زیر پوست واکنشها در شبکههای اجتماعی
طاهر اکوانیان (روزنامه نگار)با گسترش فضای مجازی و فراگیری شبکههای اجتماعی، نوع دیگری از واکنش به اتفاقات گوناگون شکل گرفت که تا پیش از آن سابقه نداشت؛ بنابراین باید پذیرفت مخاطبان شبکههای اجتماعی که نسلهای متفاوت هستند، واکنشهای معنادار و متفاوت به هر موضوعی دارند. بیگمان این نوع واکنشها بازتاب فضای جامعهاند و باز به جامعه برمیگردند. در این بین مرگ افراد مشهور گاه بازتاب معنیداری پیدا میکند که از پیشبینیهای جامعهشناسانه و روانشناسانه فراتر میرود و مایه حیرت اغلب مردم میشود. به عنوان نمونه میتوان به واکنشها به درگذشت مرتضی پاشایی، خواننده اشاره کرد که سیل مردم به سمت تشییع جنازهاش روانه شدند و از طرفی گروهی دیگر این موضوع حضور مردم را نقد کردند یا حتی به تمسخر گرفتند. در جامعهای که مناسبات مشخص و تثبیت شده اجتماعی و عمومی وجود ندارد، این نوع تقابلها و تعارضات به دیده میآید و گاه جنجال هم در این موارد به پا میشود.
هر گروهی در این بین رفتار خود را درست تلقی کرده و گروه دیگر را عاری از درک موضوع مورد اختلاف میداند. البته که در جامعه پویا این اختلافها نشانه خوبی است، اما به درازا کشیده شدن موضوع و در ادامه انگزدنها و توهینها ماجرا را به مسیر دیگری میکشاند که بیشتر به نبردی از سر عصبیت شبیه میشود تا بحث بر سر موردی خاص. به نظر میرسد در مرگ مهرداد میناوند نیز، چنین فضایی شکل گرفت و تا حدودی موضوع درگذشت یک فرد به این مسئله دامن زد. اگر چه مقداری از محتوا و جهتگیری افراد در شبکههای اجتماعی محصول جوزدگی یا همراه شدن با جماعت است، اما باید به کسانی که میخواهند به فرد درگذشته احترام بگذارند فرصت و حق داد که هر کاری دوست دارند انجام دهند تا به نوعی خودشان را شریک غم نشان دهند و ابراز همدردی کنند و از طرفی فضای همگانی به وجود آمده مثل مجلسی عمومی است که هر فرد به گونهای اندوه خود را نشان میدهد و این کمترین کاری است که از دست کسی بر میآید. مخالفان این نوع برخورد هم بهتر آن است حمله به هواداران را به عقب بیندازند تا فضای توهین و تنفر به هر بهانهای به وجود نیاید. این اختلافها در مورد افرادی که خود در زندگی مواضعی مشخص داشتند سزاوار اگر نباشد حداقل در ظاهر طبیعی است، چرا که جامعه ما تا اطلاع ثانوی حوصله اینکه قرائتهای متکثر را بپذیرد ندارد و مسئله به همان صورت ساده دو وجهی و سیاه و سفید باقی میماند تا شاید از پس این کشمکشها نسلهای تازهتری سر برآرند و احیانا به مدد تجربه گذشتگان رواداری بیشتری پیشه کنند.