سیاست، قاتل گردشگری

همدلی| مهسا بهادری: پاییز به ویژه از مهر تا آذر، بهترین زمان برای سفر به برخی مناطق از جمله جنوب کشور است. در این فصل، شرایط آب‌وهوایی به طور قابل توجهی بهبود پیدا می‌کند و این تغییرات جوی، تجربه‌ بهتری از سفر به این منطقه را فراهم می‌آورند. در طول تابستان، جنوب و شمال کشور با دما و رطوبت بسیار بالا شناخته می‌شود که می‌تواند تجربه سفر را تحت تاثیر قرار دهد. اما با ورود فصل پاییز، تغییرات قابل توجهی در شرایط جوی مشاهده می‌شود. رطوبت نسبی و دما به طور قابل ملاحظه‌ای کاهش پیدا می‌کند و دما به طور متوسط بین ۲۵ تا ۳۵ درجه سانتی‌گراد باقی می‌ماند. این دما، به ویژه برای فعالیت‌های بیرونی و گردشگری بسیار مناسب است.
علاوه بر شرایط آب‌وهوایی مطلوب، پاییز زمان مناسبی برای بازدید از جاذبه‌های طبیعی و تاریخی جنوب و اطراف آن است. شرایط مناسب جوی، امکان فعالیت‌های بیرونی مانند گشت‌وگذار در بازارهای محلی، بازدید از جزایر زیبای جنوب ایران و لذت بردن از سواحل را افزایش می‌دهد.
به بهانه این موضوع که فصل گردشگری متفاوتی شروع شده است همدلی با اردشیر اروجی، کارشناس میراث‌فرهنگی و گردشگری گفت‌وگویی انجام داد که در ادامه می‌خوانید.
در شرایط فعلی که زمان مناسبی برای سفر به جنوب کشور است، وضعیت گردشگری به چه شکل است؟
در حال حاضر وضعیت گردشگری ایران چندان خوب نیست، باتوجه به اینکه ما در حال حاضر گردشگری ارزانی برای مسافران خارجی داریم، باز هم اوضاع چندان باب میل نیست، می‌گویم ارزان برای مسافران خارجی به این خاطر که می‌توانند دلار را به ریال تبدیل کنند و به نسبت زمانی هزینه‌ای که پرداخت می‌کنند از زیبایی‌های و امکانات زیادی لذت ببرند؛ اما این گردشگری ارزان برای خارجی‌ها به جهت اوضاع سیاسی، استقبال خوبی از گردشگری در ایران نمی‌شود. این درباره گردشگران خارجی صدق می‌کند. درباره گردشگران داخلی هم باید بگویم، به‌خاطر پایین بودن سطح درآمد، مردم کلا گردشگری را از سبد هزینه‌های خود کنار گذاشته‌اند.
اینکه گردشگران خارجی به ایران سفر نمی‌کنند به خاطر ایجاد وضعیت ایران هراسی از جانب کشورهای دیگر است؟
بخشی از این ماجرا که مهاجران به کشور نمی‌آیند به مسائل سیاسی مرتبط می‌شود. به طور مثال شرکت‌های گردشگری خارجی گردشگرانی که می‌خواهند به ایران بیایند بیمه نمی‌کنند و ایران را در لیست قرمز خود قرار داده‌اند و حتی کشورهایی هستند که هشدار داده‌اند که گردشگران به ایران سفر نکنند.
در حال حاضر آماری از وضعیت کنسلی تورهای گردشگری در دسترس هست؟
متاسفانه یکی از معضلات سازمان گردشگری ما این است که آماری برای ارائه در دسترس قرار نمی‌دهد، حتی سازمان جهانی گردشگری هم بابت همین مسئله به ایران ایراد وارد می‌کند و این پرسش را دائم مطرح می‌کند که چرا ما یک سایت که آمار دقیق ارائه بدهد نداریم. اولین کار وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی این است که یک سایتی داشته باشد تا آمار دقیقی را ارئه دهد و این آمار هر سه ماه یکبار به روزرسانی شود. چه بسا که در تمام دنیا اینگونه است باید اطلاعات ی باشد که توضیح دهد هریک از افرادی که به ایران می‌آیند با هدف تجاری می‌آیند، با هدف تفریحی یا هدف گردشگری.
