فردا شروع واکسیناسیون با «اسپوتنیک»

همدلی|  روز گذشته دومین تلاش برای ساختن واکسن کرونای ایرانی درحالی وارد مرحله کارآزمایی بالینی شد که وزیر بهداشت در جلسه رونمایی از «کووپارس» از رسانه‌ها خواست این جلسه را طوری بزرگ نکنند که انگار ما واکسن ساخته‌ایم. این درحالی‌ست که قرار است سه‌شنبه همین هفته-فردا- اولین واکسن کرونا در ایران تزریق شود.
بعد از شیوع ویروس کرونا در جهان شرکت‌های دارویی بلافاصله دست به‌کار شدند تا با ساخت واکسن کرونا بتوانند کابوس این بیماری را از سر میلیون‌ها انسان بردارند. اگرچه ساختن واکسن تنها در یک سال در روزهای اول کمی ناممکن به‌نظر می‌رسید اما با تلاش‌های دانشمندان چنین امکانی محقق شد. شرکت‌های دارویی در روسیه، ایالات متحده، چین و انگلیس جزو آن‌هایی بودند که جلوتر از سایر کشورها اقدامات ساختن واکسن را در دستور کار خود قرار دادند تا روسیه با واکسن اسپوتنیک‌وی، ایالات متحده با واکسن‌های فایزر-بیون‌تک، مدرنا، جانسون و جانسون، قدرت شرق آسیا چین با واکسن سینوفارم و سینوواک در کنار انگلیس با واکسن آکسفورد-آستارازنکا جلودار عملیات واکسیناسیون در جهان باشند. 
دراین بین ایران هم برای این‌که از قافله مدعیان ساخت واکسن عقب نماند، مطالعات خود را شروع کرد تا سرانجام مدتی قبل موسسه برکت وابسته به ستاد اجرایی فرمان امام(ره) اعلام کرد تحقیقات آن شرکت درخصوص واکسن کرونا وارد مرحله کارآزمایی بالینی شده است. طوری‌که حالا به‌نظر می‌رسد مرحله اول بالینی به‌پایان رسیده و تلاش‌ها برای شروع مرحله بعدی درحال انجام شدن است. درهمین‌باره، مینو محرز، عضو کمیته علمی ستاد ملی مبارزه با کرونا و از محققان اصلی این پروژه دیروز به ایرنا گفت: «فاز اول کارآزمایی بالینی انسانی این واکسن برای بررسی ایمنی واکسن است. خوشبختانه تاکنون واکسن کرونای برکت عارضه جدی و قابل توجهی نداشته و اگر مسئله‌ای بوده گذرا بوده است. بررسی میزان اثربخشی و ایمنی‌زایی واکسن در فاز دوم کارآزمایی بالینی انجام می‌شود که روی ۳۰۰نفر است. احتمالا فاز دوم کارآزمایی بالینی واکسن کرونا برکت تا قبل از عید انجام و فاز سوم مطالعه انسانی به بعد از عید و بهار ۱۴۰۰ موکول می‌شود و اگر همه روند تولید و مطالعات خوب پیش برود، خرداد ۱۴۰۰ واکسن کرونا ایرانی در اختیار مردم خواهد بود.»
اما درکنار واکسن کرونای شرکت برکت، روز گذشته یک واکسن دیگر به‌همت شرکت داروسازی رازی وابسته به وزارت جهاد کشارزی وارد مرحله کارآزمایی بالینی شد. در جلسه رونمایی از «کووپارس» که از نوع تزریقی-استنشاقی است سعید نمکی، وزیر بهداشت یادآور شد که ایران همچنان در مرحله ساخت واکسن کرونا قرار دارد. نمکی درحالی‌که سخنانش به‌طور مستقیم از شبکه خبر سیما بخش می‌شد، گفت: «خواهش من از رسانه‌ها آن است که در رساندن خبر دقت کنند. اگر ما حرفی بزنیم که خارج از عرف باشد، دیگران بلافاصله برایش میزگرد می‌گذارند. خواهش می‌کنم خبرنگاران محترم این جلسه را رونمایی از واکسن تلقی نکنند، واکسن زمانی واکسن است که کل این مراحل را گذرانده باشد. ما امروز از فرآورده‌ای رونمایی می‌کنیم که آماده آزمایش بالینی بر روی انسان است، بنابراین خواهشم این است که در رساندن این خبر طوری بولد(بزرگنمایی) نکنید که ما واکسن ساختیم، این حرف در دنیا طوری دیگر تعبیر می‌شود. این فرآورده‌ای که امروز می‌بینید با زحمت فراوان بعد از گذراندن بهترین شکل تست‌های حیوانی با پروتکل‌های سختگیرانه برای کارآزمایی بالینی آماده شده است، این اسمش هنوز واکسن نیست، زمانی ما پروانه واکسن خواهیم داد که انشاالله این تست‌ها را با موفقیت طی کند، که همین‌طور هم خواهد بود.»
همچنین در مراسم رونمایی از شروع مرحله کارآزمایی بالینی واکسن کووپارس، به‌گزارش ایسنا کاظم خاوازی، وزیر جهاد کشاورزی که شرکت داروسازی رازی زیرمجموعه آن است، به رسانه‌ها گفت: «در اسفند ۹۸ موسسه رازی به‌بحث کرونا ورود پیدا کرد. بر اساس ادبیات واکسن‌سازی دنیا، موسسه رازی شاید یکی از مطمئن‌ترین پلتفرم‌های واکسن‌سازی را برای تولید واکسن کرونا انتخاب کرد؛ یعنی یک واکسن پروتئین نوترکیب که یکی از ایمن‌ترین واکسن‌هاست‌ و بخش قابل ملاحظه‌ای از کمپانی‌های دنیا همین مسیر را انتخاب کردند. از فاصله اسفند ماه تا فروردین کار طراحی واکسن رازی انجام شد و از اردیبهشت ماه بحث‌های کارآزمایی مطرح شد و عملا از خرداد ماه تزریق به‌حیوانات شروع شد. به‌طوری‌که بیش از ۵۰۰حیوان اعم از موش، خوکچه هندی، میمون و ...‌ مورد ارزیابی قرار گرفتند. خیال همه مردم ایران را جمع می‌کنیم که این کار تحت رهبری وزارت بهداشت و با کار کارشناسی و دقیق سازمان غذا و دارو پیش رفت و فکر می‌کنیم از همه جوانب این کار کامل است. انشاءالله آزمون‌های یک و دو انسانی را پشت سر می‌گذاریم.»
همه این تلاش‌ها برای ساختن واکسن ایرانی کرونا درحالی است که به‌گفته وزیر بهداشت قرار است روز سه‌شنبه همین هفته اولین واکسن کرونا در ایران تزریق شود. به‌گزارش انتخاب روز گذشته نمکی دراین‌باره گفت: «با واردات اولین محموله واکسن اسپوتنیک وی از روسیه، واکسیناسیون کرونا در ایران از سه شنبه ۲۱بهمن در کشور با اولویت کادر بخش‌های آی‌سی‌یو شروع می‌شود.» اقدامی که به‌گفته کیانوش جهان‌پور سخنگوی سازمان غذا و دارو «احتمالاً با یک مراسم نمادین در تهران کلید خواهد خورد.»