تابآوری در مواجهه با اپیدمی کرونا
اکثر ما وقتی با اتفاقات و حوادث ناگواری مثل سیل، زلزله، یا از دست دادن عزیزی روبهرو میشویم یا احساس کنترل روی شرایط نداریم و اوضاع برایمان غیرقابل پیشبینی میشود مانند مواجهه یا همهگیری ویروس کرونا، دچار استرس میشویم. هر یک از ما آدمها بهنحوی که از قبل یاد گرفتهایم با استرس و شرایط مشابه آن مقابله میکنیم، گاهی بهصورت جسمانی (سر درد، معده درد، بیخوابی، مشکلات گوارشی،...) و گاهی بهصورت روانی(ترس، اضطراب، درماندگی، ناامیدی، شوکه شدن وخشم) بروز میکند. مغز ما عادت دارد مسائل ترسناک ناشناخته، غیرعادی و جدید را برای ما فاجعهسازی کند درصورتیکه مسائل ترسناک شناخته شده برای مغز بعد از مدتی بهاندازه سابق وحشتناک نیستند.
یکی از دلایل اصلی وحشت ما از این بیماری(کووید19) ناشناخته بودن و جدید بودن آن است که باعث فعالیت ( جنگ و گریز مغز) شده و لذا باعث وحشت ما از این بیماری میشود که سبب میشود بهجای حل مسئله بیشتر از آن فرار کنیم. در اینجا به این سوال میتوان فکر کرد که آیا راهی برای مقابله با این بحران وجود ندارد؟
بله یکی از مهارتهایی که میتوان اشاره کرد بحث «تابآوری» در زندگی است. تابآوری به این معنی نیست که ما در زندگی مشکلی را بهصورت غیرواقعی نادیده بگیریم، برعکس یعنی بلد باشیم و یاد بگیریم با هرمشکلی چگونه میتوان کنار آمد یا در صورت لزوم حلش کرد. تابآوری از تهدیدها فرصت ساختن و به نوعی داستان رشد و پیشرفت محسوب میشود. افراد تابآور دارای ویژگیهایی هستند از جمله، طرز فکر مثبت، توانایی حل مسئله، مدیریت بهموقع هیجانات، روحیه تلاش و مبارزه در شرایط سخت و کاملا بر اوضاع پیرامون خود کنترل دارند. همانطورکه گفتیم مهارت حل مسئله یکی از مهارتهایی است که افرادی که تابآوری بالا دارند بهخوبی به آن مسلط هستند. این افراد در مقابل شرایط مختلف انعطافپذیر هستند و توانایی بالایی در پیدا کردن راه حلهای مختلف درباره یک موقعیت یا مسئله خاص دارند. همچنین توانایی ویژهای در تجزیه و تحلیل واقعبینانه مشکلات شخصی و پیدا کردن راهحلهای کارساز برای حل و فصل مشکلاتی که به آسانی و سریع حل نمیشوند دارند.
این دسته از افراد مهارتهای ارتباط با دیگران را خیلی خوب آموختهاند آنها میتوانند در شرایط سخت هم شوخ طبعی خودشان را حفظ کنند، میتوانند با دیگران صمیمی شوند و درمواقع بحرانی از حمایت اجتماعی دیگران بهره ببرند؛ ضمن اینکه این گونه آدمها میتوانند سنگ صبور خوبی باشند، وقتی برایشان حرف میزنید خوب گوش میدهند و خودشان را جای شما میگذارند.
در زمان حال بسیاری از راهها برای کم کردن استرس پیشنهاد شده است از جمله شستشوی مکرر دست، نرفتن به مکانهای شلوغ جهت قطع زنجیره مریضی، تقویت سیستم ایمنی بدن با تغذیه مناسب، بنابراین افرادی که اصول بهداشتی را بهدرستی رعایت میکنند به نسب افرادی که هنوز مسئله را جدی نگرفتهاند و در ظاهر نیز آرامتر هستند، اضطراب کمتری را تجربه میکنند. البته یادمان باشد که ما مرکز دنیا نیستیم و باید همانطور که مراقب خودمان هستیم از دیگران نیز مراقبت کنیم. پس خاطرمان باشد که در مواقع بحرانی از وجود کودکان و سالخوردگان غافل نشویم و در حضور آنان اخبار ناگوار مطرح نکنیم، دنبال نکردن آمار کشتگان برای کم کردن استرس در این قشر بسیار مهم است. آگاه باشیم که خیلی اوقات این صفحههای مجازی از این شرایط اضطرابآور، بهعنوان یک فرصت استفاده میکنند که شانس دیده شدن پیدا کنند و چون جامعه در حال حاضر بر روی ویروس کرونا و همهگیری آن حساس است اخبار اضطرابآور میتوانند بیشتر دیده شوند. اگر احساس میکنید باید با کسی در مورد نگرانیهایتان صحبت کنید دوستان و اطرافیان قابل اعتماد را انتخاب کنید.
سعی کنید بر مواردی که روی آن کنترل دارید تمرکز کنید. از روشهایی که قبلا برای کاهش اضطراب و استرس شما موثر بوده استفاده کنید. برای مثال روشهای آرامسازی را به کار ببرید یا برای قدم زدن و پیاده روی بهمکانهای خلوت یا طبیعت بروید و خود را مدت طولانی در خانه حبس نکنید، پس خود را سرگرم کنید، فیلم تماشا کنید، یا هر فعالیت لذتبخشی که شما را آرام میکند انجام دهید، اگر برای رعایت ایمنی ساعات طولانی در منزل هستید، سعی کنید در خانه فعال باشید و بیکار نمانید، تحرک کافی داشته باشید و حتی در خانه ورزش کنید. مردم در شرایط پراسترس و بحرانی که در بیشتر مواقع غیرمنتظره است باید تلاش کنند تا حد امکان به خود یا دیگران برچسب ضعیف، ترسو یا غیرطبیعی بودن نزنند و در عین حال از موقعیتهایی که استرس را زیاد میکند دوری کنند.در مواقعی که وضعیت بحرانی است خانوادهها باید تلاش کنند از مصرف دارو بدون تجویز پزشک خودداری کنند، برای کاهش اضطراب و استرس نفس عمیق بکشند و در صورت عدم تحرک کافی برای کارهای روزانه به پزشک متخصص مراجعه کنند. بنابراین همانقدر که مراقب هستیم که چهچیزی میخوریم و به سلامت جسم خود اهمیت میدهیم باید مراقب غذای ذهن و در واقع اطلاعات ورودی ذهنمان هم باشیم، ویک انسان با ویژگیهای تابآوری میتوانند چنین رفتارهایی انجام دهد و از خودش در برابر استرس کرونا مراقبت کند.