سردرگمی فعالان چهارراهاستانبول و سرمایهگذاران ارز در آستانه تحولات سیاسی شدت گرفته است
ابهامات دلاری
همدلی| قیمت خرید دلار در حالی روز گذشته با رسیدن به 21 هزار و 964 تومان و نرخ فروش 22 هزار و 320 تومان با روند صعودی همراه بود، که به گفته نایب رئیس اتحادیه طلا و جواهر: «به علت افزایش قیمت ارز در روز یکشنبه شاهد افزایش قیمتها در بازار طلا و سکه بودیم». محمد کشتیآرای در همین زمینه به خبرگزاری صدا و سیما، افزود: «قیمت انس جهانی ۱۸۴۴ دلار و به این ترتیب قیمت سکه طرح جدید ۱۰ میلیون و ۳۷۰ هزار تومان، قیمت سکه طرح قدیم ۱۰ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان، نیم سکه ۵ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان، ربع سکه ۳ میلیون و ۸۵۰ هزار تومان و سکههای گرمی ۲ میلیون و ۲۵۰ هزار تومان فروخته شده است». این گزارش در حالی بود که در برخی از ساعات روز گذشته دلار به کانال 23 هزار تومان هم رسید و به این ترتیب گمانهزنیها درباره آغاز روند صعودی ارز دوباره از سرگرفته شد. البته ناگفته نماند که قیمت یورو نیز روز گذشته همپای دلار با نوسانات اندکی همراه بود و در برخی از ساعات روز در کانال 26 هزار تومان و در برخی از ساعات به 27 هزار و 800 تومان رسید. حالا در حالی که گفته میشود قیمت دلار در بازار آزاد بیشتر از همیشه به اتفاقات سیاسی و اقتصادی داخلی و خارجی پیش رو از جمله تعیین تکلیف برجام، وضعیت تحریمها، وضعیت منابع ارزی بلوکه شده ایران در سایر کشورها، تورم، کسری بودجه و نحوه تصمیمگیری سیاستگذار بستگی دارد که کارشناسان فروکش کردن هیجانات روزهای اخیر را زمینه اصلاح قیمتی ارز میدانند. در همین زمینه یک فعال بازار ارز ضمن رد شایعه ارزپاشی بانکمرکزی با هدف کنترل نرخ ارز گفت: «با فروکش کردن خریدهای هیجانی و برقراری آرامش در منطقه مجددا شاهد اصلاح قیمت دلار خواهیم بود». به گزارش رویداد 24، کامران سلطانیزاده با اشاره به انتشار خبر ارزپاشی بانکمرکزی و تاثیر آن بر کاهش قیمت دلار در برخی رسانهها اظهار کرد: «سیاست ارزی بانکمرکزی در دوره فعلی بیطرفی است؛ یعنی اگرچه در سالهای گذشته شاهد پدیده ارزپاشی برای کنترل بازار ارز بودیم اما در زمان همتی سیاست بیطرفی و تعیین نرخ بر اساس عرضه و تقاضا جایگزین دخالت در تعیین قیمت دلار شده است بنابراین اینکه گفته میشود بانکمرکزی در آستانه انتخابات با ارزپاشی سعی در کنترل قیمت دلار دارد را رد میکنم».
