتی در صداوسیما، بیان کرد: دقیقاً اطلاعی ندارم این ۲۰۰ شبکه چگونه میخواهد راهاندازی شود و چه ساختاری دارد؟ آیا این کانالها متفاوت با شبکههای فعلی هستند یا از دل همین شبکهها خواهد بود؟ که البته فکر میکنم به احتمال زیاد زیر مجموعه شبکههای استانی باشند.
او اضافه کرد: چندان در جریان جزئیات فعالیت کانالها در شبانهروز هم نیستم؛ اما نکته این است که باید توجه داشت این کانالها از نظر فنی، زیرساخت و محتوا باید بهگونهای تأمین شوند که سطح پوشش خوبی نسبت به برنامهها فراهم شود همچنین به لحاظ دسترسی مخاطب مشکلی از نظر دریافت وجود نداشته باشد و کیفیت تصاویر نیز خوب باشد. البته آنطور که میدانم به لحاظ فنی این موارد هم پیشبینی شده و به نظرم چالشی پیش نمیآورد.
طرح واقعیتهای موجود هر منطقه از کشور
نعمتی در پاسخ به اینکه تأمین محتوای کانالها به چه صورت باید باشد تا مخاطب را با خود همراه کند، توضیح داد: به لحاظ محتوا اگر بتوانند به واقعیتهای آن حوزههای انتخاباتی که هر یک از این شبکهها پوشش میدهند، بپردازند و جریانسازی کنند بهگونهای که مبتنی بر خواست و نیاز مردم باشد، میتواند تجربه خوبی برای صداوسیما بهحساب بیاید.او اضافه کرد: تصورم این است که با توجه به ظرفیتهایی که به لحاظ فنی در صداوسیما میبینم و نیروی انسانی حرفهای که در تهران و مراکز هستند اگر برنامهریزی دقیق روی این ماجرا صورت گرفته باشد، اتفاق خوبی است و مخاطب را هم همراه میکند.
منبع مهم اطلاعات مردم
این استاد دانشگاه درباره اینکه چه باید کرد که این کانالها صرفاً تریبونی برای نامزدها نباشند، اظهار کرد: به نظر میرسد زیرساختها پیشبینی شده است و به نظر میرسد بهشرط رعایت نکاتی میتوان این مهم را محقق کرد و چون این کانالها مخصوص انتخابات است باید ۲ رویکرد را مدنظر داشته باشد اول رویکردی مرتبط با نامزدها و برنامههایی که میخواهند برای جامعه هدف ارائه کنند، دوم رویکردی مطابق با نگاه مردم. در واقع آنچه اهمیت بیشتری دارد این است که تأمین محتوا باید مبتنی بر واقعیتها و نیاز جامعه باشد. باید مخاطب یقین کند رسانه ملی بهعنوان نماینده او نقش مطالبهگری از نامزدها را دارد و میتواند آن را بهخوبی به انجام برساند، اگر اینچنین باشد این شبکهها میتوانند از منابع مهم اطلاعاتی مردم و مرجع مهمی برای هدایت آگاهی و تحرک آنها باشند.
مدیر کل اسبق روابط عمومی صداوسیما تصریح کرد: باید از اینکه این کانالها صرفاً تریبونی برای نامزدهای انتخاباتی باشند، پرهیز شود. اگر تریبونی داده میشود در نهایت نقش مطالبهگری رسانه باید پررنگ شود و برنامهها باید رویکرد تحلیلی و استدلالی داشته باشند. در این صورت باورپذیری مخاطب نسبت به پیامها افزایش پیدا میکند. در تأمین محتوا باید بیشتر به نیاز مخاطب توجه داشت و حتی دغدغههای او را در مناطق مختلف کشور در نظر گرفت.
اقبال مردم از طرح در صورت مطالبهگری
نعمتی درباره تأثیر این طرح بر مخاطب صداوسیما یادآور شد: اگر این طرح بهخوبی و با موفقیت انجام شود و مخاطب احساس کند رسانه بهعنوان نماینده آنها نقش مطالبهگری دارد، از طرف مردم هر منطقه موردتوجه قرار میگیرد و حتماً نتیجه و پیامدهای بعدی آن افزایش اعتبار رسانه خواهد شد که البته این نتیجه حتماً به آن شروط و اگرها وابسته است.
او در پاسخ به اینکه تأثیر این طرح در تصویر عملکرد سازمان در عرصه انتخابات چگونه خواهد بود؟ یادآور شد: صداوسیما پیشازاین در تبلیغات انتخابات ریاستجمهوری سعی کرده این نقش مطالبهگری را نشان دهد و اگر برنامههای انتخابات از دهه ۸۰ به بعد را رصد کنید، اقبال مردم به برنامههای انتخاباتی بیشتر بوده؛ چون عدالت رسانهای رعایت شده است، رسانه در این برنامهها نشان داده که نسبت به نامزدها سوگیری نداشته است و بیشتر سعی کرده سؤالهای مردم را بپرسد و قضاوت را به خود آنها بسپارد. اگر همین اتفاق در مراکز استانها پررنگ باشد مورد اقبال قرار میگیرد و حتماً در تصویری که امروز با مخاطب از رسانه با آن مواجه است تأثیرگذار خواهد بود و رسانه را در همان نقش اصلی خود که از جهتگیریهای سلیقهای بهدور است، میبیند.
عضو هیئت علمی و دانشیار دانشگاه صداوسیما در ادامه به دیگر پیامدهای اجرای درست چنین طرحهایی اشاره و اضافه کرد: اگر این طرح بر مبنای برنامهریزی مبتنی بر هدف که یکی از مدلهای برنامهریزی در حوزه رسانه است بهخوبی اجرا شود تصویر مناسبی از عملکرد حرفهای رسانه ارائه میشود؛ تصویری که هم میتواند نقش آگاهیبخشی رسانه را افزایش دهد هم باورپذیری مخاطب نسبت به پیام منتقل شده بالا میرود و گارد نمیگیرد.
بهرهگیری از مجریان مسلط
او درباره آسیبها و چالشهای فرضی چنین طرحی تصریح کرد: ازآنجاییکه طرح هنوز اجرایی نشده است و برای اولینبار میخواهد، انجام شود باید منتظر ماند تا برنامهها روی آنتن برود و بعد ارزیابی دقیقی نسبت به آسیبشناسی و چالشهای موجود داشت؛ اما از مهمترین آسیبهای فرضی این است که این شبکهها در تولید و انتشار محتوا صرفاً تریبون نامزدهای انتخاباتی باشند و نتوانند نقش مطالبهگری خود را بهخوبی ایفا کنند.نعمتی پیشنهادهایی را در این زمینه مطرح کرد و گفت: صداوسیما این برنامهها را تولید میکند که مردم آنها را ببینند، نسبت به برنامههای نامزدها حساس شوند و بهترینها را انتخاب کنند. منِ نامزد ممکن است وعدههایی بدهم که نیاز است رسانه در راستای آنها تحلیل و استدلال کند تا به انتخاب بهترینها کمک شود. پیشنهاد میکنم صداوسیما برای این برنامهها از مجریان مسلط بهره بگیرد، ما مجریان خوبی داریم که ظرفیت دانش و اطلاعات خوبی دارند و میتوانند در گفتوگوها حضور یابند و اتفاقاً این گفتوگوها میتواند اعتبار خوبی برای رسانه ملی هم به همراه بیاورد. حس مخاطب هم نسبت به نمایندهای که از نامزدها پرسوجو میکند بالا میرود.