سرانه مصرف انرژی در کشور بیش از دو برابر شده است

۲۹دی ماه روز ملی هوای پاک بود؛ هوایی که ماه‌هاست کلانشهرهای کشور رنگ آن را ندیده‌اند. رئیس کمیته محیط زیست مجمع تشخیص مصلحت نظام ضمن اشاره به تاثیرات تحریم‌ها روی برنامه‌های کنترل آلودگی هوا گفت: اگر روند مصرف بی‌رویه انرژی در کشور ادامه داشته باشد ما از سال ۱۴۰۳ نیاز خواهیم داشت که گاز وارد کنیم. سیدمحمد مجابی در گفت و گو با ایسنا با اشاره به این‌که سیاست‌های کلی محیط زیست که توسط مقام معظم رهبری ابلاغ شده، برآمده از اصل ۱۱۰قانون اساسی است، اظهار کرد: این سیاست‌ها به‌تمامی موضوعات زیست‌محیطی - که عناصر حیاتی هستند - پرداخته است. از این‌رو «هوا» نیز یکی از مواردی است که در سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری مورد توجه قرار گرفته است. وی با بیان این‌که لازم است که ما از دو جنبه آلودگی هوا و افزایش تولید گازهای گلخانه‌ای که منجر به تغییرات اقلیم می‌شود، به مسئله هوا در کشور توجه کنیم، تصریح کرد: سرانه مصرف انرژی در ایران بسیار بالا است به‌طوری‌که در سال ۱۳۷۰ سرانه مصرف ما ۷.۳بشکه معادل نفت خام بوده اما سرانه مصرف در سال ۱۳۹۰ به ۱۸.۸بشکه معادل نفت خام رسید. رئیس کمیته محیط زیست مجمع تشخیص مصلحت نظام در ادامه با اشاره به این‌که افزایش مصرف انرژی سبب گرم شدن کره زمین می‌شود که تبعات خود را به‌دنبال دارد، گفت: مصرف گاز طبیعی در ایران تقریبا برابر با کشور چین است همچنین ما سه برابر کل جمعیت کشور هند گاز مصرف می‌کنیم. اگر این روند مصرف انرژی در کشور ادامه داشته باشد ما از سال ۱۴۰۳ نیاز خواهیم داشت که گاز وارد کنیم. به گفته مجابی از سوی دیگر ما جزو ۱۰کشور اول تولیدکننده گازهای گلخانه‌ای در جهان بعد از ژاپن و آلمان هستیم، به‌طوری‌که در سال ۲۰۱۸ میزان تولید دی‌اکسید کربن در ایران حدود ۷۲۰ میلیون تن اعلام شد. وی با بیان این‌که مقام معظم رهبری در سیاست‌های اصلاح الگوی مصرف به‌صورت مستقیم به موضوع بهینه‌سازی مصرف انرژی اشاره کرده‌اند، تصریح کرد: علاوه بر این در سیاست‌های ابلاغی محیط زیست نیز به این موضوع اشاره شده است بنابراین بهینه‌سازی مصرف انرژی ازجمله تکالیفی است که دستگاه اجرایی کشور باید به آن بپردازند. وی ادامه داد: قانون هوای پاک در ۳۴ماده به مسائل مختلف در حوزه آلودگی هوا به‌صورت جامع پرداخته و تکالیفی را برای دستگاه‌های ذی‌ربط مشخص کرده است همچنین در این قانون به موضوع جرم انگاری و جریمه منابع آلاینده اشاره شده است. رئیس کمیته محیط زیست مجمع تشخیص مصلحت نظام با تاکید بر این‌که قوانین بازدارنده ضریب نفوذ کمتری نسبت به قوانین ترغیب کننده دارند، تاکیدکرد: ازجمله موضوعاتی که باید به آن پرداخته شود حمایت‌های اقتصادی از صنایع برای جلوگیری از آلودگی در کنار وضع قوانین و مقررات مالیاتی و عوارض است که ما در زمینه موفق نبوده‌ایم. مجابی با بیان این‌که مسئله بسیار مهم برای رفع آلودگی هوا در کشور این است که دستگاه‌های اجرایی مختلف نسبت به اجرای قانون هوای پاک اقدام کنند، گفت: البته در این راستا باید چند موضوع را مدنظر قرار داد. اول آنکه ما درحال‌ حاضر به‌دلیل تحریم‌های ظالمانه‌ای که علیه ایران وجود دارد، محدودیت‌هایی دربرخی موارد مانند فیلتراسیون، نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی، حذف فلر، از رده خارج کردن خودروهای فرسوده داریم. رئیس کمیته محیط زیست مجمع تشخیص مصلحت نظام در ادامه تصریح کرد: علاوه بر این ما باید تسلط، دانش و سرمایه‌گذاری خود را برای کنترل تولیدات جانبی نفت افزایش دهیم. تقریبا به‌نسبت یک به سه در ازای تولید مشتقات سبکی مانند بنزین، مشتقات سنگینی مانند مازوت تولید می‌شود. از سویی کشور در شرایط تحریم نمی‌تواند مازوت را صادر کند بنابراین این وظیفه برعهده دانشمندان و مسئولان کشور است که برای سوخت‌های سنگینی مانند مازوت برنامه‌ریزی کنند. وی با تاکید بر این‌که در این شرایط نیاز به توسعه فناوری‌های ساخت داخل درخصوص فرآورش سوخت، تولید کاتالیست و... داریم،  اظهار کرد: متاسفانه سیستم کشور به‌حدی دچار بوروکراسی است که این فعالیت‌ها در پیچ و خم بوروکراسی گرفتار می‌شوند. پیشنهاد می‌کنم که در ایران شهرکی تحت عنوان شهرک دانش بنیان و استارتاپی در حوزه انرژی راه‌اندازی کنیم. در کشوری مانند ایران که دارای میزان زیادی از ذخایر انرژی تجدیدپذیر ازجمله نورخوشید، انرژی باد، انرژی امواج دریایی و انرژی زمین گرمایی است، به‌راحتی می‌توان مشکلات در حوزه انرژی‌های تجدیدناپذیر را به سمت بهبودی سوق داد. حتی می‌توان با استفاده از بیوگاز چاره‌ای برای حل بحران پسماند در کشور اندیشید، بنابراین استفاده از انرژی‌های پاک و پیدا کردن راهکاری برای مدیریت سوخت‌های سنگین  باید در اولویت قرار گیرد. با قاطعیت باید گفت که قانون هوای پاک یکی از بهترین قوانینی است که در کشور و در حوزه محیط زیست تصویب شده است. اگر تمام بخش‌های مختلف کشور به وظایف خود بر اساس این قانون پایبند باشند می‌توان از معضل آلودگی هوا فاصله گرفت.