خط فقر غذایی برای هر فرد 670هزار تومان است

همدلی| اگرچه فقر مسئله جدیدی نیست، اما در سال‌های اخیر به‌دلیل مشکلات اقتصادی کشور بیشتر ظهور و بروز پیدا کرده و خانواده‌های زیادی را تحت تاثیر قرار داده است. با این وجود هر بار از طرف سازمان‌های مختلف عدد و رقمی را به‌عنوان خط فقر اعلام می‌کنند. این درحالی است که ابتدا خود فقر باید تعریف شود، حالا کمیته امداد اعلام کرده خط فقر غذایی برای هر نفر 670هزار تومان است. با استناد به این گزارش اگر یک خانواده چهار نفره را با درآمدهای فعلی در نظر بگیریم، بخش زیادی از جامعه زیر خط فقر غذایی قرار می‌گیرند.
به‌گزارش ایسنا، علیرضا عسگریان، معاون مشارکت‌های مردمی کمیته امداد امام خمینی(ره)، در چهارمین وبینار موسسه عالی پژوهش تامین اجتماعی پیرامون نظام متمرکز تأمین اجتماعی برای آحاد مردم با بیان این‌که تاکنون به قدر کفایت در زمینه بیمه‌ها مطالعات گسترده‌ای صورت گرفته است اظهار کرد: کمتر دولتی را سراغ داریم که به حوزه رفاه توجه نکرده باشد.
وی افزود: موسسات بین‌المللی مختلف نیز به علت اهمیت موضوع و انباشت سرمایه در صندوق‌‌ها مطالعات مختلفی در این زمینه انجام‌ می‌دهند و صندوق‌‌ها در آینده جهان نیز تاثیرگذار خواهند بود.
معاون مشارکت‌‌های مردمی کمیته امداد در ادامه یک تقسیم‌بندی انجام داد و صندوق‌های بیمه‌ای را با هروضعیتی که دارند به صورت مجزا مورد بررسی قرار داد و گفت: آیا واقعا برای بهبود صندوق‌‌های بیمه‌ای راهکارهایی نداریم؟ متخصصان راهکارهای متفاوتی را بیان‌ می‌کنند اما در کشور خودمان محدودیت‌‌هایی داریم، به عنوان مثال ما چقدر‌ می‌توانیم تغییرات سیستمیک یا پارامتریک در صندوق‌‌ها ایجاد کنیم؟ به نظر‌ می‌رسد فقط‌ می‌توانیم سن بازنشستگی را افزایش دهیم، مابقی آن هم در این دوره در حد توانمان نیست. مثلا میزان کسورات را‌ می‌توانیم افزایش دهیم یا این‌که نحوه محاسبه مستمری را تغییر داده و میانگین محاسبه را از دو سال آخر خدمت به پنج سال آخر تغییر دهیم؟ با چنین تغییراتی افراد یکباره از فقر به فلاکت سقوط‌ می‌کنند.
عسگریان با بیان این‌که امکان تغییر سیستمیک نیز به طور کامل وجود ندارد گفت: ریسک سرمایه‌گذاری در کشور ما بالاست و نمی‌توان آن را به مردم انتقال داد. بورس را ببینید، یک صندوق سرمایه گذاری است که تا ۷۰ درصد سقوط کرده است. این ریسک را مردم تقبل‌ می‌کنند.
وی با تاکید بر این که به نظام چندلایه تامین اجتماعی معتقدم و آن را پیشنهاد‌ می‌کنم که بر مبنای قانون شکل گرفته است و قانون از نظام چندلایه حمایت‌ می‌کند گفت: اولین لایه این نظام، لایه محرومین یعنی حوزه حمایتی است و تجربه موفق بیمه سلامت همگانی را داریم که همه از آن بهره‌مند شدند. هرچند دچار اشکالاتی در اجراست.
معاون اسبق وزارت رفاه ادامه داد: در این لایه خدمات نسبی و خدمات کامل ارائه‌ می‌شود. خدمات کامل به کسی ارائه می‌شود که هیچ گونه نمی‌تواند از محرومیت کامل خارج شود و باید تا پایان عمر از او حمایت صورت بگیرد اما خدمات نسبی به حوزه وسیع‌تری ارائه‌ می‌شود و بنا به یک روایت تا ۲۰میلیون نفر در سه دهک اول قرار دارند که نیازمند حمایت هستند.
وی با اشاره به این‌که در کمیته امداد یک مرکز رصد فقر داریم گفت: در اینجا فقر غذایی سنجیده‌ می‌شود. در حوزه فقر غذایی‌ می‌گویند فرد باید سیر شود و از کار نیفتد. مرکز رصد ماهانه در ۱۸۰۰ نقطه نمونه‌برداری‌ می‌کند و خط فقر غذایی را تعریف‌ می‌کند. اکنون خط فقر غذایی به ازای هرنفر ۶۷۰هزار تومان است و اگر خانواده سه نفره را با حداقل دستمزد در نظر بگیرید، بسیاری از خانواده‌‌های کارگری زیرخط فقر یا در مرز خط فقر غذایی  قرار‌ می‌گیرند. عسگریان افزود: روایت‌‌ها از آمار سه دهک اول متفاوت است، کف آمارها این است که اکنون ۶.۵ میلیون نفر تحت پوشش کمیته امداد قرار دارند و فکر‌ می‌کنم که حدود ۷ میلیون نفر دیگر هم هستند که چنین شرایطی دارند ولی تحت پوشش نیستند و در واقع ۱۴میلیون نفر در لایه اول حمایتی قرار می‌گیرند. آمار بهزیستی را جدا تعریف‌ می‌کنیم. حمایت از این ۱۴میلیون نفر باید چه گونه باشد؟.
