بازار سرمایه در چنگال موج‌های اصلاحی

همدلی|  در حالی که چند روزی بیشتر از روی کار آمدن رئیس جدید تالار شیشه‌ای نمی‌گذرد، روز گذشته شاخص کل بورس یکبار دیگر عقب‌گرد کرد. دوشنبه بود که بازار سرمایه بعد از آنکه روز سبز پوشی را طی روزهای اخیر رقم زده بود، بار دیگر روند نزولی به خود گرفت و شاخص بیش از 17هزار واحد افت کرد تا در نهایت در رقم یک میلیون و 233 هزار واحدی ایستاد. برخی از تحلیل‌گران بازار سرمایه دلیل این ریزش را پذیره‌نویسی و عرضه اولیه این هفته عنوان می‌کردند. در چنین شرایطی حالا انتظارات فعالان بازار از رئیس جدید بیش از همیشه است. البته ناگفته نماند که روش حمایت از بورس فقط تزریق منابع نیست، بلکه باید سیاست‌گذاری‌های اقتصادی مانند سودهای بانکی و قیمت‌گذاری دستوری اصلاح شوند. از سوی دیگر کارشناسان با روی کار آمدن رئیس جدید بورس بر ارتباط مثمر بین بازار سرمایه و بخش واقعی اقتصاد تاکید می‌کنند. به گزارش صدای بورس، پس از استعفای حسن قالیباف اصل از ریاست سازمان بورس و اوراق بهادار، «محمدعلی دهقان دهنوی» سکاندار این سازمان شد.  قالیباف، سالیان سال در بورس تهران زمام امور را در اختیار داشت و در طول همین مدت کوتاه در سازمان بورس نیز اقدامات مهمی انجام داد شاید مهم ترین اتفاقات، کوتاه کردن زمان کد سبدگردانی از دو هفته به نیم روز، بازارگردانی همه نمادها، جهت نقدشوندگی بهتر سهام و مدیریت ۵۰ میلیون سهامدار عدالت بود. با توجه به استقرار رئیس جدید، لازم است به چند نکته مهم پیشنهادی که‌ می‌تواند در اولویت‌های اصلی سازمان بورس قرار گیرد، اشاره شود. اولویت دادن به این امور‌ می‌تواند گره بسیاری از مشکلات در بورس را باز کند. ایجاد تعادل بین بخشی و تعامل مناسب با سایر بخش‌های مهم اقتصادی کشور از جمله بازار پول که با توجه به رشته تحصیلی و سوابق کاری ایشان و حضور در وزارت امور اقتصادی و دارایی بسیار حائز اهمیت است. این موضوع‌ می‌تواند با سرعت بیشتری پیگیری و عملیاتی شود. در کنار آن حضور مستمر رئیس سازمان در جلسات هیات دولت که‌ می‌تواند به عنوان یک مطالبه اصلی اهالی بازار سرمایه پیگیری شود. توجه بیشتر به توسعه و تعمیق رویکرد تامین مالی در بازار سرمایه از طریق روش‌های مختلف در کنار نقدشوندگی بازار و رونق معاملات ثانویه که به دلیل ورود نقدینگی مناسب به بازار در طی سال جاری صورت گرفته، لازم است صورت گیرد. هم چنین ایجاد ارتباط مثمر بین بازار سرمایه و بخش واقعی اقتصاد از جهت تامین مالی بنگاه‌ها، موسسات و شرکت‌های خصوصی بسیار ضروری و حیاتی است. در این خصوص استفاده از ظرفیت انواع اوراق و ابزارهای تامین مالی اسلامی در کنار سایر روش‌های مرسوم و متداول‌ می‌تواند زمینه ساز حرکت اقتصاد ایران در فضای رکودی فعلی باشد.  بر طبق شواهد علمی مسیر توسعه و پیشرفت اکثر بازارهای مالی و بورس‌های معتبر در جهان، از طریق به کارگیری گسترده انواع ابزارهای مالی نوین شامل انواع مشتقات مالی (از جمله قراردادهای آتی و اختیار معاملات)  و ابزارهای جدیدی مانند فروش تعهدی (فروش استقراضی)‌ می‌گذرد. این موضوع‌ می‌تواند از نظر کارایی عملیاتی و اطلاعاتی آثار فراوان مثبتی را در بازار سرمایه داشته باشد و در شرایط فعلی و با توجه به نوسانات شدید صعودی و نزولی بازار، توسعه و استفاده از این ابزارها اقدامی در جهت ثبات و تعادل بازار باشد. ایجاد هماهنگی و همکاری بین نهادهای مالی و شرکت‌های کارگزاری با بخش‌های مبتنی بر فناوری اطلاعات بازار سرمایه در جهت گسترش و رونق معاملات و همچنین جلوگیری از مشکلات احتمالی برای سرمایه‌گذاران بر طبق تجربیات حاصل شده در چند ماه ابتدایی امسال از نکات مهم دیگری است که پیشنهاد‌ می‌شود دهقان دهنوی به آن توجه داشته باشند. در آخر با توجه به تجربیات موفق جهانی پیشنهاد می‌شود، توجه به بهبود زیرساخت‌های مبتنی بر فن‌آوری اطلاعات در کل مجموعه بازار سرمایه و همچنین توجه به آموزش و تربیت منابع انسانی در بازار به عنوان دو راهبرد اصلی مدنظر قرار گیرد و قطعا این دو موضوع‌ می‌توانند در آینده دو بال پرواز و اوج گیری بازار سرمایه در عرصه اقتصادی کشور باشند.