پاپ در عراق و نوید همبستگی ادیان
دکتر سیفالرضا شهابی (کارشناس سیاسی)در این روزها، کشور جنگزده و ناامن و آسیبدیده از تحولات دو دهه اخیر عراق، میزبان بالاترین مقام کلیسای کاتولیک جهان است و قطعاً با سفرهای پاپ به دیگر کشورها که از امنیت نسبی برخوردارند، تفاوت دارد و آن هم در روزهایی که بیماری مهلک کرونا جهان را فراگرفته و خیلیها را خانهنشین کرده است.
این سفر قرار بود در زمان صدام حسین انجام گیرد که به تعویق افتاد تا اینکه صدام سقوط کرد و بعد از آن شرایط داخلی عراق به صورتی شکل گرفت که مصلحت نبود سفر انجام بگیرد تا اینکه، اکنون این سفر مهم صورت گرفت.
سفر پاپ به عراق از چند جهت حائز اهمیت است:
۱- اینکه سفر پاپ به یک کشور مسلمان صورت میگیرد، کشوری که مسیحیان آن در اقلیت قرار دارند و حتی در سالهای اخیر با مهاجرت مسیحیان عراق به خارج از این کشور از تعدادشان کاسته شده، در جای خود قابل توجه و تامل است.
۲ - پاپ به کشوری پا گذاشت که از نظر ناامنی زبانزد است و گروههای تروریستی نظیر داعش در این کشور فعالند و هر لحظه ممکن است حادثهای تروریستی بیافرینند. در چنین وضعیتی کمتر رهبر کشوری حاضر میشود در شرایط ناامن عراق، وارد این کشور بشود، با توجه به اینکه گروه داعش و نظایر آن بر روی رهبران دینی غیر از رهبران خودشان و خصوصا مسیحی حساسیت دارند، از ارتکاب هر عمل تروریستی خودداری نمیکنند.
۳-در حالیکه خطر ابتلا به کرونا سراسر جهان را فراگرفته است و بعضی از رهبران سیاسی و دینی سعی دارند در انظار عمومی کمتر ظاهر شوند و از سفرهای غیر ضروری پرهیز کنند، پاپ خطرات مترتب بر این بیماری را پذیرفت و به این سفر تن داد و راهی عراق شد تا نشان دهد که به وعدهاش مبنی بر اجرای دیدار از عراق، پایبند است.
۴- بیشتر از آنکه پاپ از این سفر بهرهبرداری کند، این دولت عراق است که میتواند در جهت وجود ثبات و توانایی در حفظ امنیت در کشورش تبلیغ و بهرهبرداری کند و به مسیحیان عراق بقبولاند که عراق را ترک نکنند و در زادگاهشان بمانند و اندوختههای علمی و فنی و اقتصادی خود را به دیگر کشورها منتقل نکنند. احتمالا یکی از اهداف پاپ از این سفر در همین موضوع نهفته است که به مسیحیان عراق خصوصا کاتولیکها القا کند که عراق یکی از مراکز ظهور ادیان ابراهیمی است و آنجا را ترک نکنید، زیرا گفته میشود زادگاه حضرت ابراهیم در این سرزمین قرار دارد.
۵- حاکمیت عراق میتواند تبلیغ کند که این کشور اسیر جزمیت دینی نیست و برای سایر ادیان و رهبرانشان احترام قائل است و برای ورودشان فرش قرمز پهن میکند.
۶- پاپ با سفر به نجف، مرکز تشیع عراق و دیدار با آیتالله سیستانی، یکی از مراجع شیعیان در منزل مسکونیاش، ضمن اینکه میخواهد احترام خودش به یک رهبر دینی را نشان دهد، در عین حال تصمیم دارد اثبات کند که اهل تواضع است و از کیش شخصیت و منیت به دور است و حتی ترجیح میدهد برای نزدیکی ادیان آسمانی برخی پروتکلهای دیپلماسی زمینی را کنار بگذارد و بیاعتنا به آن پروتکلها، به دیدار یک رهبر دینی که به هر حال ناشناختهتر از او و پیروانش کمتر از پیروان او هستند، برود. و در همین زمینه، دیدار دو رهبر معنوی با نظرات متفاوت، در عصر یکهتازی تحجر، افراطگرایی و ستمگری، نوید همبستگی و تقویت باورهای دینی و گفتوگوی صلحآمیز ادیان را میدهد.
امید است این سفر به خیر و خوشی به پایان برسد و جهان شاهد همبستگی ادیان باشد و هرگز جنگ ادیان، که جنگی خطرناکتر از سایر جنگها است، رخ ندهد.