مشارکت «ادا درآوردن» نیست

همدلی| «موسسه مطالعات دین و اقتصاد» در نشستی تحت عنوان « دانایی و توسعه» که به بهانه رونمایی از کتاب«اندیشه بی‌خانمان اثر زنده‌یاد علی رضا قلی» برگزار شده بود به دغدغه تاریخی علی رضا قلی ، یعنی استمرار توسعه‌نیافتگی پرداخت.
استاد اقتصاد دانشگاه علامه در این نشست گفت: «منزلت انسان در عصر دانایی به قله رسیده است و بنابراین مساله مشارکت انسان در سرنوشت سیاسی و اقتصادی و اجتماعی، به کانون اصلی رقابت‌پذیری جوامع تبدیل شده است، مساله مشارکت “ادا درآوردنی” نیست که شما انتخابات برگزار کنید و بگویید که مشارکت مردم جلب شد.خود این انتخابات آنقدر واجد نکته‌های جذاب است که انسان واقعا درمانده می‌شود که «گریه کند، داد بزند یا بخندد.» آن‌وقت اسم آن را انتخابات گذاشتند ولی بسیاری از حوزه‌های انتخاباتی مسابقه‌ای برگزار می‌شود که تنها یک شرکت کننده دارد! بعد مقام مسئول در جایگاه توجیه تصریح دارد که خیلی از حوزه‌های انتخاباتی این مشکل را دارد که در واقع قباحت مساله را متوجه نمی‌شود.
همه چیز  دفرمه و از ریخت افتاده است!
رئیس موسسه دین و اقتصاد گفت: در واقع همه چیز  در جامعه ما دفرمه و از ریخت افتاده است. حال سوال این است که چرا چنین اتفاقی رخ داده است. پاسخ مشخص است زیرا این امر در کادر نظام حیات جمعی دیده نشده یا نخواسته که دیده بشود.در چنین شرایطی سیاستگذاری اقتصادی ما شبیه انتخابات برگزار کردن ما می‌شود. به همبن دلیل رضاقلی دغدغه دارد که چرا این علوم کارکرد ندارند. این به این معنا نیست که اصحاب علم درک ندارند که چه اتفاقی رخ داده است بلکه آنچنان هویت جمعی پیدا نمی‌کند که اثربخشی داشته باشد .
استاد اقتصاد دانشگاه علامه گفت: برخوردی که در مملکت ما با موضوع توسعه می‌شود، برخوردی است که با مساله انقلاب اسلامی هم می‌شود. کما اینکه با انقلاب ،مشروطیت و جنبش ملی شدن صنعت نفت هم همین برخورد شده است. بدتر اینکه، ادا درآوردن و مدگرایی پوچ به عامل بدبختی ما تبدیل شده است.  الان عده‌ای راه افتادند و خطاب به دیگران می‌گویند که بیایید و عذرخواهی کنید که در انقلاب نقش داشتید یعنی تصور اینها این است که پدیده انقلاب اجتماعی پدیده‌ای بود که با بسته‌بندی  به ما تحویل دادند و کفتند که « عزیزم از اینها هم داریم . آیا شما میل دارید یا نه بعد ما در برابر چیزهای دیگری که به ما تعارف شده بود مقایسه کردیم و بعد گفتیم ممنون الان میل ما به انقلاب می‌کشد »!
مسایل دم دستی به جای مسائل بنیادین
مومنی تصریح کرد: شبیه همین برخورد با مساله توسعه هم می‌شود. این نوع برخوردها ،موجب غصه فراوان است که حکومت گرامی ما چگونه مسائل بنیادین را به حاشیه می‌راند و مسائل دم دستی سطحی را برجسته می‌کند. اینها نشان‌دهنده ضعف در گفتگو و تبادل‌نظر است. حتی اهل علم هم حوصله و ادب لازم برای گفتگو را ندارد و ضوابط و معیارها کمتر رعایت می‌شود.
