درباره خطوط ویژه حمل‌و‌نقل

در اغلب شهرهای شلوغ و بزرگ جهان برای این که وسایل حمل و نقل عمومی بتوانند سرعت بیشتری نسبت به خودروهای شخصی داشته باشند تا باعث تشویق مردم و استفاده عموم از آن‌ها شوند، خطوط ویژه‌‌ای را اختصاص داده‌‌‌اند. در تهران هم با احداث خطوط بی‌آرتی به نوعی خط ویژه به وجود آمد.  البته در برخی موارد که اتفاقی افتاده باشد لازم است ماشین‌های آتش‌نشانی و آمبولانس‌ها  هم از این خطوط برای سرعت بیشتر در امدادرسانی استفاده  کنند که کاملا قابل دفاع است. با این حال هر روز بارها شاهد خودروهای سواری پلاک معمولی هستیم که با شیشه‌های دودی و چراغ‌هایی که روی داشبورد قرار گرفته در این خطوط ویژه حرکت می‌کنند؛ وضعیتی که به نوعی دارد تبدیل به قاعده می‌شود. برای ما مردمی که به دلایل مختلف از وسایل حمل و نقل عمومی استفاده می‌کنیم این اعمال تبعیض‌آمیز توسط هر کس بازخوردی منفی دارد و ما را به این نتیجه می‌رساند که با این وضعیت چه تفاوتی میان استفاده از ماشین شخصی و عمومی برای فرار از ترافیک سرسام‌آور و وقت‌گیر است. طبق گفته معاون عملیات پلیس خودروهایی که مجازند از خطوط ویژه استفاده کنند عبارتند از: «اتوبوس‌های شرکت واحد اتوبوسرانی، خودروهای تعمیراتی وابسته به این شرکت، خودروهای ماموریتی سازمان آتش‌نشانی که مجهز به وسایل امدادی و اطفای حریق و در حال انجام ماموریت هستند و خودروهای فوریت‌های پزشکی  و همچنین وسایل نقلیه انتظامی و راهور دارای علایم سمعی و بصری که غالبا در ماموریت یا در حال اسکورت هستند». علاوه بر آن «خودروهای تشریفات وزارت امور خارجه و ریاست جمهوری در زمان حضور خودروی پیشرو راهور نیز می‌توانند از خط ویژه استفاده کنند. همچنین خودروهای دیپلمات‌های کشورهای خارجی مقیم در ایران با نصب پرچم کشورشان می‌توانند از خط ویژه عبور کنند، اما سایر خودروهای متعلق به سفارتخانه‌ها نمی‌توانند از خط ویژه عبور کنند. خودروهای مسئولان کشوری و لشکری نیز با اخذ مجوز از پلیس راهور ناجا می‌توانند از این خطوط عبور کنند.» البته معاون عملیات پلیس راهور ناجا عبور خودروهای حمل پول بانک‌ها در خط ویژه را هم که مجوز گرفته‌‌‌اند مجاز دانسته است. باید گفت با این همه استثنا که برای حق ترددهایی نظیر وسایل نقلیه و خودروهای دارای سرنشین سیاسی یا دیپلمات و... در نظر گرفته شده، خودبه خود این تبعیض هم ایجاد می‌شود و به همین خاطر گاه شاهد راهبندان در مسیر حمل و نقل وسایل نقلیه عمومی هستیم که فلسفه وجودی خطوط ویژه را زیر سوال می‌برد و طبق معمول و روال کارها در کشور ما بی‌نظمی و نابسامانی‌های فراوانی رخ می‌دهد که نیاز به بازنگری در این موارد را ضروری می‌کند.