سخنی از سرِ درد با وزیر جهاد کشاورزی

غلامحسین رنجبرها - در حالی که جناب آقای رئیسی در تبلیغات انتخاباتی ریاست جمهوری‌شان، وعده شرافتی دادند که اقتصاد ایران را از ساختار دستوری خارج خواهند کرد. لیکن شما در پساپروسه حذف نهاده‌های یارانه‌ای پرورش دام، نرخ اقلام شیر، لبنیات و سبوس گندم را کاملا دستوری و به زیان تولید کنندگان تعیین کردید، در حالی‌که نرخ اکثریت نهاده‌ها و مواد مصرفی در چرخه پرورش دام، تابع مکانیسم عرضه و تقاضای بازار و غیردستوری، هویت می‌یابند. شما نرخ جو، ذرت دانه‌ای را سه برابر و نرخ سویا را چهار برابر افزایش دادید اما، نرخ شیر تولیدی دامدار را فقط دو برابر ارتقاء دادید با وصف اینکه سایر ملزومات هزینه‌ای پرورش دام، شامل دارو، سه تا پنج برابر، واکسن‌ها، درمان و بهداشت و تجهیزات فیزیکی دامداری‌ها، بین سه تا شش برابر افزایش نرخ به هزینه دامداری‌ها تحمیل شده است. هزینه کارگری بالای ۵۷ درصد، برق و آب و گاز و غیره، سیر صعودی بهخود گرفته اند؛ به نحوی که در نهایت توازن تولید و عرضه محصولات دامی فاقد تعادل و توام با زیان شدید برای دام‌داران زحمتکش کشور رقم خورده است . اخیرا نرخ سبوس گندم را بهیک‌باره از ۱۴۰۰ تومان به شش هزار تومان ( ۴/۳ برابر ) افزایش داده اید در حالی‌که نرخ سبوس هم می بایست حداکثر دو برابر(۲۸۰۰ تومان ) تعیین می‌شد
 تحلیل راهبردی
علت العلل پیشرفت کشورهای پیشرفته، این است که تولید کننده، همواره مورد حمایت همه‌جانبه دولت‌هاست، بدون حمایت از تولید و تولید کننده، معیشت مصرف کننده هم، فاقد امنیت است.!!! اقتصاد دستوری، یک خطای استراتژیک است که تا کنون بر فقر معیشتی آحاد جامعه افزوده است. با این سیکل معیوب سیاست‌گذاری در اقتصاد دامداری‌ها و حتی مرغداری‌ها، با کدام منطق و آنالیز، توقع دارید، چرخه تولید دامداری‌ها، بهدرستی و بدون بحران‌های سخت بچرخد؟ چون پرورش دام با این معادلات دستوری، به‌شدت زیان‌آور و فراری دهنده اشتغال و سرمایه شده است. از سال گذشته تاکنون، هم تولیدکننده، داغون و مستاصل شده است و هم مصرف کننده. لذا دامداران به‌ناچار، دام‌های مولد خود را روانه کشتارگاه می‌کنند، پیامد شرم‌آور پدیده دخل و خرج ناموزون، موجب هدایت اکثریت دام‌داران به خیل جامعه بیکاران دردمند خواهد شد و متعاقبا محصولات لبنی، نایاب خواهد گردید و بعد از گرانی‌ها موسم قحطی فرا می‌رسد! خاطر نشان می‌گردد که اگر قادر نیستید در حوزه کشاورزی، مشاغل جدید پایدار خلق کنید، حداقل با توسل به اهرم‌های دخالت ناروا و تعیین دستوری نرخ پائین شیر و نرخ بالای فروش نهاده‌های دولتی، دام‌داران بی‌پناه را به سمت فروپاشی و بیکاری مزمن، تعمدا هل ندهید. جناب وزیر! کارنامه مدیریت پرفراز و نشیب و غیرعلمی شما در این مدت، موجب رضایت تولیدکنندگان بخش کشاورزی و نیز، تضمین امنیت غذایی کشور نشده است و در تمام مدت تصدی کرسی وزارت، هر از گاهی در تولیدات بخش کشاورزی شاهد بحران و تنش بازاری شدید و مآلا نارضایتی مصرف کنندگان بوده ایم. قضاوت نهایی محتوای عملکرد وزارت متبوع شما، پرداخت یارانه به مصرف‌کنندگان از جیب دام‌دار و مرغ‌دار بوده است. لطفا، دست‌تان را از جیب تولید کنندگان آسیب‌دیده خارج سازید!
 تجویز راهبردی
اگر آن وزارت محترم، دغدغه امنیت غذایی کشور و ثبات شغلی بخش کشاورزی در راستای توسعه پایدار در تعهد قانونی و اخلاقی خود دارند. 
۱ -یا نهاده‌های یارانه‌ای به نرخ های قبل را مجددا احیاء نمائید . 
۲- یا نرخ کف خرید تضمینی شیر خام از دام‌دار را افزایش دهید و هم‌زمان نرخ شیر خام بالاتر از نرخ پایه را تابع مکانیسم بازار و اقتضائات فصلی نمایید. 
۳-  اگر این گزاره‌ها، را برنمی‌تابید، نرخ کلیه تجهیزات، داروها و هزینه کارگری و نهاده‌های مصرفی دامداری را ( شبیه نرخ کاه، یونجه، ذرت علوفه‌ای، تفاله چغندر و مکمل‌ها) به سبک و سیاق نرخ‌گذاری شیر، به روش دستوری و متعادل تعیین نمائید‌ . تحمیل سیاست و رفتار دوگانه و متناقض در اقتصاد تولیدکننده، فروپاشی قطعی تولید را به ارمغان می‌آورد، این واریته، اصل محتوم و گریزناپذیر از اصول اقتصاد محسوب می‌گردد، شما وتیم همراه‌تان چرا برخلاف اصول مسلم علم اقتصاد، (نادیده گرفتن اصل مکانیسم عرضه و تقاضا) سیاست‌گذاری می‌کنید؟