گزارش همدلی از نگرانی جهانی از گسترش بیماری تنفسی ناشناخته
چین دوباره جهان را غافلگیر میکند؟
همدلی| گروه اجتماعی: گسترش بیماری تنفسی ناشناختهای در چین آنچنان باعث بروز موجی از نگرانی در جهان شده که سازمان بهداشت جهانی نیز نسبت به اپیدمی شدن آن هشدار داده و از این کشور خواسته تا اطلاعات دقیقی در این خصوص ارائه کنند تا نکند جهان با بحرانی مانند کرونا غافلگیر شود!
بنا به ادعای سازمان جهانی بهداشت، شمال چین از اواسط اکتبر امسال در مقایسه با مدت مشابه در سه سال گذشته، شاهد افزایش بیماریهای تنفسی «شبیه به آنفلوآنزا» و سویههای ذاتالریه در کودکان بوده است.
برای نخستین بار به شکل رسمی مقامهای چینی، از اواسط اکتبر امسال، از افزایش بیماری شبه آنفلوانزا در شمال این کشور پهناور خبر داده و اعلام کردند که آمار آن در مقایسه با مدت مشابه در ۳ سال گذشته برابر بوده است. چین سیستمهایی برای دریافت اطلاعات در مورد روند آنفولانزا، بیماریهای شبه آنفلوانزا، RSV و SARS-CoV-۲ دارد و به پلتفرمهایی مانند سیستم نظارت و پاسخگویی جهانی آنفلوانزا گزارش میدهد.
از سویی در یک کنفرانس مطبوعاتی در ۱۳ نوامبر ۲۰۲۳ (۱۰ روز پیش) مقامهای کمیسیون بهداشت ملی چین گزارش دادند که شیوع بیماریهای تنفسی در مناطق شمالی چین افزایش یافته است.
مقامات چینی این افزایش را به رفع محدودیتهای کووید-۱۹ و گردش پاتوژنهای شناخته شده مانند آنفولانزا، مایکوپلاسما پنومونیه (عفونت باکتریایی رایج که معمولا کودکان خردسال را مبتلا میکند)، ویروس تنفسی (RSV) و SARS-CoV-۲ نسبت دادند. (ویروسی که باعث بیماری کووید-۱۹ میشود).
مقامات بهداشتی چینی بر نیاز به نظارت بیشتر بر بیماریها در مراکز مراقبتهای بهداشتی و محیطهای اجتماعی و همچنین تقویت ظرفیت سیستم بهداشتی برای مدیریت بیماران تاکید کردند.
باز هم کودکان
در مورد کرونا، همواره هشدار داده میشد که کودکان بسیار در برابر این ویروس آسیب پذیر هستند. حالا، دوباره در ۲۱ نوامبر رسانهها گزارشهایی از خوشههایی از ذاتالریه تشخیص داده نشده کودکان در شمال چین، گزارش کردند. مشخص نیست که آیا این موارد با افزایش کلی عفونتهای تنفسی که پیشتر توسط مقامهای چینی گزارش شده مرتبط است یا از رویدادی جداگانه حکایت دارد.
همچنین در ۲۲ نوامبر، سازمان بهداشت جهانی از طریق سازوکار مقررات بینالمللی بهداشت، اطلاعات اپیدمیولوژیک و بالینی و همچنین نتایج آزمایشگاهی از این خوشههای گزارش شده در میان کودکان را درخواست کرد.
نگرانی جدید سازمان بهداشت
سازمان جهانی بهداشت (WHO) از چین خواست تا جزئیات بیشتری درباره شیوع بیماریهای تنفسی که اخیرا در شمال این کشور گزارش شده است، ارائه کند. به گزارش خبرگزاری فرانسه، کمیسیون بهداشت ملی چین هفته گذشته از افزایش بیماریهای تنفسی بهدلیل رفع محدودیتهای کووید-۱۹ و گردش بیشتر عوامل شناختهشده بیماریزا خبر داد. عوامل بیماریزایی مانند مایکوپلاسما پنومونیه که موجب آنفلوآنزا و عفونتهای باکتریایی رایج میشود.با نزدیک شدن به فصل سرما و کاهش دمای هوا در شمال چین، مقامهای بهداشتی این کشور میگویند پکن که در شمال چین واقع شده، «بهطور همزمان شاهد بروز چند عامل بیماریزا است.» براساس گزارشهای محلی، کودکان بسیاری با علائمی همچون التهاب ریه و تب بالا در بیمارستانهای پکن بستری شدند.
