چشم سوم
آرمان افراسیابی (نویسنده)فوتبال برای برخی در دنیا حکمِ آب و نان را دارد. هوادارانی که نه تنها پوسته بیرونی زندگیشان بلکه درونمایه زندگیشان تحت تاثیرِ اخبار، روند و حواشی روزانه فوتبال است. در ایران، فوتبال از محبوبترین ورزشها به شمار میرود. فوتبالی که گاه در یک بازی سرنوشتساز، مرگ هوادارانِ یک تیم را در پی دارد. این مقدمه کوتاه بهانهای بود تا به چشم سوم یعنی (VAR) بپردازیم. قانونِ نانوشته اشتباهات داوری که جزیی از داوری است بیگمان دستِ برخی از داوران را باز گذاشته که گاه با سوتهای ناعادلانه نتیجه یک بازی حساس را دستخوشِ حواشی، اعتراضها و مصاحبههای جنجالی و گاه درگیریهای فیزیکی در داخل و بیرون زمین کند. با بالا گرفتنِ چنین حواشیای در لیگ برتر ایران، بررسی گزینه چشم سوم یا همان VARبارها از سوی بازیکنان و هواداران فوتبالی مطرح شده است. این سوال مطرح است که چشم سوم (VAR) تا چه حد در سامان بخشیدن به اوضاع نامطلوب قضاوتِ داوران در ایران و جهان تاثیرگذار خواهد بود. قضاوتهایی که گاه تحت تاثیرِ سوتهای نادرست و غلط، نخست اعصاب بازیکنان، کادر تیم و در ادامه واکنشهای جنجالی هواداران را تحتالشعاع خود قرار میدهد که گاه این سوتها خود درگیریهای فیزیکی بین بازیکنان دو تیم را در یک دیدار حساس به همراه دارد. فوتبال روز دنیا با به کارگیری VAR تعداد خطاهای داوری را به میزان قابل توجهی کاهش داده است. جدا از قضاوت داوران، VAR به صورت قابل توجهی شیطنتها و گاه پنهانکاریهای بازیکنان را حین بازی که دور از چشم داوران در زمین اتفاق میافتد، رصد میکند. موضوعی که بیشتر مورد توجه باید قرار بگیرد در بحث به کارگیری فناوری VAR در لیگ برترِ ایران و لیگهای جهانی علاوه بر حفظ سلامتِ داوری، داوران را ملزم میکند که ریزبینانهتر در زمین فوتبال قضاوت کنند، چرا که در جریان برگزاری بازیهای متعدد در لیگ فوتبال، درصد خطاهای داوری نیز در هر مسابقه مورد کنکاش قرار میگیرد و میزان دقت و تشخیص داوران در برنامههای آنالیز داوری از طریق رسانهها و پخشهای تلویزیونی مورد بررسی و کارشناسی قرار خواهند گرفت. از اینرو نمیتوان به این موضوع پرداخت که VAR تنها یک ویدئوچک هست، بلکه ترقی عملکرد و دقت داوران در قضاوت را نیز به دنبال خواهد داشت. وجود VAR در هنگام انجام مسابقات فوتبال برای بازیکنان نیز باعثِ رشدِ فوتبالی و ایجاد فضایی فنی، سالمتر، به دور ازحواشی و اعتراضهای مکرر در مسابقه خواهد شد. البته برخی اهالی ورزشی و غیر ورزشی بهکارگیری فناوری ویدئوچک را به نوعی از بین بردنِ هیجانها و اتفاقاتِ طبیعی در زمینهای ورزشی میدانند و از سوی دیگر این موضوع مطرح است که تجهیز و به کارگیری این فناوری، بسیار گران و نیازمندِ کادری ماهر و مسلط است. با همه این اوصاف و در سایه اختلاف نظرها باید به این مسئله اشاره کرد که وجود VAR رقابتِ سالم را درمیادین ورزشی رقم میزند و چتری است از امنیت برای تمام تیمها و باشگاهها در ازای هزینههای هنگفتی که بر فوتبال تحمیل خواهد شد.