کرونا و توجه به زیست اخلاقی در دنیای رسانهای
بهاره نصیری (مدرس دانشگاه)مهمترین مولفه ارتباطات اجتماعی، اخلاق است، زیرا در دنیای رسانهای، اخلاق، امکان یک زندگی مسالمتآمیز، امن و آرام را برای تکتک شهروندان فراهم میکند. جامعه، چیزی جز با یکدیگر بودن و مراقبت کردن از یکدیگر نیست، به ویژه در شرایط و ایامی که ما درگیر بحران بینالمللی ویروس کرونا هستیم. سعی ما باید بر این باشد تا با اخلاقیزیستن، تأکید بر خیر مشترک، انصاف و مسئولیت اجتماعی، دست به تولید و انتشار پیامها بزنیم. امروز همانگونه که در تولید کالا، کنترل کیفیت مطرح است، در تولید فکر هم باید ممیزی اخلاقی صورت گیرد، یعنی شما زمانی که میخواهید تصمیمی بگیرید و پیامی را منتشر کنید، باید مطمئن شوید در فرآیند انتقال پیام، این پیام تعارضی با حقوق سایر افراد نداشته باشد، که به این رفتار، ممیزی اخلاقی میگویند. در واقع، ما باید از خود بپرسیم آیا این پیام منبع موثقی دارد؟ تولیدکننده یا تولیدکنندگان پیام چه کسی یا چه کسانی هستند؟ هدفشان از ارسال این پیام چه بوده است؟ آیا این پیام محتوای مناسبی دارد؟ این پیام حاوی چه ارزشها، دیدگاهها و نظامهای فکری است؟ حتماً خودمان را مجاب کنیم تا پیامها را از این آزمونها بگذرانیم یا به عبارتی هر پیامی را ممیزی اخلاقی کنیم. به اشتراک گذاشتن اخبار بیریشه، ما را به تصمیمهای غلط وامیدارد و چنین اخباری صرفاً التهاب اجتماعی و به نوعی، نگرانیهای اجتماعی را افزایش میدهد و گاهی اوقات باعث گمراهی میشود. با دریافت دائمی اخبار صرفاً منفی، مرور و تکرار آنها، انگیزه و امید را در زندگیمان از بین میبریم، ناخودآگاه خود را دچار شکنجه خاموش میکنیم و عملا در زندانی بدون دیوار محصور خواهیم کرد. بنابراین بهتر است تلاشمان بر این باشد تا سواد رسانهای و آگاهی رسانهایمان را ارتقا دهیم تا از محتواهای مناسب در ایام کرونا بهرهمند شویم. در نتیجه، لزوم اخباری را که فکر میکنیم درست است و ارسال آن میتواند کمکی برای همنوعان، دوستان و آشنایان باشد، به اشتراک بگذاریم. برای بهداشت روانی هموطنان و عزیزانمان احترام قائل باشیم و در هر شرایطی مراقب افکار و اندیشه خودمان و افکار و اندیشه دیگران باشیم، تا بتوانیم با امید بیشتر، از این رخداد ملی عبور کنیم. با توجه به شرایطی که ویروس کرونا ایجاد کرده و منجر به حضور و استفاده بیشتر ما از فضای مجازی و دنیای رسانهای شده است؛ ضرورت و لزوم اصلاح و بازسازی اخلاق در رسانههای جهانی بیش از گذشته احساس میشود. به عبارت دیگر، امروزه شهروندان فضای سایبری در انتظار رسانهای با اخلاق جهانوطنانه هستند؛ رسانهای که به ایجاد هویت متعالی به انسان جهانی کمک کند. همچنین ما نیازمند سطحی از آگاهیِ مشترک و خردمندی هستیم. آگاهی به این که ما انسانهای کره زمین چه موجودات شکنندهای هستیم که مورد تهدید یک ویروس ناشناخته قرار گرفتهایم و این میتواند درس خوبی برای تواضع بیشتر ما انسانها باشد. در نتیجه باید انسانهایی باشیم که به اخلاق و معنویت بیش از گذشته احترام میگذارند.