نگرانی در ایران
این نگرانی برای هموطنان ما در حالی تشدید میشود که با تشدید آنفولانزا در ایران این شائبه افزایش یافته که نکند بیماری ناشناخته چینی به ایران نیز رسیده باشد. با این حال رئیس مرکز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت ضمن تشریح آخرین وضعیت بروز بیماریهای فصلی در کشور، شهنام عرشی، روزگذشته در نشست خبری با اشاره به اینکه پیشبینی میشد از اواسط آبان بروز آنفلوانزا افزایش یابد و در آذر به اوج برسد، گفت: امسال این اتفاق دو هفته زودتر آغاز شد و از هفته گذشته موارد آنفلوانزا افزایش یافته و به حدود ۲۰ درصد موارد سرماخوردگیها رسیده است. انتظار داریم که نهایتاً سیر افزایشی بیماری تا اواخر آذر کُند شود.
وی افزود: در تابستان ۳۰ درصد افراد دارای علائم سرماخوردگی کشور مبتلا به کرونا بودند، اما الان زیر ۵ درصد موارد سرماخوردگی کرونا هستند.
عرشی ادامه داد: پیش بینی میکردیم امسال بیماری کمی نسبت به گذشته شدیدتر باشد که این اتفاق رخ داد. از طرفی سیستم بررسی و دیدهوری را با همکاری انستیتو پاستور و تعدادی از دانشگاههای کشور راهاندازی کردیم و از سرتاسر کشور نمونههایی از موارد بیماریهای تنفسی سرپایی و بستری جمعآوری میشود و در سایت مرکز مدیریت بیماریهای واگیر اعلام میشود. در عین حال موارد آنفلوانزا به سازمانهای جهانی نیز گزارش میشود.به گفته وی، از افرادی که به دلیل کرونا و آنفلوانزا بستری میشوند دو سوم موارد مبتلا به آنفلوانزا هستند و کمتر از یک سوم کرونا و مابقی درگیریهای ریوی هستند.عرشی ادامه داد: متأسفانه به رغم تأکیدات ما بر اهمیت تزریق واکسن اما عمده بستریها مربوط به افراد واکسن نزده و بیماران مزمن است هرچند که هنوز هم فرصت برای تزریق واکسن آنفلوانزا وجود دارد. وی به شناسایی نوع H۵N۱ آنفلوانزای پرندگان در جهان اشاره کرد و گفت: آنفلوانزای پرندگان تاکنون در کشور شناسایی نشده اما این نوع از آنفلوانزا در پرندگانی که به صورت گذری از کشور عبور میکنند گزارش شده است و برخی مرغداریهای سنتی و صنعتی نیز گرفتار شدهاند که سازمان دامپزشکی در حال کنترل این موارد است اما مورد ابتلای انسانی از آن تاکنون گزارش نشده است. عرشی با اشاره به اخباری مبنی بر نگرانی سازمان جهانی بهداشت از شیوع بیماری تنفسی در چین، افزود: اخیراً سازمان جهانی بهداشت به چین اعلام کرده که افزایش موارد بیماریهای تنفسی را باید با جزئیات ارائه کند. هنوز جزئیاتی از این بیماری منتشر نشده و دولت چین اعلام کرده که برآورد اولیه نشان میدهد پس از رفع محدودیتهای کرونایی و کاهش رعایت پروتکلها، ویروسهای تنفسی در کودکان شایع شده است.
