قسم حضرت عباس وزیر یا دم خروس تدوین پروتکل سفر؟

همدلی| درحالی میان توصیه‌های ارشادی و دستورالعمل اجرایی به ‌ایام نوروز و سفرهای احتمالی آن نزدیک می‌شویم، که برخی از کارشناسان معتقدند برعکسِ مناطق با وضعیت قرمز باید نگران مناطق با وضعیت زرد و آبی بود.
یکی از راهکارهای مقابله با ویروس کرونا کاهش ترددهای بین‌شهری است، اما مسافرت رفتن از همان روز اول شیوع ویروس در ایران تبدیل به‌مسئله‌ای شد که بالاخره کسی نتوانست برای آن راه‌حل نهایی پیدا کند. حالا سفرهای نوروزی میان توصیه و دستورالعمل تبدیل به‌چالش جدی ستاد ملی مبارزه با کرونا شده است. دیروز سعید نمکی، وزیر بهداشت، درحاشیه همایش تبیین برنامه نوروزی در بخشی از صحبت‌هایش گفت: «گرچه ممنوعیت سفر به‌برخی مناطق غیرقرمز و غیرنارنجی اعلام نشده، اما خواهشم آن است که پیرو تقاضاهای مکرر ما مردم از سفر پرهیز کنند. حتی اگر همه دروازه‌ها باز شد، حضرت عباسی سفر نروید. اگر بلیت و هتل مجانی هم برایتان فرستادند، این را بدانید که دارند برایتان ویزای بیماری و مرگ می‌فرستند.»
اما برخلاف تمام قسم دادن‌های وزیر بهداشت، آن‌طور که مشخص است امکان سفر فراهم شده و پروتکل‌های قانونی آن هم نوشته شده است. طوری‌که اگر کسی قصد سفر رفتن دارد باید تا روز 25اسفند منتظر بماند و با مشخص شدن رنگ‌بندی شهرها مقصد احتمالی خودش را انتخاب کند. دراین‌باره، حسین ذالفقاری، رئیس کمیته امنیتی و انتظامی  این ستاد به‌رسانه‌ها گفت: «اصل بر نرفتن سفر و پرهیز از هرگونه جابه‌جایی بین شهری است. اما سفر به‌شهرهای قرمز و نارنجی، همچنین از شهرها با این وضعیت رنگ‌بندی(قرمز و نارنجی) ممنوع است، از ۲۵اسفند ماه که رنگ‌بندی شهرها اعلام می‌شود، تا ۱۵فروردین ماه به‌همان منوال خواهد بود.» این یعنی شهرهایی که دارای وضعیت آبی یا زرد هستند، همچنان امکان سفر برای آن‌ها مهیا است.
 این درحالی است که برخی کارشناسان معتقدند با این روش شهرهای با وضعیت زرد و آبی به‌خطر می‌افتند. دراین‌باره مسعود یونسیان، اپیدمیولوژیست و عضو گروه واکنش سریع کووید19 در وزارت بهداشت به ایسنا گفت: «من فکر می‌کنم اتفافا شهرهایی که آلودگی کمتری دارند مانند شهرهای زرد و آبی بیشتر در معرض خطر هستند. اگر فردی بیمار باشد و به‌یک شهر قرمز سفر کند، چیزی از نگرانی به‌آنجا اضافه نمی‌کند؛ زیرا آن شهر خودش قرمز است، اما سفر به‌شهرهایی با بار کمتر بیماری نگران کننده است.»
این درحالی‌ست که احتمالاً با مشخص شدن رنگ‌بندی شهرها هجوم مسافران به‌مناطق آبی و زرد بیشتر خواهد بود و همین مسئله سبب شیوع بیشتر کرونا در آن مناطق می‌شود.، یونسیان در ادامه  گفت‌وگوی خودش تاکید کرد: «هنوز سیستمی وجود ندارد که همه افراد از نظر بیماری تست شوند و از طرفی عده‌ای هم ناقل بی‌علامت هستند. اگر اعلام می‌شد مجوز سفر به‌شهرهایی با بیماری کمتر نیاز به تست منفی pcr دارد، آن‌وقت خیال‌مان راحت‌تر است.»
البته به‌نظر می‌رسد همه این دستورالعمل‌ها برای مسافرت با خودروی شخصی است، درحالی‌که خیلی‌ها از وسایل حمل‌ونقل عمومی برای مسافرت استفاده می‌کنند. به گفته یونسیان «یکی از نکات مهم انجام سفر با وسایل نقلیه عمومی است که آزاد است و هر فردی می‌تواند با اتوبوس به هرجایی برود، اما سفر با وسیله نقلیه شخصی که احتمال انتقال بیماری در آن کمتر است، به‌برخی شهرها غیرمجاز است. در وسایل حمل‌ونقل عمومی افراد مختلف با میزان رعایت‌ متفاوت پروتکل‌های بهداشتی کنار هم می‌نشینند و احتمال انتفال بیماری افزایش می‌یابد، من تصور می‌کنم بهتر است مسئولین انجام سفرهای محدود با وسیله نقلیه شخصی را مجاز کنند.»
البته یکی از مقدمات مسافرت با وسیله نقلیه عمومی انجام تست کرونا و نتیجه منفی آن است، اما به‌نظر می‌رسد تست‌هایی که برای این منظور انجام می‌شود چندان دقیق نیستند. طوری‌که حمید سوری، رئیس کمیته اپیدمیولوژی ستاد ملی مبارزه با کرونا به ایرنا گفته: «عمده تست‌های کرونا که اکنون در کشور انجام می‌شود از نوع تست‌های سریع است که البته دقت کافی را ندارند و ممکن است تعداد زیادی منفی کاذب داشته باشند. متاسفانه همین تست‌ها برای مسافران هواپیماها، قطارها و سایر وسایل حمل‌ونقل عمومی انجام می‌شود و ممکن است افراد ناقل با در دست داشتن تست‌های منفی کاذب در حالی که ناقل و حامل ویروس هستند، به‌مسافرت بروند و بیماری را به‌افراد دیگر منتقل کنند.»
بنابراین به‌نظر می‌رسد شیوه‌های اجرایی برای انجام سفرهای نوروزی با اما و اگرهای جدی مواجه هستند که درصورت عدم موفقیت می‌تواند ماهِ اولِ سال 1400 را باتوجه به‌شیوع کرونای جهش یافته در کشور با افزایش موارد ابتلای مردم به کرونا و متاسفانه با افزایش موارد مرگ ناشی از آن روبه‌رو کند.