عضو اسبق هیأت مدیره سازمان تامین اجتماعی با اشاره به این‌که باید دو موضوع تامین منابع و مدیریت نظام چندلایه را بررسی کرد گفت: چه طور‌ می‌توان بین این حوزه و حوزه‌‌های دیگر در زمینه تامین منابع ایجاد هماهنگی کرد؟ اگر بر فرض بخواهیم طرحی را به دولت ارائه دهیم باید چه اولویت‌‌هایی را درنظر بگیریم. این طرح باید بر اساس اولویت‌‌های خاصی ارائه شود که اولین اولویت این است که به لایه اول حمایتی توجه ویژه کنیم. جامعه هدف به دو گروه تقسیم‌ می‌شوند، کسانی که نمی‌توان برای آنها شغلی ایجاد کرد و توانایی شاغل شدن ندارند و گروه دوم افرادی که‌ می‌توان آنها را توانمند کرده و شغلی برایشان تعریف کرد.
وی افزود: برای گروه دوم باید یک دوره خاص درنظر گرفت، به عنوان مثال مددجویی برای مدت ۵ سال به طور کامل حمایت شده و از تمام خدمات کمیته امداد استفاده‌ می‌کند. در طول ۵ سالی که از خدمات استفاده‌ می‌کنند مشاغلی تعریف و وامی به آنها پرداخت‌ می‌شود که اگر بتوانند به توانمندی و خودکفایی برسند و  بتوانند درآمدی به اندازه سه چهارم حداقل دریافتی کارگری دریافت کنند، از حوزه حمایتی خارج‌ می‌شوند.
عسگریان با بیان این‌که وقتی مددجو توانمند شد وارد لایه دوم نظام چندلایه تامین اجتماعی‌ می‌شود گفت: در لایه دوم باز هم مردم تقسیم بندی‌ می‌شوند. فرد‌ می‌تواند در اینجا کسوراتی بابت تحت پوشش قرار گرفتن بیمه بپردازد. در این صورت به روایتی طیف وسیعی از انسان‌‌ها را از چرخه حمایتی خارج کردیم.
معاون مشارکت‌‌های مردمی کمیته امداد به برخی راهکارهای تامین منابع اشاره کرد و درباره نحوه مدیریت نظام چندلایه تامین اجتماعی گفت: معتقدم باید یک مجموعه پویا شکل بگیرد و ترکیب آن به گونه‌ای باشد که تاثیر سیاسی کمتری بگیرد. مجموعه رگلاتور، سازمان تامین اجتماعی نیست زیرا یک صندوق است که پول مردم به امانت در آنجاست. هرچند از نظر اسمی، حسی و رفتاری این توقع ایجاد شده که بسیاری از مشکلات را به صندوق تامین اجتماعی احاله دهند. تامین اجتماعی محاسبات بیمه‌ای دقیقی دارد، دارای‌ مجمع است و در قبال مشترکین خودش پاسخگوست و نمی‌تواند در قبال اقشار دیگر هم پاسخگو باشد. وی افزود: این دوگانه تامین منابع و مدیریت باید تفکیک شوود و مستقل مورد بحث قرار بگیرند. یک نمونه بارز بانک مرکزی است که تمام بانک‌‌ها را مدیریت‌ می‌کند و علیرغم کم و کاستی‌‌ها و نواقص، باز هم موثر است. به نظر‌ می‌رسد هیأت امنای تامین اجتماعی در ۱۰سال اخیر توانست نقش یک رگلاتور را برعهده بگیرد. وزارت رفاه را هم در نقش رگلاتور نمی‌بینم و باید مدیریت وسیع تر شود. البته ضروری است دولت هم مداخله کند و اگر بحران سیاسی و اجتماعی برای صندوق‌‌ها ایجاد شود، حمایت کند.
عضو اسبق هیأت مدیره سازمان تامین اجتماعی با بیان این‌که متعهد به ایجاد رفاه و ایجاد عدالت هستیم گفت: تجارب جهانی و مطالعات بین‌المللی نشان‌ می‌دهند که رفاه، ریسک را از روی خانواده‌‌ها بر میارد. برای این‌که به نقطه مطلوب برسیم و گام‌‌ها را درست تعریف کنیم باید تغییرات جدی ایجاد کنیم که اولویت با تغییرات ساختاری است. باید نظام چندلایه تامین اجتماعی را به رسمیت شناخت.  وقتی لایه اول نظام چندلایه به طور کامل مستقر شود‌ می‌توان مبانی آن را به لایه دوم تسری داد.
وی با اشاره به ضرورت وحدت تفکر، تامین منابع، مشارکت دادن مردم و خیریه‌‌ها و قرار گرفتن آنها در کنار دولت برای حمایت از محرومین در راستای مسئولیت اجتماعی گفت: اگر‌ می‌گوییم مسئولیت اجتماعی باید بانک‌‌ها، شرکت‌‌ها و خیریه‌‌ها همه کنار هم قرار بگیرند و بخشی از منابع را تامین کنند.