ماجرای کلاهبرداری از دیکتاتور «کنگو» در ایران
کلاهبرداری و کلاه گذاشتن سر همدیگر انگار قدمتی به درازای تاریخ دارد اما کلاه گذاشتن یک جواهرفروش بر سر یک دیکتاتور کمی عجیب به نظر میرسد اما به لطف روابط نزدیک محمدرضا پهلوی با کشور زئیر، منوچهر مظفریان توانست بر سر دیکتاتور این کشور کلاه گشادی بگذارد که با دخالت مهمانداران ایرانی بر مبنای ملاحظات سیاسی این کلاه از سر «موبوتو سسه سکو موبوتو» درآمد.
در ۱۹۶۵، سرهنگ «کول یوسف موبوتو» (1997ـ1930) پس از کودتا علیه رئیسجمهور قانونی «جمهوری دموکراتیک کنگو»، نام کشور را به «زئیر» و نام خود را به «موبوتو سسه سکو موبوتو» تغییر داد.
این کشور تا ۱۹۹۷ «زئیر» نام داشت.در حالی که طی سیوسه سال دیکتاتوری حکومت وی، روزبهروز شمار فقیران و گرسنگان کنگو افزایش مییافت، «موبوتو» بر جلال و شکوه زندگی شاهانه خود میافزود و در این مدت، بیش از سه میلیارد دلار ثروت ملی را بهنام خود در بانکهای خارجی سپرد و در مجموع با تاراج پنج میلیارد دلار از ثروت عمومی کشور «زئیر»، مقام سومین رهبر فاسد جهان را به دست آورد.
مجموعه اسناد پیوست، درعینحال که گوشهای از زندگی پر تجمل وی را نمایان میسازد، ضعف بینش و آگاهی تجار ایرانی را در معاملات بینالمللی آشکار میکند.
بسیار محتمل است که در همه کشورها، غربت و ناآگاهی خریداری بیگانه سبب مازاد پرداخت نسبت به بهای متعارف کالای خریداری شده گردد؛ اما وقوع چنین امری در سفرهای سیاسی، خاصه با کشورهایی که روابط فیمابین قدمت چندانی ندارد، آنهم در مورد کالاهای غیر انحصاری که به سهولت قابلاستعلام است، میتواند روابط دولتها را خدشهدار کند.
ایران در 22 بهمن 1351 (11 فوریه 1973) با زئیر روابط سیاسی در سطح سفارت برقرار کرده، در اول آذر 1352 (22 نوامبر 1973) اقدام به تأسیس سفارت در «کینشازا» نمود. سفارت زئیر نیز در اسفندماه همان سال در تهران تأسیس گردید.
به استناد اسناد زیر، «موبوتو سسه سکو»، روابط صمیمانهای با رژیم شاه داشت و به دعوت مقامات حکومت، از تاریخ چهارم تا سیزدهم اسفند 1352، از ایران دیدار رسمی به عمل آورد.
به گواهی این اسناد، «موبوتو سسه سکو» در مدت اقامت در تهران، از «جواهرفروشی مظفریان» خرید کرده بود. متعاقب این خرید، بهای یک سرویس چایخوری طلا به مبلغ 60000 دلار (شصت هزار دلار امریکا) از اقلام خریداریشده، سبب سوءظن میهمانداران رئیسجمهور و استعلام آنها از «جواهرفروشی لئون» میگردد.
نظر به اینکه اختلاف بین دو رقم بسیار زیاد و غیرعادی بوده است، موضوع به محمدرضا شاه گزارش میشود.
شاه چون این امر را سبب هتک حیثیت و عدم اعتماد خارجیان نسبت به تجار ایرانی میداند، دستور رسیدگی فوری میدهد تا مابهالتفاوت وجه، بهعنوان اشتباه رخداده، مسترد گردد.
نخست دو روز پس از عزیمت رئیسجمهوری زئیر، «هرمز قریب»، رئیسکل تشریفات شاهنشاهی، طی مرقومه ای (با چک پرداختی و وجوه نقد و دو صورتحساب به پیوست) به ارتشبد «نصیری»، معاون نخستوزیر و رئیس سازمان اطلاعات و امنیت، خواهان رسیدگی به این امر میشود.
سند سوم مجموعه، یکی از دو صورتحساب ضمیمه مرقومه مزبور است.در سند دوم مجموعه، به تاریخ یک هفته بعد نیز، «هرمز قریب»، مبلغ یک هزار دلار وجه نقد ــ تسلیم شده توسط آجودان نظامی «موتوبو» بابت بهای جعبه خریداری شده از «جواهرفروشی مظفریان» ــ را جهت رسیدگی برای ارتشبد «نصیری» ارسال مینماید.
این سفر اولین و آخرین دیدار رسمی دیکتاتور زئیر از ایران بود. نزاع نژادی و جنگ داخلی منجر به سرنگونی رژیم «موتوبو» در ۱۶ مه ١٩٩٧ شد. وی پس از سیوهفت سال زمامداری و سیودو سال دیکتاتوری، به مراکش گریخت. نامبرده در ۷ سپتامبر ۱۹۹۷ به سن شصتوهفتسالگی درگذشت.