در حال حاضر هیچ‌یک از این موارد مشخص نیست؟
نه متاسفانه ما آماری نداریم که بتوانیم تفکیک کنیم؛ اما در حال حاضر همه اهداف با مشکل مواجه است ولی ایران هم از لحاظ گردشگری کویری و هم طبیعت‌گردی بسیار قوی است.
چه راهکاری برای بهبود این وضعیت وجود دارد؟
اصلی‌ترین، مهم‌ترین و اولین راه بهبود این این شرایط ایجاد تعامل با جهانیان است، اگر ما با جهان تعامل نداشته باشیم، صنعت گردشگری رونق نمی‌گیرد. دومین راه این است که ما برنامه بلندمدت گردشگریمان را تصحیح کنیم و کشورهایی که ما مقاصد گردشگریشان هستیم را مشخص کنیم و مطابق با خواسته‌های آن‌ها بازاریابی کنیم و زمینه را برای ورود آن‌ها آماده کنیم اما متاسفانه این مسیر وجود ندارد. بحث سوم ناوگان هوایی ماست که خیلی فرسوده است  مشکلات زیادی دارد. مشکل بعدی ما ضعف اینترنت بین‌المللی است که در این مسئله تاثیر گذار است و فعلا این چهار موضوع مهم‌ترین مسائلی است که باید به آن‌ها رسیدگی شود.
 وجهه اجتماعی ایران که در ایران سال‌ها به واسطه مسائل مختلف کمی تخریب شده چگونه می‌تواند بهبود پیدا کند؟
ما مشکل اجتماعی نداریم چون وقتی گردشگران به ایران می‌آیند همواره از مهموان‌نوازی ایرانی‌ها تعریف می‌کنند اما آن چیزی که اثر منفی گذاشته سیاست است که روی این حوزه تاثیر منفی جدی‌ای گذاشته است. من بارها هم گفته‌ام که ما باید به صورت شفاف بایدها و نبایدهای خودمان را اعلام کنیم، این کاری است که تمام کشورهای دنیا انجام می‌دهند و فهرست بایدها و نبایدهای خودشان را اعلام می‌کنند. تا موافقان و مخالفان حق انتخاب داشته باشند.
کنسلی ۹۰ درصدی
پیش از این امیر پویان رفیعی‌شاد هم درباره وضعیت گردشگری به یکی از خبرگزاری‌ها گفته بود: «سفر نیمی از گردشگران فصل بهار ایران در بلاتکلیفی است تا شاید ایران از لیست قرمز و عدم توصیه سفر گذر کند و اجازه دهند که به ایران سفر کنند. هفت کشور آلمان، اسپانیا، برزیل ، استرالیا، سوئد ، دانمارک و انگلیس که بیشترین گردشگران را به مقصد ایران می‌فرستند توصیه ممنوعیت سفر به ایران را در سایت وزارت خارجه خود درج کرده‌اند. و وزارت میراث فرهنگی و گردشگری در واکنش به کنسلی تورهای ورودی در ۲ فصل و عدم شفافیت در برگزاری تورهای فصل‌های آینده، طرح‌های ضربتی و تورهای آشنا سازی اجرا خواهد کرد.»
این فعال حوزه گردشگری، که‌ مدتی پیش در نامه‌ای به عزت الله ضرغامی وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، از او خواسته بود برای وضعیت گردشگری ایران چاره اندیشی کند، بیان کرد:«ایران که فصل گذشته خود را بخاطر اتفاقات، اعتراض‌ها و نا آرامی‌ها که در کشور رقم خورده بود.»