  رئیس موسسه دین و اقتصاد درادامه افزود: دوستانی که به نسل من می‌گویند که تو هم آن زمان انفلاب بودی پس باید عذرخواهی کنید به آنها توصیه می‌کنم که کتاب تاریخ بی خردی خانم باربارا تاکمن را بخوانند. در این کتاب، پنج نفطه عطف تاریخ بشر را بررسی کرده و تصریح دارد که عادی‌ترین انسان های تاریخ، واقعیت را درک می‌کردند اما در ساختار قدرت حاکمان موضوعات دم دستی ساده را درک نکرده بودند. آن پنج نقطه عطف، از اسب تروا شروع می‌شود و با جنگ ویتنام خاتمه می یابد. خانم تاکمن حتی تجربه سقوط واتیکان را بررسی کرده است‌ که‌ واقعا مرور تک تک ابن تجربیات خیلی قابل اعتنا است.در مقام جمع‌بندی به جامعه بشری هشدار می‌دهد. مضمون هشدارش این است که علوم سیاسی در عرصه‌های مختلف معرفت انسانی و اجتماعی جز نابالغ‌ترین علوم است و بعد اظهار شگفتی می‌کند که بشر عصر دانایی چطور بخش اعظم مقدرات خود را به آن حیطه سپرده و آرجاع می‌دهد .
 نویسنده اقتصاد سیاسی توسعه در ایران امروز گفت:  عرصه علوم سیاسی با آن ویژگی‌ها فهم نظری درباره منشاهای انقلاب های اجتماعی جز نابالغ‌ترین عرصه‌ها در علوم سیاسی محسوب می‌شود. در واقع بشر با یک مساله خیلی پیچیده روبرو شده  است و اینکه فردی عذرخواهی بکند با نکند بیشتر سطح فهم خود را از پدیده انقلاب اجتماعی منعکس می‌کند. ضمن اینکه  گره‌ای هم  با عذرخواهی من باز نمی‌شود.
از مقاومت در برابر توسعه سیلی خواهید خورد
 استاد اقتصاد دانشگاه علامه گفت: شما باید با منطق علمی با مساله، روبرو شوید. شبیه موضوعی که در مورد انقلاب مطرح می‌شود در مورد توسعه هم مطرح می‌شود. همچنانکه برخی به صراحت اعلام می‌کنند که میلی به توسعه ندارند. با اینکه می‌گویند ما این توسعه را دوست داریم یا آن توسعه را دوست نداریم. شما به این نکته توجه کنید که حیاتی‌ترین مساله‌ای که تا هویت جمعی در کشور پیدا نکند نمی‌توانیم مسیر اعتلا را طی کنیم این است که مساله توسعه یک مساله اجتناب‌ناپذیر است و اگر شما به صورت فعال و خلاق با توسعه روبرو نشوید در نتیجه سیلی خواهید خورد.
استاندارد 270 سال پیش حاکمیت و ادعای دانش‌بنیان شدن
نویسنده کتاب علم اقتصاد و بحران در اقتصاد ایران گفت:  در دهه ۱۳۹۰ تعداد شرکت‌های دانش‌بنیان در ایران 12 هزار و 700 درصد رشد داشته است و ایران همزمان با سقوط بهره وری تولید ، سقوط رابطه مبادله  و گسترش و تعمیق فقر روبرو شده است . به عبارت دیگر هیچ چیز با هیچ چیز نمی‌خواند! چون ماجرای دانش بنیان شدن، در کادر نظام حیات جمعی دیده نشده است. اگر حکومت بخواهد رابطه خود با مردم را همچنان در استاندارد ۲۷۰ سال پیش نگهدارد، بنابراین نمی‌توان دانش‌بنیان شد.
وی در ادامه افزود: الان دوستانی یک چوب دستشان گرفتند و مدعی دفاع از ارزش‌ها هستند فردی که صاحب کار هست بیان شهادتین را کافی می‌داند آما این دوستان دنبال احراز صلاحیت هستند و بعد اعلام می‌کنند که صلاحیت احراز نشد. صاحب و حاکم شرع  طول و عرض مسلمانی را تعیین کرده و اصلا چنین چیزی را مطرح نکرده است پس معلوم است  که شما دنبال چیز دیگری هستید! الان برخورد ابزاری غم‌انگیز و خانمانسوز با دین می‌شود که جای تاسف دارد.