چانهزنی برای انتخاب نامزد نهایی آغاز شده است
یارگیری در جبهه اصلاحطلبان
همدلی| اصلاحطلبان جبهه تشکیل دادند و مسیری را برای رسیدن به کاندیدای نهایی خود ترسیم کردند، ولی به نظر میرسد که همچنان در نوعی بلاتکلیفی به سر میبرند و همین هم باعث شده تا اختلافات بین آنان بالا بگیرد و حالا هر گروهی مسیر خود را دنبال کند. چهار سال پیش تصور میشد در خرداد 1400 یک حمایت حداکثری از اسحاق جهانگیری باشد، ولی حالا وضع کاملا فرق کرده و با این که او در انتخابات ثبت نام کرده است، ولی هیچ خبری از حمایت حداکثری اصلاحطلبان نیست، در عوض احزاب مختلف مسیر خود را جدا کردهاند.
بخشی پرچم حمایت از مصطفی تاجزاده را بلند کردند و آنقدر هم در این مسیر مصمم هستند که گویا قرار نیست تغییر مسیر بدهند. البته زمانی که تاجزاده ثبت نام کرد عدهای از اصلاحطلبان بخصوص کارگزارانیها نسبت به احتمال ایجاد اختلاف ابراز نگرانی کردند چرا که آنان معتقد بودند احتمال تأیید صلاحیت تاجزاده وجود ندارد و فقط همین باعث میشود که بخشی از اصلاحطلبان در حضور در صحنه رقابت خارج شود. بههرحال تاجزاده ثبت نام کرده و حامیان قدرتمندی هم مانند حزب اتحاد ملت دارد ولی اخبار غیر رسمی نشان میدهد که پرونده ثبت نام او حتی به شورای نگهبان هم نرسیده است و او جزو افرادی است که اصلا پروندهاش در شورای نگهبان بررسی نشده است.
به غیر از تاجزاده، نام جهانگیری جزو افراد مهم اصلاحطلبان است. اتفاقا کارگزاران حمایتهای ویژهای از معاون اول رئیس جمهوری داشته و بارها هم اعلام کرده که از او حمایت میکند. در آرای پیشنهادی جبهه اصلاحات هم او جزء پنج نفر اول بود، ولی با این حال مشخص شده که همه اصلاحطلبان همراه او نیستند. شاید نمیخواهند که برچسب حمایت از دولت را بخورند و در بین افکار عمومی با انتقادات جدی مواجه شوند. به هرحال جهانگیری این روزها به عنوان نماد دولت شناخته میشود. با توجه به فشارهای مختلفی هم که به مردم وارد میشود بسیاری انگشت اتهام را به سوی دولت میگیرند و در نتیجه جهانگیری هم مورد انتقاد جدی قرار میگیرد.
فاصلهگیری از جهانگیری
از اینرو شاید بخشی از اصلاحطلبان ترجیح میدهند در کنار جهانگیری نباشند و با فاصله گرفتن از او خود را از انتقادات سنگین دور کنند. به همین خاطر هم روی محتملترین گزینه متمرکز کردهاند. مسعود پزشکیان از جمله افرادی است که احتمال تأیید صلاحیت او بیش از سایر اصلاحطلبان است. او بارها در بدترین شرایط هم توانسته از فیلتر شورای نگهبان عبور کند. در انتخابات مجلس یازدهم هم که بسیاری از اصلاحطلبان رد صلاحیت شدند، ولی باز پزشکیان تأیید شد. این دوره هم احتمالا شورای نگهبان با او به همان شیوه سابق برخورد میکند و تأیید صلاحیت میشود. پزشکیان هم از حمایت اصلاحطلبان استقبال کرده است. تا الان الیاس حضرتی دبیرکل حزب اعتماد ملی را به عنوان رئیس ستاد خود منصوب کرده است. برخی این اتفاق را یک تجزیه واختلاف مهم در بین اصلاحطلبان میدانند که نتیجه آن شکست برای جهانگیری است.
به غیر از او احزاب دیگری هم هستند که رسما تبلیغ به نفع پزشکیان را شروع کردهاند. به گزارش ایرنا فاطمه راکعی دبیرکل جمعیت زنان نواندیش گفته:«من ضمن احترام به دیگر کاندیداها، از دوره مجلس ششم تاکنون برای دکتر مسعود پزشکیان احترام خاص قائلم و او را شخصیتی ممتاز، پاکدست، شجاع، و مسئولیتپذیر میشناسم. او در کلام صداقت دارد و برای تبعیض زدایی از همه اقشار و گروههای اجتماعی، از جمله زنان، جوانان و اقوام، انگیزه قوی دارد و دغدغه بزرگش، کارگران، روستاییان، محرومان و آسیبدیدگان اجتماعی است. زندگی شخصی و خانوادگیاش برای کسانی که او را از نزدیک میشناسند، الگوست. مسعود پزشکیان نامزد اصلی اصلاحطلبان است و او هیچ مشکلی ندارد و صلاحیت وی تایید خواهد شد. پزشکیان برای مبارزه جدی با فساد در کلیه سطوح و ابعاد به میدان آمده و برای پایان دادن به هرگونه تنازع و تخاصم در داخل و خارج از کشور برنامه دارد. او فرزند ملت است و حضورش در این برهه پرتلاطم سیاسی، به نظر من نعمتی است که همه باید آن را مغتنم بدانیم.»