وی همچنین درمورد سازوکار سامانه نیما و بازار متشکل ارزی توضیح داد: «در سامانه نیما صادرکنندگان بر اساس توافق با خریدار قیمت را تعیین کرده و ارز خود را میفروشند و نقش بانکمرکزی در این سامانه صرفا نظارت بر روند عرضه و تقاضا در چارچوب مشخص است، همچنین در بازار متشکل هم بر اساس عرضه و تقاضای صرافیها، صادرکنندگان و بانکها بدون دخالت بانکمرکزی نرخ تعیین و خرید و فروش انجام میشود». رئیس دوره سوم کانون صرافان ادامه داد: «اطمینان از بهبود وضعیت سیاسی و اقتصادی، خوشبینی نسبت به روند مذاکرات و ترس از زیان بیشتر ناشی از ریزش قیمت دلار باعث شد مردم برای خرید دست نگه دارند و بسیاری از صادرکنندگان نیز به فروش ارز ترغیب شوند». به گفته سلطانیزاده:«با کاهش تقاضا متاثر از بهبود شرایط سیاسی و اقتصادی، عرضه نسبت به تقاضا پیشی گرفت که این اتفاق در هر بازاری طبیعی است، بنابراین نمیتوان گفت دلیل افزایش عرضه ارز و کاهش قیمت دلار تا کانال ۲۰هزار تومان در دو هفته گذشته نتیجه ارزپاشی بانکمرکزی بوده است». وی همچنین تنشهای ایجاد شده در منطقه را عامل دیگر افزایش قیمت دلار طی هفته گذشته عنوان کرد و گفت: «نرخ ارز ارتباط مستقیمی با شرایط سیاسی و اقتصادی دارد، به همین دلیل هفته گذشته درگیریهای پبش آمده در افغانستان به عنوان یکی از مقاصد صادراتی ما، چرخه بازگشت ارز از این کشور را با اختلال روبهرو کرد و همچنین درگیریهای سیاسی در خاورمیانه و تنشها در نوار غزه باعث ایجاد ناامنی و تاثیر منفی بر قیمت دلار شده است». این فعال بازار ارز اضافه کرد: «از طرفی بخشی از تقاضای به وجود آمده نیز ناشی از جبران زیان کاهش قیمت هفتههای قبل بوده چراکه بسیاری از دارندگان ارز با کاهش قیمت دلار اقدام به فروش کردند؛ اما هفته پیش با بالا رفتن قیمت دلار حجم خریدها مجددا افزایش یافت که به نظر من با فروکش کردن خریدهای هیجانی، ادامه تعطیلات عید فطر در دبی، برقراری آرامش در منطقه و شروع مذاکرات مجددا شاهد اصلاح قیمت دلار خواهیم بود».
تعیین کف قیمت برای دلار غیرحرفهای است
سلطانیزاده در پاسخ به این سوال که آیا کف قیمت دلار ۲۱۸۰۰تومان بوده یا نه؟ بیان کرد: «اینکه گفته شده دلار هفته گذشته با رسیدن به کانال ۲۰هزار تومان به کف قیمت رسیده اظهار غیرمنطقی است چراکه نرخ ارز از طریق عرضه و تقاضا تعیین میشود و کسی نمیتواند پیشبینی کند که کف یا سقف دلار چه قیمتی است؛ اما مسلما ایدهآلترین شرایط برای تجار و فعالان بازار ارز، ثبات نرخ است و اینکه قیمت دلار بالا باشد یا پایین اهمیت چندانی ندارد». وی تاکید کرد: «مطالبه عموم جامعه تعدیل و تثبیت نرخ است، بنابراین برای داشتن اقتصادی مناسب نرخ ارز باید در دامنهای با نوسان معقول و متناسب با قدرت خرید جامعه حرکت کند چراکه قیمت دلار با بسیاری از نیازهای زندگی مردم ارتباط مستقیمی دارد». سلطانیزاده همچنین به پیشبینی دلار زیر ۲۰هزار تومانی هم اشاره کرد و گفت: «به طور حتم بهبود روند مذاکرات، بازگشت ایران و آمریکا به برجام و آزادسازی منابع بلوکهشده که رقم قابل توجهی است، تاثیر مثبتی بر سطح انتظارات و وضعیت اقتصادی کشور خواهد گذاشت و در چنین شرایطی قیمت دلار هم به سمت تعادل حرکت خواهد کرد». به گفته این عضو کانون صرافان، با پایین آمدن انتظارات افزایشی و احتمال توافق، شاهد کاهش حجم خریدهای هیجانی و افت قیمت دلار حتی به پایینتر از رقمهایی که پیشبینی شده خواهیم بود؛ از طرفی با لغو تحریمها هزینه نقلوانتقالات بانکی هم کاهش مییابد که این موضوع نیز تاثیر مثبتی در بازار ارز خواهد داشت.