منچستر یونایتد، زیبای خفته یا فراموششده؟
تئأتر کابوسها
همدلی| ایمان کوچکی: در تاریخ پرافتخار منچستر یونایتد، حضور فرگوسن بهمدت ۲۶ سال یکی از مهمترین دورهها بود که با ۱۳ قهرمانی لیگ برتر، ۵ جام حذفی و ۲ قهرمانی لیگ قهرمانان به اوج رسید. پس از کنارهگیری او در سال ۲۰۱۳، این باشگاه با چالشهایی مواجه شد که سرمربیان مختلف را به خود دید؛ سرمربیانی که هر کدام به نحوی به بازگشت به روزهای اوج امیدوار بودند. در ادامه، گزارشی مفصل از کارنامه این مربیان ارائه میشود:
۱. دیوید مویس انتخاب فرگوسن، شکستی سریع
فرگوسن شخصاً مویس را انتخاب کرد و قرارداد ششسالهای با او بسته شد؛ اما تنها ۱۰ ماه طول کشید تا باشگاه او را به دلیل نتایج ضعیف کنار بگذارد. مویس در ۵۱ بازی، ۲۷ برد، ۹ تساوی و ۱۵ شکست داشت (نرخ پیروزی ۵۳٪). هرچند او کامیونیتی شیلد را به دست آورد، شکست در بازیهای کلیدی، خروج از لیگ قهرمانان اروپا و رتبه هفتم لیگ برای تیمی با انتظارات بالای یونایتد کافی نبود.
۲. لوئیس فنخال: مربی که جام حذفی آورد، اما به بهای نمایشهای کسلکننده
فنخال پس از موفقیت با تیم ملی هلند، با امید به بازگشت منچستر به لیگ قهرمانان، منصوب شد. او در فصل نخست تیم را به رتبه چهارم لیگ برتر رساند و جواز حضور در لیگ قهرمانان را به دست آورد. در فصل دوم، منچستر در لیگ ناکام ماند اما در فینال جام حذفی با پیروزی مقابل کریستال پالاس قهرمان شد. سبک بازی دفاعی و رکورد ۱۰۳ بازی با ۵۴ برد، انتقادات زیادی را به دنبال داشت که سرانجام به برکناری او منجر شد.
۳. ژوزه مورینیو: آقای خاص و سهجامهای که دوام نیاورد
مورینیو که با موفقیتهای پیاپی در چلسی و رئال مادرید شناخته شده بود، در یونایتد دست به جذب ستارگان بزرگی مثل پوگبا و زلاتان زد. او در اولین فصل لیگ اروپا، کامیونیتی شیلد و جام اتحادیه را به دست آورد. دومین فصل او با نایبقهرمانی لیگ همراه بود، اما در فصل سوم اختلافات با بازیکنان و مدیریت تیم به اوج رسید و باعث برکناری او شد. مورینیو در ۱۴۴ بازی، ۸۴ برد، ۳۲ تساوی و ۲۸ شکست داشت.
۴. اوله گونار سولسشر بازگشت حس خوب، اما بدون جام
سولسشر که به عنوان یک اسطوره محبوب وارد شد، با سبک بازی تهاجمی و جوانگرایی امیدها را زنده کرد. او با رسیدن به رتبه سوم و دوم لیگ، دستاوردهای نسبی داشت و در لیگ اروپا نیز به فینال رسید؛ اما از موفقیت در فینال ناکام ماند. هرچند جذب ستارگانی چون رونالدو و واران باعث شد تیم در سطح بالاتری ظاهر شود، اما در نهایت ضعفهای تاکتیکی و ناپایداری در عملکرد باعث شد تا او در اواخر سال ۲۰۲۱ کنار گذاشته شود.
۵. رالف رانگنیک مربی موقت با اظهارات جنجالی
رانگنیک، متخصصی آلمانی که با عنوان موقت به تیم پیوست، وعده داده بود تا پس از فصل به عنوان مدیر فنی ادامه دهد. اما اختلاف نظر با مدیریت و مشکلات تاکتیکی موجب شد تا تیم نتواند نتایج مناسبی بگیرد. رانگنیک در ۲۹ بازی تنها ۱۱ برد کسب کرد و خروج زودهنگام او به دلیل عدم توافق با مدیریت رخ داد.
۶. اریک تن هاخ: امیدی که کوتاه بود
تن هاخ با سابقه موفق در آژاکس و دیدگاه نوگرایانه در سال ۲۰۲۲ به یونایتد آمد. او در فصل اول خود، جام اتحادیه را به دست آورد و تیم را به لیگ قهرمانان بازگرداند. اما در فصل دوم، نتایج ضعیف و شکستهای پیدرپی، اخراج او را به دنبال داشت و باشگاه حالا در جستجوی مربی جدید است تا به طلسم پسافرگوسن پایان دهد.
