روزهای دشوار خانواده ایران

همدلی| گروه اجتماعی- این روزها خشونتی عریان جامعه را فرا گرفته است؛ خشونتی که از قتل‌های فجیع و دلخراش خبر می‌دهد. جنایت‌ها نیز رنگ و بوی تلخ‌تری به خود گرفته‌اند، قتل‌هایی که رنگ و بوی خانوادگی دارد و از فرزندکشی، خواهر کشی و حتی پدر و مادر‌کشی حکایت دارد.
بعد از مرگ تراژیک و دردناک رومینا دختر ۱4 ساله تالشی که به دست پدرش با داس به قتل رسید، خشونت مانند کرکسی در آسمان کشور جولان‌می‌دهد و قتل مصداق بیرونی این خشونت است. رومینا چند روز با جوان مورد علاقه‌اش از خانه می‌گریزد. آنها دستگیر می‌شوند. دختر به خانه بازگردانده می‌شود. همان شب پدر، دخترک را به سبک داعشی‌ها به قتل می‌رساند و سرش را از تن جدا می‌کند و جامعه را در بهت و حیرت فرو می‌برد.

خواهرکشی با آتش

مردم هنوز از شوک مرگ رومینا بیرون نیامده بودند و هنوز چگونگی و چرایی این قتل سر زبان‌ها بود که باز هم خطه سرسبز شمال کشور خبرساز شد. این بار پسری به بهانه‌های ناموسی خشمش را بر سر خانواده خود خالی کرد و خواهرش را به آتش کشید. خواهر بعد از چند روز بر روی تخت بیمارستان جان داد. معاون اجتماعی فرماندهی انتظامی گیلان چهارشنبه اعلام کرد که دختر ۱۸ ساله‌ای که بر اثر به آتش کشیدن خانه توسط برادرش دچار جراحات و سوختگی شدید شده بود، جان خود را از دست داده است. سرهنگ مجید رسول‌زاده فرساد در خصوص جزئیات این رویداد گفته است:«برادر این دختر ساکن محله سلیمانداراب شهر رشت با ازدواج او با مرد مورد علاقه‌اش مخالف بود، اما وقتی در جلوگیری از این ازدواج موفق نشد در اقدامی نسنجیده، خانه پدری را به آتش کشید که در این حادثه خواهر و مرد مورد علاقه‌ وی دچار سوختگی شده و به بیمارستان ولایت رشت منتقل شدند.» معاون اجتماعی فرماندهی انتظامی گیلان در ادامه اضافه کرده است:«متهم در اظهارات خود، دلیل ارتکاب این جرم را مخالفت با ازدواج خواهرش با مرد مورد نظر او و اختلاف سنی ۱۲ ساله میان آنها عنوان کرد.».

دو قتل در یک روز در یاسوج

قتل‌های خانوادگی فقط به این دو مورد محدود نشد و پدری در یاسوج نیز حق پدری خود را با کشتن پسرش به جا آورد. چند روز پیش به خاطر اختلافات خانوادگی دعوایی مسلحانه بین پدر و پسری در منطقه بلهزار یاسوج سر گرفت که در این دوئل پدر و فرزندی، این پدر بود که توانست پسرش را به قتل برساند. سرهنگ سعید بالش‌زر، رئیس پلیس آگاهی استان کهگیلویه و بویراحمد در مورد این قتل به رسانه‌ها گفت: «این مورد قتل بر اساس اختلافات قبلی رخ داده بود که هم قاتل و هم مقتول هر دو مسلح و درگیری مسلحانه‌ای بین آنها رخ داده بود که منجر به قتل رساندن پسر توسط پدر شد که با ورود سریع پلیس و دستگاه قضایی، فرد قاتل شناسایی و با همکاری خانواده و افراد معتمد محلی، قاتل خود را به یکی از یگان‎های انتظامی معرفی و هم اکنون پرونده در حال بررسی است.» شهر یاسوج در همان روز علاوه بر دوئل مرگبار پدر و پسر، قتل دیگری را به خود دید؛ قتلی که به قتل پارک ساحلی معروف شد. رئیس پلیس آگاهی استان کهگیلویه و بویراحمد در مورد این قتل به رسانه‌ها گفت: «نزاعی بین دو جوان بر اساس اختلافات قبلی رخ داد که در این درگیری جوانی با چاقو به قتل رسید که با پیگیری مجدانه پلیس و دستور مقامات قضایی، فرد ضارب به همراه دونفر دیگر که در صحنه درگیری بودند و همکاری خانواده آنها، دستگیر و هم اکنون پرونده در حال بررسی است.» بسیاری از کارشناسان می‌گویند قتل‌های خانوادگی و قتل به دست خودی‌ها هم قبلا وجود داشته و حالا به مدد شبکه‌های اجتماعی و گوشی‌های هوشمند، فقط اطلاع‌رسانی آن بیشتر شده است، عده دیگری هم می‌گویند،‌ جامعه خشن‌تری داریم و اگر در گذشته قتل‌ها و خشونت‌ها شامل اعضای جامعه می‌شد، حالا به درون خانواده راه پیدا کرده و اعضای خانواده خشم‎‌شان را بر سر همدیگر یا نزدیکان خود خالی می‌کنند.

