پیامدهای اخراج رئیسجمهور آمریکا از شبکههای اجتماعی
ترامپ به تلگرام پناه برد
همدلی| محسن رفیق: حذف دونالد ترامپ، رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا از صحنه رسانههای اجتماعی این کشور، بسیار زودتر از ترک کاخ سفید از سوی او، کلید خورده است. این در حالی است که این شبکهها، یکی پس از دیگری، صفحه شخصی دونالد ترامپ را با وجود انبوهی از دنبال کنندگان، مسدود کرده و امکان تعامل او با حامیان خودش را از بین بردهاند. با این وجود به عقیده ناظران سیاسی، جدا از قدرتنمایی رسانهها به عنوان یکی از بازوهای اصلی سیاستورزی در برابر بالاترین قدرت اجرایی و همچنین یکهتازی آنان در بسترهای فراهم آمده از مفاهیم دموکراسی، این مسئله رسوایی بزرگی را برای دونالد ترامپ فراهم آورده و حقارت دور از انتظاری را بدرقه خروج او از کاخ سفید کرده است.
پیش از این، پرنده آبی توئیتر بهترین مکان ممکن برای بلندپروازیهای ترامپ بود. او در طول دوران ۴ ساله ریاست جمهوری خود، بسیاری از تصمیمات و مواضع مهم سیاسی خود را از طریق این شبکه اعلام کرده بود. ترامپ با اختلاف زیاد، بیشترین دنبال کنندگان را در بین همه رهبران سیاسی جهان در این شبکه داشت. او رکوردهای زیادی را در صفحه خود، به دست آورده بود و به عنوان نمونه توانسته بود با پست کردن ۱۴۲ توئیت و ریتوئیت در یک بازه زمانی ۱۸ساعته، حتی رکورد خودش را در عرصه فعالیت در فضای مجازی در دوران حضور در کاخ سفید بشکند.
با این وجود توئیتر به تازگی حساب کاربری او را برای همیشه بست. این در حالی است که صفحه او در توئیتر در زمان بسته شدن نزدیک به ۸۹ میلیون دنبال کننده داشت. پس از حوادث چهارشنبه گذشته و حملات هواداران ترامپ به کنگره که با تحریک او و در مخالفت با تایید پیروزی بایدن در انتخابات انجام گرفت، مسئولان شبکه اجتماعی توئیتر در بیانیهای اطلاع دادند که پس از بررسی دقیق توئیتهای اخیر ترامپ، حساب کاربری او را به دلیل خطر تحریک بیشتر به خشونت، مسدود کردهاند. توئیتر این اقدام را دو روز بعد از آن حوادث و زمانی که ترامپ با انتشار دو توئیتی که از نظر مسئولان این شبکه، تجلیل از خشونت بوده و در تناقض با خط مشی و سیاست شرکت آنان بوده است، عملیاتی کردند.
شبکه اجتماعی توئیتر البته فقط به این اقدام بسنده نکرد و پس از حذف حساب شخصی دونالد ترامپ، حساب کاربری ۷۰ هزار کاربر خشونتگرای هوادار ترامپ را نیز مسدود کرد. به گزارش نیویورک تایمز، این کاربران از اعضای گروه افراطی «کیو انان» هستند که در واقع از طرفداران ترامپ محسوب میشوند. این جنبش افراطی که ترامپ را فرستاده خدا میداند، به دنبال اندیشهای شکل گرفت که ریشههای آن به تئوری توطئهای بازمیگردند که از سال ۲۰۱۷ در چت رومهای اینترنتی شکل گرفت و اکنون نه تنها به یک نگرانی امنیتی در آمریکا بدل شده که در بیش از ۷۰ کشور طرفدار دارد؛ جنبشی که به شدت طرفدار دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا است و او را چهرهای الهی میداند.
بر اساس این گزارش، توئیتر درباره حذف و مسدود کردن دهها هزار حساب کاربری مربوط به کاربران کیو انان اعلام کرد: «این حسابها در زمینه نشر عقاید مضر انجمن خود و ترویج تئوری توطئه از طریق این شبکه اجتماعی بودند.» این در حالی است که مقامات آمریکا و مردم نگران آن هستند که پیروان این گروه افراطی و طرفداران خشونتطلب ترامپ بار دیگر حادثه حمله به ساختمان کنگره را تکرار کنند.
این در حالی است که پیشتر اما دونالد ترامپ از طریق حساب کاربری خود خطاب به هوادارانش اعلام کرده بود که توئیتر نمیتواند او را مجبور به سکوت کند. او قول داده بود که به زودی پلتفرم خصوصی خود را برای تماس با طرفدارانش ایجاد خواهد کرد، هر چند دقایقی بعد از ارسال این پیام، توئیتر آن را حذف کرد. ترامپ بلافاصله در این مورد اظهار کرد:«شاید توئیتر یک شرکت خصوصی باشد اما بدون تکیه به لطف دولت یعنی همان ماده ۲۳۰ (قانون حراست از ارتباطات) برای مدت طولانی دوام نخواهد آورد.» رئیسجمهور فعلی آمریکا در ادامه ادعاهای خود با اشاره به اینکه توئیتر رسانه آزادی نیست، افزود:«پیشبینی میکردم که چنین اتفاقی بیفتد. در حال مذاکره با چندین سایت دیگر هستیم و به زودی خبر بزرگی را اعلام میکنیم.»