عملکرد و موفقیتهای تنهاخ در فصل اول
در فصل اول، تنهاخ نشان داد که در ساختار و روحیه تیمی تحولاتی ایجاد کرده است. با پیروزی در جام اتحادیه انگلستان، او اولین جام رسمی باشگاه را پس از شش سال به منچستر یونایتد آورد، و علاوه بر آن، تیم را به فینال جام حذفی رساند. همچنین منچستر یونایتد به رتبه سوم لیگ برتر دست یافت و سهمیه لیگ قهرمانان اروپا را کسب کرد. در این فصل، رکوردهای قابل توجهی ثبت شد، از جمله بهبود در عملکرد دفاعی که در فصول قبل از آن بهشدت آسیبپذیر بود.
استراتژی و سبک بازی
یکی از نکات بارز تنهاخ، استراتژیهای تاکتیکی بود که بیشتر بر کنترل بازی از طریق مالکیت توپ و پرس شدید در مناطق میانی و بالایی تاکید داشت. او توانست بازیکنانی مانند الخاندرو گارناچو و انتونی را به تیم معرفی کند و نقشی اساسی در تقویت و تنوع تاکتیکی تیم ایفا کرد. این رویکرد باعث شد منچستر در بازیهای خانگی نیز بهتر عمل کند و اعتمادبهنفس بازیکنان افزایش یابد.
چالشها و مشکلات در فصل دوم
اما در فصل دوم، تنهاخ با مشکلات جدی روبهرو شد. تیم او در لیگ برتر شروع خوبی نداشت و پس از چندین شکست به جایگاه چهاردهم لیگ سقوط کرد. در این میان، انتقادهایی مبنی بر ضعف دفاعی و ناهماهنگی در خط حمله نیز مطرح شد. بسیاری از هواداران و رسانهها این وضعیت را به کمبود بازیکنان موثر در پستهای کلیدی و مصدومیتهای ناگهانی بازیکنان نسبت میدهند.
در کل، اریک تنهاخ با پیروزیها و چالشهایش، به نمادی از تلاش منچستر یونایتد برای یافتن مسیری تازه در دوران پسافرگوسن تبدیل شده است. اما شکست مقابل وستهام در خانه این تیم، واپسین سکانس حضور اریک تنهاخ روی نیمکت منچستریونایتد بود که سرمربی هلندی را به سمت در خروجی تئاتر رویاها هدایت کرد.
آمار تن هاخ، رقص روی شیشه
تیمِ تنهاخ در مدت زمان 128 دیدار، 1739 بار دروازهاش را با شوتهای حریفان تهدید شده دید. از ابتدای فصل 23-2022 تاکنون، منچسترسیتی نسبت به منچسترِ تنهاخ 6 بازی بیشتر انجام داده اما 717 مرتبه کمتر از رقیب همشهری دروازهاش را توسط حریفان در معرض خطر مشاهده کرد.
دیگر نکته جالب توجه، نرخ شکست اسفبار تیم تحت هدایت مرد هلندی بود. تنهاخ در 85 بازی سرمربی منچستریونایتد نام داشت و در این مدت 27 شکست را پذیرفت (نرخ شکست 31.8 درصد). در میان سرمربیان تاریخ منچستریونایتد، تنها دیوید مویس عملکردی بدتر داشته. مویس در تنها 34 بازی لیگ برتر انگلیس منچستریونایتد را هدایت کرد و با 11 شکست، نرخ ناکامی 32.4 درصد از خود بر جای گذاشت.
بدتر از 18 تیم دیگر لیگ برتری!
منچستریونایتدِ تنهاخ، همچنین در نگه داشتن پیروزی برای واپسین لحظات دیدار ناکامِ مطلق بود که 26 باخت از 27 شکست تیمِ تنهاخ در لیگ برتر انگلیس (7)، با تاثیر گلهای پس از دقیقه 90 حریفان به ثبت رسید که این میزان شکست لحظهآخری در میان سرمربیانی با کمینه 20 شکست در لیگ برتر انگلیس، عنوان «ناکامترین سرمربی تاریخ لیگ برتر انگلیس» را بر پیشانی اریک تنهاخ کوبید!
قبول شکست مقابل وستهام در خانه این تیم تیر آخر بر پیکره حضور مریض اریک تنهاخ روی نیمکت منچستریونایتد بود. تیمش هرگز مقابل تیم بحرانزده لندنی موفق نشد بازی را در قامت تیم پیروز میدان دنبال کند و شاگردان تنهاخ از به تساوی کشیدن کار برای دومین بار هم عاجز ماندند.
در میان تیمهای لیگ برتری در این فصل، تنها ایپسویچ تاون مدت زمان کمتری نسبت به منچستریونایتد تیم پیروز میدان بوده. تیم تازه بازگشته به لیگ برتر، این فصل به مدت تنها 47 دقیقه و 9 ثانیه بهعنوان تیم پیروز میدان در رقابتها حضور داشته اما منچستریونایتد از این نظر دومین تیم ضعیف لیگ برتر بوده. مدت زمان برتری تیم در جریان دیدارها تحت هدایت تنهاخ، به بیش از 108 دقیقه و 5 ثانیه نرسید.