غافلگیری؟
با تمام این تفاصیل مینو محرز، متخصص بیماریهای عفونی و عضو کمیته کشوری کرونا باوجود تایید افزایش آمار مبتلایان به آنفولانزا مدعی است که هنوز هیچ بیماری با علایم بیماران جدید تنفسی در چین گزارش نشده است. وی در این زمینه به خبرنگار «همدلی» میگوید: شروع پاییز و فصل سرما همیشه با شیوع بیماریهای تنفسی همراه بوده و امسال هم از این موضوع مستثنی نیست، در چند سال اخیر شیوع کووید هم مزید بر علت شده است. معمولا سرایت این ویروسها در جاهای شلوغ بیشتر میشود، با بازگشایی مدارس و دانشگاهها این مساله بیشتر هم میشود، بچهها مبتلا میشوند و ویروس را به همدیگر منتقل میکنند، بعد هم والدین و خانوادهها مبتلا میشوند و این چرخه ادامه پیدا میکند.وی در مورد شائبه کرونا بودن این ویروس جدید نیز میگوید: آنچه از بیماران کنونی در کشور گزارش شده مربوط به بیمارانی است که به ویروسهای کووید و از زیرسویه اومیکرون و ویروس آنفلوآنزا مبتلا بوده اند.این متخصص با اشاره به اینکه ویروس آنفلوآنزا از ابتدای پاییز شیوع پیدا کرده و تا فروردین هم ادامه خواهد داشت، میگوید: برهمین اساس همچنان توصیه میکنیم شهروندان واکسن آنفلوآنزا تزریق کنند، هنوز زمان برای گرفتن این واکسن مناسب است و به همه خصوصا گروههای پرخطر مانند کودکان، زنان باردار، افراد مبتلا به بیماریهای قلبی و عروقی و کسانی که سیستم ایمنی پایین دارند، توصیه میشود.با این حال وی با توجه به تبلیغات گسترده منفی علیه واکسنهای آنفولانزا میگوید: متاسفانه تبلیغات گسترده علیه واکسنهای کرونا و آنفولانزا در شبکههای مجازی در کنار قیمت بالای واکسن آنفولانزا باعث شده تا تعداد زیادی از شهروندان تمایلی به تزریق آن نداشته باشند. اما مگر قیمت یک واکسن آنفولانزا چقدر است؟ سوالی که محرز در پاسخ به آن میگوید: قیمت واکسنهای ایرانی و فرانسوی موجود در بازار برای آنفولانزا تقریبا یکسان است و چیزی حدود 300 هزار تومان میباشد که خیلیها توانایی خرید آن را ندارند. گرچه کیفیت هر دو واکسن تقریبا یکی است و واکسن ایرانی برای کسانیکه به تخم مرغ حساسیت دارند بهتر است.با این حال هنوز یک سوال دیگر باقی است. اینکه آیا گزارش هایی از بیمارانی با علایم بیماران تنفسی در چین در کشورمان مشاهده شده است یا خیر؟ محرز در جواب به این سوال نیز میگوید: هنوز چنین گزارشی نداشته ایم. گرچه هنوز ماهیت این بیماری در خود چین هم ناشناخته است و همین هم سایر کشورها و بخصوص سازمان جهانی بهداشت را نگران کرده است. نگران اینکه نکند دوباره مانند چند سال قبل، چین با ویروسی جدید جهان را غافلگیر کند!
به گفته وی، در هر صورت سه توصیه مهم همچنان استفاده از ماسک، رعایت فاصله اجتماعی و شستن دستهاست، علاوه بر این اگر دانشآموزی دارای علائم بود، نباید به مدرسه برود، درباره کارمندان و شاغلان هم همینطور، در صورت ابتلا به علائم به هیچوجه در محل کار حاضر نشوید، خصوصا که دوره این ویروس حداکثر 5 روز است.و این همان دغدغه مهم تمام جهان است. اینکه نکند چین دوباره دنیا را با ویروسی جدید غافلگیر شود؟! موضوعی که میتواند شوکی جدید بر جهان باشد.