کارتن‌خواب‌ها گرفتار در میان سرما و کرونا

همدلی|   اگرچه خالق واژه «گورخواب»‌، یعنی «شیده لالمی» روزنامه‌نگار اجتماعی چشم از جهان فروبست، اما در نبود او همچنان گورخوابی و کارتن‌خوابی ادامه دارد، همچنان فصل زمستان و سرما که می‌رسد ترس است که به‌جان شهر می‌افتد، این‌بار قرار است کدام خرابه شهر محل مرگ یکی از آن‌ها باشد؟ قرار است سرما به‌جان کدام زن و مردی بزند که تمام سهم‌ش از زندگی یکی دو دست لباس مندرس، یک کوله پر از بی‌کسی و شب نشینی با مرگ است؟ حالا که امسال کرونا هم بر سر آن‌ها آوار شده شاید پناه بردن به گرمخانه‌ها از ترس سرمای زمستان معنای دیگری هم داشته باشد، یعنی به‌استقبال کرونا رفتن، گویی که افراد آسیب‌ دیده و در معرض آسیب‌های اجتماعی دائم در چرخه تهدید قرار دارند.  طی یکی دو روز گذشته که هوای اکثر مناطق کشور سردتر شده و در بسیاری از شهرها دماسنج‌ها و گزارش‌های هواشناسی دمای زیر صفر را نشان می‌دهد، احتمالاً افراد کارتن‌خواب از گرمخانه‌ها بیشتر استقبال می‌کنند. 
گزارش‌ها هم همین را نشان می‌دهد، طوری‌که سید مالک حسینی مدیرعامل سازمان رفاه، خدمات و مشارکت‌های اجتماعی شهرداری تهران به ایسنا گفته «اولین موج سرما را پشت سر گذاشتیم که در پی کاهش شدید دما، شهردار تهران از همه شهرداران خواستند که آماده باشند و ما نیز به همه واحدها آماده باش دادیم و گشتها را افزایش دادیم که با همین ظرفیت ادامه می‌دهیم تا موج سرما تا اواخر بهمن را نیز پشت سر بگذاریم.» او ادامه داده که «تجربه سال‌های پیش که روزهای سردتری را تجربه کردیم به ما کمک کرد تا گشت‌های فوریت‌های اجتماعی در سطح ۲۲منطقه افزایش یابد، طی هماهنگی‌های انجام شده با شهردار شب و شهرداران نواحی، تقریبا ۵۰ گشت در شب به‌شناسایی افراد بی‌خانمان و آسیب دیده می‌پردازند و این گشت‌های نواحی سبب شده که جدا از پایش شریان اصلی در مناطق، معابر فرعی و درجه چندم و همچنین فضاهای بی‌دفاع در هرمنطقه که پناهگاه افراد است بازبینی شود. 
حالا آمار گرمخانه به همراه سامانسرا نشان می‌دهد که تفریبا ۲۱۰۰نفر در آنجا مستقر شده‌اند که باتوجه به‌ظرفیت، ۸۰درصد تخت‌ها پر شد، اما جای نگرانی نیست و آمادگی داریم درصورت نیاز و افزایش مراجعه هم ظرفیت اضطراری استفاده کرده وهم کف خواب را فعال کنیم، البته در کل امسال پیش‌بینی می‌شود با ظرفیت گرمخانه‌های فعلی مشکلی نخواهیم داشت.»
اگرچه به‌تعبیر مدیرعامل سازمان رفاه، خدمات و مشارکت‌های اجتماعی شهرداری تهران احتمالاً در پناه دادن افراد بی‌خانمان در سرمای امسال مشکلی ایجاد نشود، اما این‌بار نگرانی‌ مضاعف از جنس مبتلا شدن این افراد به‌ویروس کرونا است. 
طوری‌که اگر قرار باشد تعداد زیادی از آن‌ها در یک مکان مشخص اسکان داده شوند این احتمال افزایش پیدا می‌کند. آن‌طور که ایرج حریرچی معاون وزیر بهداشت عنوان کرده «موج سرمایی که در روزهای آینده ایجاد می‌شود نگران کننده است، چون تجمع افراد در فضاهای بسته باعث افزایش میزان ابتلاها می‌شود.» شاید بهتر باشد در چنین روزهایی با افزایش تعداد گرمخانه‌ها و اسکان افراد کارتن‌خواب و بی‌خانمان در مراکز متعدد، از امکان تجمع بیشتر آن‌ها در یک یا چند مرکز جلوگیری کرد تا این‌که ویروس کرونا از فرصت احتمالی برای مبتلا کردن افراد در معرض آسیب‌های اجتماعی استفاده نکند.
 این درحالی است که گونه‌های جهش یافته این ویروس که سر و کله‌اش در ایران هم مشاهده شده به‌راحتی قابل انتقال هستند و چیزی حدود 70درصد بیشتر از نوع قبلی آن امکان سرایت دارند، شاید در تجمع افراد بی‌خانمان در گرمخانه‌ها باتوجه به‌این‌که آن‌ها در طول روز دسترسی مناسبی به خدمات بهداشتی ندارند امکان سرایت آسان ویروس کرونا، در نهایت تبدیل به یک فاجعه شود.