در دوران «جو بایدن» نوبت کیست؟
دکتر سیفالرضا شهابی (کارشناس سیاسی)اگر چه هر دو حزب آمریکا، یعنی حزب جمهوریخواه و دمکرات، در اصول و حفظ منافع جهانی و هژمونی ایالات متحده تقریباً مشابه عمل میکنند، ولی در عین حال، تفاوتهایی در تاکتیک بین این دو حزب وجود دارد. در میان تفاوتهایی که میتوان ذکر کرد این که، جمهوریخواهان در زمان حضورشان در کاخ سفید علیه دولتهای مستقل کودتا راه میاندازند و عناصر وابسته به آمریکا را به قدرت میرسانند، نظیر کودتا علیه دولت دکتر «مصدق» در ایران در ۲۸ امرداد سال ۱۹۵۳ در دوران ریاست جمهوری «آیزنهاور» و علیه دولت مستقل «سالوادور آلنده» در شیلی در ۱۱سپتامبر سال ۱۹۷۳ در دوران «ریچارد نیکسون» جمهوریخواه.
غیر از سقوط «باتیستا» دیکتاتور وابسته و مورد حمایت آمریکا در کوبا که در انقلاب ۱۹۵۸ در زمان ریاست جمهوری آیزنهاور جمهوریخواه رخ داده؛ در بعد از جنگ دوم جهانی، تقریبا تمام دیکتاتورهای وابسته به آمریکا در دوران حضور روسای جمهور دمکرات در کاخ سفید سرنگون شدند و علتش این است که، دمکراتها معتقدند حکومتهای توتالیتر و مستبد و نظامیگرا در نهایت به ضرر منافع آمریکا عمل میکنند. کشورهایی را که حکومتهایشان در دوران دمکراتها سرنگون شدند عبارتند از :چیانگ کایشک رهبر حزب «کومینتانک» (حزب ناسیونالیست چین) در سال ۱۹۴۹ و در دوران ریاست جمهوری «هری ترومن» مجبور شد پکن را رها کند و به جزیره تایوان بگریزد و جمهوری ملی چین را تاسیس کند .
«نگودین دیم» رئیس جمهور ویتنام در سال ۱۹۶۳ و چند روز قبل از کشته شدن «جان افکندی» و بعد از اعتراض بوداییهای ویتنام با کودتای نظامی سرنگون و به قتل رسید .
«آناستاسیو ساموزا دبایله» دیکتاتور نیکاراگوئه در سال ۱۹۷۹ و در زمان «جیمی کارتر» دمکرات توسط «ساندینیست»ها سرنگون شد . محمدرضا پهلوی در فوریه سال ۱۹۷۸ و در زمان کارتر دمکرات و بعد از چاپ یادداشتی در روزنامه اطلاعات و شروع اعتراضات مردمی از کشور فرار کرد. «زینالعابدین بن علی» رئیس جمهور تونس در دوران ریاست جمهوری «باراک حسین اوباما» دمکرات و ظاهراً بعد از خودسوزی یک جوان دستفروش تونسی و با اعتراضات مردمی در تونس از کشورش فرار کرد. در پی آن «حسنی مبارک» که 30سال بر مردم مصر حکومت کرد و در خدمت آمریکا و اسرائیل بود بر اثر اعتراضات مردمی ریاست جمهوری را رها کرد و راهی زندان شد و حوادث مشابه در یمن و لیبی (قذافی وابستگی دیگر رهبران کشورهای عربی به آمریکا را نداشت) بهوقوع پیوست . و احتمال اینکه با ورود «جو بایدن» دمکرات به کاخ سفید اتفاقات مشابه رخ دهد، دور از انتظار نیست، ولی کدامیک از رهبران را در بر خواهد گرفت، مشخص نیست.
نزدیکترین احتمال، نتانیاهو نخستوزیر اسرائیل است که در ماه مارس در این کشور انتخابات برگزار خواهد شد. وابستگی شدید نتانیاهو به راست افراطی و داشتن پروندههای متعدد و قطور در محاکم قضایی کشورش و اعتراضات مردم اسرائیل به عملکرد سیزده ساله نتانیاهو ممکن است اولین قربانی ورود بایدن دمکرات به کاخ سفید باشد .
دومین حکومتی که احتمال آن میرود دستخوش تغیر بشود «محمد بن سلمان» در عربستان است با توجه به اینکه امکان دارد پرونده قتل «جمال خاشقچی» بهطور جدی روی میز قرار بگیرد.
تفاوتی که عربستان با سایر کشورها دارد در این است که در عربستان بر خلاف سایر کشورها زمینه اعتراضات گسترده مردمی به ظاهر به چشم نمیخورد. به هر حال، باید صبر کرد و در انتظار بود، اولا: آیا بایدن همچون اسلاف دمکراتش در پی تغییر رهبران کشورهای وابسته به آمریکا است یا نه؟ ثانیا: اگر در پی تغییرات است، کدام حکومتها را در بر خواهد گرفت؟