مرگ زن کرمانشاهی به خاطر حفظ سرپناه

علاوه بر این قتل‌هایی که به دست خانواده یا افراد نزدیک به وقوع پیوسته است؛ مرگ مبهم زنی کپرنشین در کرمانشاه نیز ابعاد تلخی داشت.چند روز پیش فیلم‌هایی در شبکه‌های اجتماعی از زنی منتشر شد که در مقابل عوامل اجرایی شهرداری مقاومت می‌کند تا از تخریب آلونک‌اش جلوگیری کند. در تصاویری که در فضای مجازی منتشر شده است، آسیه پناهی، روی بیل دستگاه لودر ماموران شهرداری نشسته و سعی دارد با این مدل اعتراض از تخریب سرپناهش جلوگیری کند. وی بعد از مقاومت و درگیری در برابر تخریب خانه‌اش جان باخت‌. برخی می‌گویند این زن میانسال کرمانشاهی هنگام تخریب کپر محل سکونت‌اش توسط ماموران شهرداری منطقه 3 کرمانشاه زیر لودر له شده و جان خود را از دست داده است. البته مقام‌های شهرداری کرمانشاه این ادعا را رد کرده و مدعی هستند آسیه پناهی در حین انتقال به مرکز ترک اعتیادی در این شهر درگذشته است. دادستان کرمانشاه هم در یک برنامه تلویزیونی گفته است با مرگ آسیه پناهی مانند یک قتل برخورد می‌شود و پرونده مرگ وی توسط بازپرس ویژه قتل رسیدگی می‌شود. قصه تلخ ماجرا در مرگ این زن کرمانشاهی اینجاست که بسیاری از مسئولین شهری یا قضایی کرمانشاه آسیه پناهی را زنی معتاد معرفی کرده‌اند و در تمام مصاحبه‌ها و اظهارنظرهایشان بر اعتیاد وی تاکید داشتند. ادعایی که حتی اگر صحیح باشد، خشونت علیه این زن سالمند را توجیه نمی‌کند. بدون تردید اعتیاد باعث نمی‌شود حقوق شهروندی فردی نقض شود و وی با این بهانه رفتار غیرانسانی را تجربه کند. آسیه پناهی، مادر ۴ دختر و ۳ پسر بود. افکار عمومی، منتظر پاسخ علمی و فنی پزشکی قانون و مسئولان استان کرمانشاه درباره مرگ مشکوک آسیه پناهی است. ماموران شهرداری‌ها در سراسر کشور، سابقه برخورد خشن و غیر انسانی با برخی هموطنان را در کارنامه دارند.

خشونت باعث افزایش قتل در جامعه شده است

یک جامعه‌شناس با بیان این که افزایش قتل‌ در کشور محدود به یک یا دو علت نیستند، بلکه مجموعه عواملی هستند که به خشونت و قتل منجر می‌شوند، ریشه قتل‌ و به ویژه قتل‌های خانوادگی را به خشونت شایع در جامعه گره زد.
فرناز آزادی با اشاره به قتل‌های اخیر در کشور به همدلی گفت: «این قتل‌ها که در چند روز اخیر شاهد بودیم نشان‌دهنده وجه بسیار خشن از زندگی اجتماعی، خانوادگی و فامیلی در جامعه است و ریشه اصلی آن، در سنت‌ها و قوانین نهفته است.» وی افزود:«در کشور ما قوانین بازدارنده‌ به ویژه برای قتل‌های خانوادگی وجود ندارد، خصوصا در مواردی که قتل را پدر مرتکب شده باشد. پدر چون سرپرست فرزند است، در قوانین ما به فرزند هم مالکیت دارد، به نحوی که حتی اختیار گرفتن جان او را نیز دارد و در صورت اقدام به این عمل مجازات اندکی در حد حبس برای او پیش‌بینی شده است. همین خلأهای قانونی و همچنین حمایت‌های قانونی از خشونت در خانه باعث شده که در مواردی مانند قتل رومینا پدر بدون ترس از مجازات، دخترش را به طرز فجیع و دلخراشی به قتل برساند.» آزادی با اشاره به قانونی که مرگ فرزند به دست پدر را مستلزم قصاص نمی‌داند، گفت:«این قانون به‌خاطر تفسیر ناصحیح از دین آمده است و به اعتقاد من مراجع و علما با استفاده از ظرفیت خود می‌توانند این قانون را تعدیل کنند. علاوه بر این موضوع، لایحه‌های معطل مانده در قوه‌های سه‌گانه نیز می‌تواند تاثیرگذار باشد. لایحه تامین امنیت زنان یکی از بارزترین آنهاست که بیش از یک دهه است به سرانجام نرسیده است.» این جامعه‌شناس به عرف سختگیرانه در کشور اشاره کرد و قتل رومینا و دختر گیلانی را که به دست برادرش به آتش کشید شد، به آن گره زد. وی گفت:«اگرچه اما و اگرهای عرفی زن و مرد نمی‌شناسد، اما این موضوع بر زنان تاثیرگذارتر است. از آنجا که براساس جامعه مردسالار ما زن را ناموس مرد قلمداد می‌کنند، این رسم و رسومات و اما و اگرهای عرفی زنان را بیشتر آزار می‌دهد. اما با تمام این تفاسیر نباید از این موضوع غافل شویم که افزایش قتل در جامعه به هر دلیل نشان‌دهنده افزایش خشونت در جامعه است. چرا که خشم و عصبانیت خارج از کنترل است که داس به دست پدر رومینا می‌دهد و اسلحه به دست پدر جوان یاسوجی!»