معامله جان و نان در کوهستان

همدلی|  مرگ کولبران آنقدر عادی شده است که دیگری حساسیتی را نیز برنمی‌انگیزد. مانند همین دیروز که خبر مرگ ۵ کولبر در مرز ایران و ترکیه، نه‌تنها نگاهی را به‌سوی خود جلب نکرد، بلکه در هیاهوی خبر سیلی خوردن سرباز از نماینده مجلس،  وضعیت ابتلای مهرداد میناوند و علی انصاریان به کرونا و سایر خبرهای رنگی گم شد.
5 كولبر ساكن روستاي مرزي «كوران» از توابع «صوماي برادوست» در استان آذربايجان‌غربی، روز 29دي ماه و به دنبال وقوع بهمن در معابر كوهستاني اين منطقه مرزی مفقود شدند و گزارش‌ها حكايت از آن دارد كه ظرف اين روزها، جست‌وجوی مردم محلي براي زنده‌يابي يا پيدا كردن اجساد اين كولبران در ارتفاعات پوشيده از برف هم بي‌نتيجه ماند، تا بامداد دیروز دوشنبه که خبر آمد آنان نیز به خیل کولبرانی پیوستند که به‌خاطر نان، جان‌شان را از دست داده‌اند.

 جنازه‌های مدفون در برف

آن‌گونه که در خبرها آمده است این ۵ کولبر که اولایی خدایی، فرات خدایی، متین اصلانی، بیلن احمدی و یاور اصلانی نام داشتند، قبل از وقوع بهمن، درحال گذر از معابر كولبري ايران و تركيه بوده‌اند كه پس از وقوع بهمن، به‌دليل ناتواني ناشي از شدت برودت هوا، خستگی و آسيب شديد جسمی، جان خود را از دست دادند و جنازه‌های آنان نیز همچنان در زیر برف مدفون است و جست‌وجوها برای یافتن اجساد شروع شده است. برخي از ساكنان مرزي ايران  ادعا کردند که ۵ کولبر متوفی نيازمند كمك بوده‌اند، اما نظاميان تركيه مانع از كمك‌رساني مرزنشينان ايراني به آنها شده‌‌اند.
البته این کولبران فقط با بی‌مهری نظامیان ترکیه مواجه نبودند؛ در کشور خود نیز غریب بودند و در طی ۶ روز مفقودی خبر گم شدن و گرفتار شدنشان در برف و بوران اصلا به دغدغه مسئولان کشور راه نیافت و آنان تقریبا در بی‌خبری و گمنامی، غریبانه  زیر خروارها برف یخ زدند و مردند. در این مدت  تنها واكنش دولت در مقابل مفقودي 5هموطن مرزنشين، اين بوده كه روز دوشنبه گذشته و پس از وقوع بهمن در اين منطقه، سعيد حقيقي، بخشدار «صوماي برادوست» شهرستان اروميه در يك گفت‌وگوی خبري، مفقودي اين كولبران را تاييد و اعلام كرد: «حوالي ظهر، با سقوط بهمن در ارتفاعات نوار مرزی ايران و تركيه، 5 تن از اهالي روستای كوران مفقود شدند كه البته هنوز هويت مفقودين، معلوم نيست. با هماهنگي انجام شده با هنگ مرزي، اكيپی از اهالي روستا براي نجات مفقودان به منطقه اعزام شده‌اند اما به دليل شرايط نامساعد جوی، تاكنون امكان برقراري ارتباط با اين افراد فراهم نشده است.»
البته دیروز و بعد از انتشار خبر مرگ این ۵ کولبر در رسانه‌های اجتماعی، سرپرست فرمانداری ارومیه حوالی ظهر گفت: رایزنی‌ دیپلماتیک برای انجام عملیات جست و جو و استرداد پنج نفر از اتباع کشورمان که هفته گذشته در خاک ترکیه گرفتار بهمن شدند، ادامه دارد. رسول مقابلی بیان کرد: تاکنون به دلیل این‌که این حادثه در کشور ترکیه اتفاق افتاده، نتوانسته‌ایم موقعیت و محل مفقودان را پیدا کنیم و از خانواده آنها تقاضا می‌شود تا شکیبا باشند.

 سریال مرگ کولبران

یخ زدن و مرگ کولبران سریال تراژدیک دنباله‌داری است که هر سال  تکرار می‌شود. اگر چه خیلی از موارد مرگ و میر کولبران در بی‌خبری اتفاق می‌افتد و انعکاس و حساسیت چندانی را خلق نمی‌کند، اما برخی از موارد نیز مانند مرگ آزاد و فرهاد خسروی نوجوان ۱۷ و ۱۴ساله مریوانی به صورت وسیعی انعکاس پیدا می‌کند.  پارسال همین ایام بود که تصویر دردناکی از پیکر یخ‌زده فرهاد، با مشت‌های گره کرده منتشر شد، تراژدی فرهاد بازتاب وسیعی در افکار عمومی داشت وخشم، تاثر و ابراز همدردی افکار عمومی و حتی واکنش برخی از  مقامات دولتی را برانگیخت و فضایی را ایجاد کرد که مصائب کولبران و مرگ تلخ آنان دیده شود و مشکلات معیشتی ده‌ها هزار کولبر در مناطق مرزی ایران بار دیگر در کانون توجه قرار بگیرد.اما چند وقت بعد از فروکش کردن خبر، مشکلات کولبران باز به‌دست فراموشی سپرده شد.
کولبری در مناطق مرزی کشور همچنان قربانی می‌گیرد و  در این میان هم مسئولان همچنان بی‌تفاوت از کنار موضوع می‌گذرند و البته باتوجه به‌فضای عمومی حاکم بر کشور هم  نمی‌توان به‌این زودی‌ها چشم‌انتظار اقدام و حرکتی برای پایان دادن به‌این معامله نان با جان بود.
ناگفته پیداست بیکاری و نبود بستر مناسب برای اشتغال در مناطق مرزنشین به‌ویژه در غرب کشور در طول یک دهه اخیر موجب شکل‌گیری شغل کولبری و همچنین رشد فزاینده تعداد کولبران شده است.