درگذشت آخرین بازمانده دوران مشروطه

سيدحسن تقي‏‌زاده که در جوانی از چهره‌‌‌های پر نفوذ سیاسی بود و نقش بارزی در مشروطه داشت، در شهريور 1256 در تبريز به دنيا آمد. پس از پايان تحصيل در دارالفنون تهران، به فعالیت سیاسی روی آورد و به ويژه در جنبش مشروطه شركت فعالی داشت و پس از به توپ بستن مجلس توسط محمدعلی‌شاه قاجار، به سفارت انگليس پناهنده شد. مشهور است که تقی‌زاده پس از فتح تهران توسط مشروطه‌خواهان در از بين بردن مخالفان خود تلاش زيادی به كار برد به طوری كه او را از عوامل مؤثر در دستگيری، محاكمه و اعدام شيخ فضل‏ اللَّه نوری و نيز بانی اصلی در ترور آيت اللَّه سيد عبداللَّه بهبهانی می‌دانند. او كه در اكثر دوره‏‌‌‌های اوليه مجلس شورای ملی به نمايندگی انتخاب شده بود، پس از انقراض قاجار نيز به سمت‏‌‌‌های گوناگونی دست يافت. تقی‌زاده در 1310 وزير دارايی شد و در اين سمت با امضای معاهده تمديد قرارداد دارسی در خرداد 1312 خبرساز شد. 
در دوران محمدرضاشاه هم به عنوان سفير، راهی لندن شد و در 1328 به رياست مجلس سنا رسيد. سيدحسن تقي‏‌زاده از علاقه‌مندان به ادبیات و تاریخ ایران بود و نقش زیادی در پرورش ادبا و مورخان نامی کشورمان دارد. تقی‌زاده در اواخر عمر به دلیل كهولت سن، فعاليت سياسی را كنار نهاد و خانه‏‌نشين شد. از پرويز يا چنگيز، تاريخ انقلاب ايران، ماني و دين او و بيست مقاله از جمله آثار اوست. سيدحسن تقي‏‌زاده سرانجام در هشتم بهمن 1348 پس از هفتاد سال فعاليت سياسي و به عنوان آخرين فرد از رجال سياسي دوران مشروطه در 92 سالگی درگذشت.