محقق ژنوم انسان از کشور سوئد در کانون توجه جهانیان؛
«سوانت پابو» برنده نوبل پزشکی شد
«توماس پرلمن» دبیر کمیته نوبل نام برنده جایزه نوبل پزشکی ۲۰۲۲میلادی را اعلام کرد. این جایزه به «سوانت پابو» رای اکتشافاتی مربوط به ژنوم انسان های منقرض شده و تکامل انسان تعلق گرفت. سوانته پبو متخصص ژنتیک سوئدی است که در زمینه ژنتیک تکاملی تخصص دارد. او به عنوان یکی از بنیانگذاران دیرینه شناسی، روی ژنوم نئاندرتال تحقیقاتی انجام داده است. در مراسم معرفی برندگان نوبل ۲۰۲۲ که دوشنبه، ۱۱ مهر (سوم اکتبر) در ساعت ۱۳ و پنج دقیقه به وقت تهران آغاز شد، نام «سوانت پابو» به عنوان برنده جایزه نوبل پزشکی اعلام شد. «سوانت پابو» در ۲۰ آوریل ۱۹۵۵ (۳۰ فروردین ۱۳۳۴) در سوئد متولد شد. وی زیستشناس و متخصص ژنتیک تکاملی است. پدرش «سونی برگستروم» به همراه «بنگت اینگمار»،«ساموئلسون» و«جان آر. وین» در سال ۱۹۸۲ برنده جایزه نوبل فیزیولوژی یا پزشکی شد. مادر او، کارین پابو اهل استونی است. پابو از سال ۱۹۹۷ میلادی مدیر دپارتمان ژنتیک مؤسسه انسانشناسی تکاملی ماکس پلانک آلمان بوده است. وی با تحقیقات پیشگامانهاش به اطلاعاتی دست یافت که در ظاهر ناممکن بود؛ توالییابی ژنوم انسان نئاندرتال، یکی از خویشاوندان منقرضشده انسانهای امروزی. او کشف هیجانانگیز دیگری نیز انجام داد؛ کشف یک هومینین (انسانتبار) به نام دنیسُوا (Denisova) که در گذشته ناشناخته بود. نکته مهم این است که پابو دریافت انتقال ژن از این هومینینهای منقرضشده به هومو ساپینس (انسان خردمند، گونهای از سرده انسان)، در پی مهاجرت به خارج از آفریقا حدود ۷۰ هزار سال پیش رخ داده است. این روند کهن ژنها با انسانهای امروزی ارتباط فیزیولوژیکی دارد؛ مثلاً بر نحوه واکنش سیستم ایمنی بدن ما به عفونتها تأثیر میگذارد. سال گذشته نیز «دیوید جولیوس» و «آردم پتپوشن» به دلیل «اکتشاف گیرندههای دمایی و لمسی» به صورت مشترک جایزه نوبل فیزیولوژی یا پزشکی را از آن خود کردند. جایزه نوبل فیزیولوژی یا پزشکی یکی از جوایز نوبل است که هر سال از سوی مؤسسه کارولینسکا، یکی از دانشگاههای بزرگ علوم پزشکی اروپا واقع در شهر استکهلم سوئد، اعطا میشود. این مؤسسه دارای امتیاز انحصاری اعطای جایزه نوبل در رشته فیزیولوژی و پزشکی است.