مدیریت، وجه دیگر افت منچستر
در مجموع، مشکلات اساسی و چندوجهی، تیمی را که زمانی در اوج فوتبال اروپا بود، به وضعیت کنونی رسانده است و منچستر یونایتد برای بازگشت به روزهای طلایی به تغییرات جدی و بازنگری کامل در رویکرد خود نیاز دارد.
پس از حضور طولانی و جنجالی خانواده گلیزر در منچستر یونایتد، سر جیم رتکلیف، میلیاردر انگلیسی و مدیر شرکت اینداستریال، در دسامبر 2023 توانست 25 درصد از سهام باشگاه را خریداری کند. این معامله به ارزش 1.3 میلیارد پوند، او را در جایگاهی قرار داد که کنترل کامل فعالیتهای فوتبالی باشگاه را به دست آورد. رتکلیف به عنوان یکی از هواداران قدیمی منچستر یونایتد، تمایل دارد تا این تیم را دوباره به موفقیتهای گذشته برساند و با حمایت از مدیریت فوتبالی و بازسازی امکاناتی مثل ورزشگاه اولدترافورد، مشکلات اساسی باشگاه را برطرف کند.این قرارداد، اولین کاهش عمده در سهام خانواده گلیزر پس از خرید این باشگاه در سال 2005 بود و به طور بالقوه به معنی شروعی جدید برای باشگاه است. بر اساس ساختار جدید، گلیزرها همچنان مالکیت بخش تجاری باشگاه را حفظ کردهاند اما از آنجا که کنترل تصمیمات فوتبالی و مدیریت بازیکنان و کادر به تیم رتکلیف سپرده شده است، این تغییر میتواند گامی مهم برای پایان دادن به دورهای باشد که با ناکامیهای متعدد در سطح فوتبالی همراه بوده است.به عنوان بخشی از توافق، حدود 300 میلیون دلار نیز برای توسعه زیرساختهای باشگاه، شامل بهبود اولدترافورد و امکانات تمرینی، اختصاص یافته که یک سوم این مبلغ در دسترس فوری قرار خواهد گرفت.
جاماندن منچستر از رقبا
پس از فرگوسن، منچستریونایتد به دلیل مدیریت ناپایدار و عدم استراتژی مشخص برای بازسازی، در مقایسه با رقبای اصلیاش افت محسوسی داشته است. در مقابل، منچسترسیتی با حمایت مالی مالکین قطری و هدایت پپ گواردیولا، به تیمی تبدیل شد که سبک بازی جذاب و بازیکنان کلاس جهانی را با نتایج فوقالعاده همراه کرد و چندین قهرمانی لیگ برتر و اخیراً لیگ قهرمانان اروپا را به دست آورد. لیورپول با استخدام یورگن کلوپ و تمرکز بر سرمایهگذاری استراتژیک، توانست به قهرمانی لیگ برتر (پس از ۳۰ سال) و لیگ قهرمانان اروپا دست یابد. همچنین، آنها با بازیکنانی چون محمد صلاح و ویرجیل فندایک، هستهای قوی تشکیل دادند که موفقیت را تضمین کرد.
در چلسی، مالکیت رومن آبراموویچ و بعدتر تاد بولی، به همراه مدیریت درست، به جذب مربیان بزرگی مانند توماس توخل و سرمایهگذاری در تیم منجر شد. چلسی چندین جام، از جمله لیگ قهرمانان اروپا، را به دست آورد. این تیمها در کنار یکدیگر با رویکردی هدفمند و طولانیمدت، در بازسازی ساختارهای تیم و جذب بازیکنان متناسب با فلسفه مربیگریشان، موفقیتهای متوالی کسب کردند. در مقابل، منچستر یونایتد به دلیل تغییرات مکرر در کادر فنی و نبود یک مدیر ورزشی مؤثر، نتوانست چنین انسجامی ایجاد کند و همچنان به دنبال بازگشت به قله است.
گزینه اصلی جانشینی تن هاخ کیست؟
فعلا سران منچستر نیستلروی را موقتا بهعنوان سرمربی انتخاب کردند اما گزینه اصلی آنها سرمربی فعلی اسپورتینگ لیسبون است. آموریم یکی از پدیدههای جدید مربیگری پرتغال محسوب میشود و پنجمین فصل سرمربیگریاش را تجربه میکند. او در فصل 20 – 2019 در اولین فصل سرمربیگریاش با براگا به قهرمانی لیگ پرتغال رسید. او بعد از آن به اسپورتینگ پیوست و 2 قهرمانی لیگ و 2 قهرمانی جام حذفی به دست آورد. او به عنوان یک مربی باهوش و استاد تاکتیک شناخته میشود و منچستر امیدوار است بتواند تاثیر سریعی در نمایش تیمش داشته باشد. منچستریونایتد در حال حاضر 7 امتیاز با استون ویلا، تیم چهارم جدول فاصله دارد و کسب سهمیه لیگ قهرمانان ماموریت دشواری به نظر میرسد. یکی از مشکلات اساسی منچستر در فاز حمله تلقی میشود که در 9 بازی فقط 8 گل زده و بعد از ساوتهمپتون و کریستال پالاس سومین خط حمله ضعیف لیگ برتر را در اختیار گرفته است.