به هر روی حذف دونالد ترامپ از شبکههای مجازی با واکنشهای زیادی روبهرو شده است. در همین زمینه هیلاری کلینتون، رقیب پیشین ترامپ، توئیت قدیمی خود در سال ۲۰۱۶ را که خواستار حذف حساب کاربری توئیتر ترامپ شده بود، دوباره بازنشر کرد و ابراز خوش حالی خودش را از این اتفاق بعد از ۵ سال با گذاشتن یک تیک آبی در کنار آن نشان داد. در سوی دیگر پسر دونالد ترامپ هم در توئیتی نوشت: «ما درحال زندگی کردن در ۱۹۸۴ جورج اورول هستیم. آزادی بیان دیگر در آمریکا وجود ندارد.»
این در حالی است که آنگلا مرکل، صدر اعظم آلمان، تصمیم مسدود کردن حسابهای کاربری رئیس جمهور آمریکا از سوی مدیران شبکههای اجتماعی را مسئلهساز دانست و گفت: چنین تصمیماتی باید از سوی قانونگذاران گرفته شود. سخنگوی مرکل در مورد سخنان او گفت:«دروغگویی و تحریک به خشونت، بسیار مسئلهساز است اما رسیدگی به آن باید از طریق ایجاد چارچوب قانونی انجام شود. به نظر میرسد ممانعت کامل از بیان دیدگاهها از طریق توقف حسابهای افراد در شبکههای اجتماعی گامی بسیار افراطی است، همانطور که قرار دادن برچسب ادعای نادرست بر روی برخی پیامها اقدام سنجیدهای است.» علاوه بر مرکل، الکسی ناوالنی از مخالفان دولت روسیه نیز حذف حساب ترامپ در توئیتر را بر اساس احساسات و اولویتهای سیاسی فردی، توصیف کرد و گفت: «معتقدم که تحریم ترامپ از سوی توئیتر، سانسوری غیر قابل قبول است.»
حذف ترامپ، فقط یک تصمیم توئیتری نبود. فیسبوک هم چند روز پیش اعلام کرد که دستکم تا پایان مراسم تحلیف ریاست جمهوری آمریکا و انتقال قدرت به جو بایدن، حساب کاربری دونالد ترامپ در فیسبوک و اینستاگرام را بسته نگاه خواهد داشت. این در حالی است که چند شبکه اجتماعی دیگر از جمله یوتیوب هم از تصمیمات مشابهی در مورد حسابهای کاربری رئیس جمهوری آمریکا خبر دادهاند.
در همین حال به گزارش اسپوتنیک، در مسنجر تلگرام، کانالی کشف شده است که گویا به دونالد ترامپ تعلق دارد. این کانال به همان شکل حساب کاربری مسدودشده رئیس جمهور آمریکا در توئیتر، با عنوان «چهل و پنجمین رئیس جمهور آمریکا» امضا شده است؛ در این کانال بیش از 2789 نفر عضو آن هستند، هر چند دونالد ترامپ شخصا تاکنون تعلق خود به این کانال را تأیید نکرده است.
در اقدامی دیگر بنیامین نتانیاهو نیز روز گذشته در اقدامی که نشان از جدایی با متحد سیاسیاش دارد، تصویر دو نفره خود با دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا را از سربرگ حساب توئیترش حذف کرد. به گزارش خبرگزاری رویترز، این واکنش نتانیاهو با قوت گرفتن احتمال استیضاح رئیس جمهور آمریکا انجام گرفته و یک گسست سیاسی از متحد دیرینهاش به شمار میرود.
این تصویر، که بنیامین نتانیاهو را در کاخ سفید، نشسته در کنار ترامپ نشان میداد، مدتهای طولانی در قسمت سربرگ توئیتر نتانیاهو قرار داشت و به عنوان نشانهای از روابط نزدیک نخست وزیر رژیم صهیونیستی با رئیس جمهور جمهوریخواه آمریکا بود، حتی پس از پیروزی جو بایدن دموکرات در انتخابات ماه نوامبر هم حذف نشده بود. به گزارش رویترز این تصویر دو نفره ترامپ و نتانیاهو، با تصویر دیگری از واکسن زدن نتانیاهو جایگزین شد. بر اساس این گزارش، هنوز هیچ توضیحی برای حذف چهره ترامپ از توئیتر نتانیاهو منتشر نشده است اما به نظر میرسد نخستوزیر محافظهکار رژیم صهیونیستی دنبال فاصله گرفتن از دوست دیرینه خود به ویژه پس از حوادث کنگره و قوت گرفتن احتمال برکناری ترامپ است.
به هر روی، حضور در رسانههای اجتماعی در حالی بر روی دونالد ترامپ بسته شده است که او امید زیادی برای حضور در دور بعدی انتخابات ریاست جمهوری، بر آنها بسته بود. او پیشتر و در جریان انتخابات ۲۰۲۰، از بابت پوشش رسانهای فاکس نیوز، شبکه خبری نزدیک به جمهوریخواهان، نیز انتقاد کرده بود و از همین منظر، گمانهزنیها درباره این که او به دنبال ایجاد رسانهای که منعکس کننده عقاید شخصیاش باشد، افزایش پیدا کرده است.