به هرحال این پیوستن زودهنگام اعتماد ملی و برخی دیگر از احزاب به پزشکیان نشان میدهد که آنان قصد ندارند از جهانگیری حمایت کنند و تصمیم نهایی جبهه اصلاحات هم خیلی از الان مهم و معتبر نمیدانند.
پیشبینی از ترکیب میدان
البته این به معنای آن نیست که میخواهند جبهه اصلاحات ایران را کنار بگذارند بلکه احتمالا تلاش میکنند تا نظر نهایی آن را تحت تأثیر قرار بدهند. بالاخره مشخص است که در این میدان برای اصلاحطلبان سه گزینه وجود دارد. دو گزینه مهم آن جهانگیری و پزشکیان است و گزینه سوم هم چهرههای نزدیک به دولت و علی لاریجانی را شامل میشود.
در این باره هم اسماعیل گرامی مقدم سخنگوی حزب اعتماد ملی به ایلنا گفته: «در مجموع به نظر میرسد رقابت بین رئیسی، محسن رضایی، علی لاریجانی، پزشکیان و جهانگیری به صورت جدی مطرح است، البته تمامی این موضوعات در حد گمانهزنی است؛ امیدواریم با اعلام نظر شورای نگهبان نیروها شفافتر شود.»
درباره حمایت یا ائتلاف با لاریجانی و دولتیها که جبهه اصلاحات خیلی وقت است تکلیف خود را روشن کرده، هرچند برخی میگویند ممکن است که این تصمیم تغییر کند، ولی تا الان آنان پاسخ منفی دادهاند. گرامیمقدم در خصوص حمایت اصلاحطلبان از علی لاریجانی توضیح داده:«تاکنون در جبهه اصلاحات ایران در خصوص حمایت از آقای لاریجانی بحثی نشده است و بحث ما روی نامزدهای اصلاحطلب است بنابراین حتماً جبهه اصلاحات ایران از نامزدهای اصلاحطلب حمایت خواهد کرد.»
رایزنی به سبک اصلاحطلبان
پیشبینی از همین ترکیب رایزنیها را بین جبهه اصلاحطلبان افزایش داده است، ولی چون تکلیف مشخص نیست جبهه اصلاحات هیچ تصمیم درباره فعالیت ستادهای تبلیغاتی و انتخاباتی نگرفته است و فعلا احزاب به صورت مجزا درحال فعالیت هستند. آذر منصوری سخنگوی این جبهه توضیح داده: «تعیین تکلیف ستاد انتخابات جبهه اصلاحات ایران و پیشنهادات کمیتهها در دستور کار جلسه امروز مجمع عمومی جبهه اصلاحطلبان است. در خصوص ایجاد هماهنگی بین نامزدهای جبهه اصلاحات ایران در جهت همافزایی بیشتر و حفظ تقویت ضرورتهای اجماع بین آنها تصمیم گیری خواهد شد. لازم به یادآوری است که جبهه اصلاحطلبان ایران قرار است بر اساس سازوکارهای داخلی خود به اجماع یک کاندیدای واحد را به عنوان کاندیدای اصلی این جبهه در جریان رقابتهای انتخاباتی ریاست جمهوری ۱۴۰۰ معرفی کند.»
یارگیری برای ائتلاف
با توجه به اظهارات و فعالیتهای مختلف اصلاحطلبان به نظر میرسد که آنان تلاش میکنند تا تکلیف ائتلاف درونی را مشخص کنند و از بین دو نامزد حاضر در صحنه یک نفر را به عنوان نامزدنهایی داشته باشند و دومی را هم به عنوان یارکمکی دعوت به ائتلاف و کنارهگیری کنند. احتمالا در روزهای آینده فشارها بر جهانگیری برای کنار رفتن افزایش یابد. البته این فشار هم از سوی طرفداران لاریجانی نیز هست . آنان در تلاش هستند تا با انتشار اخبار مختلف جهانگیری را راضی کنند که کنار برود. در مجموع میتوان گفت بخشی از اصلاحطلبان بویژه آنان که به پزشکیان پیوستهاند و حامیان لاریجانی دو گروهی هستند که سعی دارند جهانگیری را وادار به کنارهگیری کنند.