افزایش گمانه‌زنی‌ها درباره صلاحیت نامزدها

همدلی| با پایان یافتن مهلت ثبت نام داوطلبان انتخابات ریاست جمهوری، توپ انتخابات به زمین شورای نگهبان افتاد و حالا همه چشم‌ها به سمت شورای نگهبان خیره شده است. بنابر اعلام جمال عرف معاون سیاسی وزیر کشور در این دوره از انتخابات 592 نفر ثبت نام کردند که از بین آنان تنها 40 نفر دارای شرایط شورای نگهبان بودند. شورای نگهبان در مصوبه‌ای به تازگی شرایط خاصی را برای ثبت نام وضع کرده و حالا هم‌ می‌گوید که تنها پرونده افرادی  را بررسی‌ می‌کند که این شرایط را دارا باشند. با شروع بررسی صلاحیت‌ها از روز گذشته بحث‌ها و اظهار نظرها هم درباره عملکرد شورای نگهبان دوباره داغ شده است و برخی شورای نگهبان را مورد نقد قرار داده‌اند.  عباسعلی کدخدایی سخنگوی شورای نگهبان دیروز گفت: «از ۲۷ اردیبهشت ماه اولین جلسه بررسی و احراز صلاحیت داوطلبان ریاست جمهوری تشکیل شد. گزارش کارشناسان بررسی شد و اسامی افرادی که ثبت نام کردند مرور شد.  با توجه به ‌این‌که برخی از مدارک و اسناد برای بررسی‌های ما کافی نبود، مقرر شد کارشناسان ما پرونده‌ها را تکمیل کنند و ما در جلسه چهارشنبه مجدداً‌ رسیدگی کنیم.»
در همین حین گمانه‌زنی‌های زیادی درباره تأیید و رد صلاحیت کاندیداها مطرح شده است. زمزمه‌های رد صلاحیت دربین اصلاح‌طلبان بیشتر است. برخی‌ می‌گویند که به جز پزشکیان احتمال دارد باقی نامزدهای این جریان سیاسی که از طریق جبهه اصلاحات به میدان آمده‌اند رد صلاحیت شوند. 
همین گمانه‌زنی‌ها هم باعث شده که انتقادات جدی نسبت به شورای نگهبان مطرح شود. به گزارش مدارا علی شکوری‌راد از اعضای ارشد حزب اتحاد ملت نوشته: «خيلى راحت و شيك با معيار دلخواه و به‌طور فله‌ای عده زیادی را کنار می‌گذارند. اول تصمیم می‌گیرند چند نفر بمانند و بعد مثل قطعات پازل کارت نامزدها را کنار هم می‌چینند و جابه‌جا می‌کنند تا به یک ترکیب اطمینان بخش برسند. در آخر می‌‌گویند خب حالا انتخاب با شماست. جالب ‌این‌که هنوز می‌ترسند.»
همزمان برخی اسامی به عنوان تأیید صلاحیت‌شدگان هم در فضای مجازی منتشر شده که در بین آنان ‌اصلاح‌طلبان هم دیده‌ می‌شوند اما مشخص است که این تنها یک گمانه‌زنی بیشتر نیست.  دیروز در واکنش به این سخنان کدخدایی گفته: «اسامی منتشر شده از احراز صلاحیت یا رد داوطلبان انتخابات ریاست جمهوری در فضای مجازی و برخی رسانه‌ها حقیقت ندارد و شورای نگهبان کاملا این اخبار را تکذیب می‌کند. در حال بررسی صلاحیت داوطلبان انتخابات ریاست جمهوری هستیم و پس از حصول نتیجه اسامی تایید صلاحیت شده را اعلام خواهیم کرد. از مردم و رسانه تقاضا داریم به اخبار غیر موثق و کذب استناد نکنند. قوه قضائیه باید با کسانی که نسبت به انتشار اخبار کذب و زودهنگام مبنی بر تایید و یا عدم تایید صلاحیت کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری برخورد کند.» هرچند فرض بر این است که کاندیداهای شاخص اصول‌گرایان بدون چون و چرا تأیید صلاحیت‌ می‌شوند، اما درباره این بی‌چون و چرا بودن هم در افکار عمومی سوال‌های جدی مطرح شده است. بخصوص درباره سیدابراهیم رئیسی، رئیس قوه قضائیه، چرا که او هم اکنون در منصب قاضی‌القضات کشور است. برای او از نظر قانونی برای کاندیداتوری منعی وجود ندارد، اما یک تعارض منافع جدی در میان است. رئیس قوه قضائیه مسئولیت معرفی شش عضو حقوقدان شورای نگهبان را بر عهده دارد، از طرف دیگر مسئول رسیدگی به شکایات در حوزه‌های مختلف از جمله در انتخابات قوه قضائیه است حالا که رئیس قوه قضائیه خود نامزد انتخابات است این سوال مطرح‌ می‌شود که ممکن است به نفع او از تخلفات چشم‌پوشی شود؟
در این باره آذر منصوری سخنگوی جبهه اصلاحات ایران نسبت به نقض اصل تعارض منافع در رقابت‌های انتخاباتی هشدار داده و در توییتر نوشته:«طبق قانون منعی برای کاندیداتوری رئیس قوه قضائیه در انتخابات ریاست جمهوری وجود ندارد. اما در عمل و به ویژه با گرم شدن فضای رقابت‌های انتخاباتی نه تنها مصداق عینی تعارض منافع است، بلکه از قضا هم نقض عدالت قضایی و هم نقض حداقل‌های رقابت عادلانه در انتخابات است.» با این حال اعضای شورای نگهبان تلاش‌ می‌کنند که درباره عملکرد این شورا در بررسی صلاحیت‌ها اطلاع‌رسانی کنند و افکار عمومی را روشن نمایند. به گزارش ایسنا، سیامک ره‌پیک در یک برنامه تلویزیونی گفت:«طبق روال قانونی برای هر داوطلبی که ثبت نامش قانونی بوده، پرونده تشکیل می‌شود و اگر داوطلبی شرایط لازم را نداشته باشد، صلاحیتش تایید نخواهد شد.»
قائم‌مقام دبیر شورای نگهبان با بیان ‌این‌که نزدیک به ۶۰۰ نفر به وزارت کشور مراجعه کرده‌اند، اظهار کرد:«افرادی که شرایط اعلامی توسط شورای نگهبان را داشته‌اند،‌ ثبت نامشان قطعی است. ما براساس مصوبه‌ اعلامی، ثبت نام‌ افرادی را می‌پذیریم که آن شرایط را داشته باشند.»
ره‌پیک درباره بررسی صلاحیت‌های کاندیداها گفت:«درباره بررسی صلاحیت‌ها، شورای نگهبان یک‌سری اطلاعات را از مراجع گوناگون دریافت می‌کند و اصول قانون اساسی را هم داریم. ما صلاحیت داوطلبانی که وضعیتشان منطق با قانون است را بررسی می‌کنیم و صلاحیتشان را احراز می‌کنیم لذا از پیش چیزی به عنوان تعداد نداریم.»