عدالت آموزشی همچنان شعار است
پول بدهید تا دانشگاه قبول شوید!
همدلی| مهسا بهادری: افزایش سرسامآور شهریه مدارس غیردولتی تبدیل به یکی از معضلات اصلی خانوادهها شده است. در طی سالهای گذشته به دلیل افت کیفیت آموزشی در مدارس دولتی دانش آموزان زیادی وارد مدارس غیردولتی شدند تا از آموزشهای بهتری بهره ببرند اما اکنون شهریه مدارس غیرانتفاعی برای خانوادهها تبدیل به یک دافعه شده است. این هزینه در ازای فوق برنامههایی است که کارایی چندان و ضرورتی نداشته و صرفا موجب هزینه تراشی برای خانوادهها شده است.
شهریه مدارس غیردولتی هر سال افزایش پیدا میکند اما در امسال میزان افزایش شهریه به ویژه در مقاطع ابتدایی برای خانوادهها سنگین شده و با توجه به وضعیت معیشتی مردم این هزینهها به سختی تامین میشود.
طبق اطلاعات منتشر شده شهریه مدارس غیرانتفاعی برای سال ۱۴۰۳ – ۱۴۰۳ با ۳۵ درصد افزایش به از ۵ میلیون تا ۴۸ میلیون تومان اعلام شده است. با اضافه کردن فوق برنامه و کلاس های دیگر می توانید حداکثر ۳۸ درصد میزان شهریه را افزایش داده و ۶۵ میلیون ۴۰۰ هزار تومان برسانید. در این الگو مطابق ماده (۱۵) قانون تأسیس و اداره مدارس و مراکز آموزشی و پرورشی غیردولتی، پایه و اساس تعیین شهریه؛ دوره تحصیلی، سطح آموزشی- پرورشی و تربیتی، برنامه سال تحصیلی، فعالیتهای فوق برنامه، فضای فیزیکی، تجهیزات و امکانات بروز از جمله آزمایشگاهها، کارگاهها و سالنها و … است.
لذا در این راستا به نیروی انسانی شاغل در مدارس غیردولتی و دارای صلاحیتهای عمومی، تخصصی و حرفهای متناسب با دورههای تحصیلی و برنامه سال تحصیلی، فضای آموزشی، تجهیزات و امکانات توجه ویژه شده و در محوریت تعیین هزینههای تمام شده هر مدرسه قرار گرفته است و کیفیت و امتیاز کسب شده در این مؤلفهها در تعیین مبلغ شهریه بسیار اثرگذار است.
محمودزاده به بازرسی از مراکز آموزشی اشاره کرد و گفت: ما در طول سال گذشته دو مرتبه از مراکز آموزشی سراسر کشور بازدید کردیم و نسبت به فعالیت و عملکردی که مراکز آموزشی داشتند به آنها امتیاز دادیم که طبق آن و در راستای حمایت از مراکز با کیفیت و نیز صیانت از حقوق مردم و فراگیران عزیز، تا ۲۰ درصد امکان افزایش شهریه تحت عنوان کیفیت بخشی به فعالیتهای آموزشی و پرورشی در سال جاری را خواهند داشت.
به بهانه همین ماجرا و بر هم زدن نظم آموزشی به گفتوگو علی امرایی، عضو کمیسیون آموزش دیدهبان شفافیت و عدالت پرداختیم که در ادامه میخوانید.
امتحانات دانشآموزان به پایان رسیده است و حالا شهریهها اعلام شده و با توجه به تاثیر قطعی معدل باعث ایجاد یک عدم عدالت در نتیجه کنکور میشود، اولین پیامد این مصوبه چیست؟
پیش از این تاثیر معدل به صورت مثبت بود یعنی اگر معدل به دانش آموز کمک میکرد، که در کنکور نتیجه بهتری بگیرند، نتیجه اعمال میشد، اما حالا به این شکل شده که نتیجه به صورت قطعی روی کنکور دانشآموزان تاثیرگذار است. تاثیر مثبت اینگوه بود که اگر باعث میشد رتبه بهتر شود روی رتبه اعمال میشد، اما حالا چه بدتر شود، چه بهتر روی معدل اعمال میشود.
طبق مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی، این قانون در حال اجرا است و اولین پیامد این مصوبه روی آوردن دانشآموزان به سمت اساتید برتر و برجسته و مراکز خصوصی و مدارس غیر دولتی است، متاسفانه این ماجرا با اصل ۳۳۰ قانون اساسی مغایر است، بحث ۳۰ قانون اساسی بر این اساس است که دولت تا پایان دوره متوسطه موظف است که آموزش رایگان را برای همه دانشآموزان فراهم کند.
در واقع با تاسیس مدارس غیردولتی بحث عدالت آموزشی زیر سوال میرود؟
بله، قطعا چنین اتفاقی رخ میدهد. نکته این است رقم مشخصی هم برای این ماجرا وجود ندارد، رقمی که اعلام میشود، ارقام متفاوتی به ما اعلام شده است.
کمترین و بیشترین آن چقدر بوده است؟
ببینید، اینگونه نمیتوانیم بگوییم، رقمها کاملا متفاوت است، اما من به آن چیزی که خود آموزش و پرورش اعلام کرده هم ایراد میگیریم به این خاطر که آموزش و پرورش اعلام کرده که کف هزینه مدارس غیر انتفاعی ۵ یا ۸ میلیون تومان است که دقیق در خاطرم نیست و سقف این شهریه را هم ۴۰ و خوردهای میلیون تومان اعلام کرده، درصورتی که این ماجرا فقط بازی با الفاظ است. چون خود آموزش پرورش بعد از اعلام سقف میگوید البته مدارسی که فوق برنامه برای دانشآموزان دارند میتوانند تا ۳۸ درصد به این ۴۰ میلیون تومان اضافه کنند که در مجموعه این شهریه تا ۶۶ میلیون تومان هم میرسد و دانشآموز هیچ شکایتی نمیتواند انجام دهد به این خاطر که این ماجرا کاملا قانونی است.
این ماجرا نشان میدهد که ما در نحوه محاسبه شهریه اشتباه کردیم و در خطا هستیم چرا که برای یک کارگری که ماهانه ۸ میلیون تومان درآمد دارد و در مجموع درآمدش به ۹۶ میلون تومان در سال میرسد، چگونه میتواند برای یکسال تحصیلی ۶۶ میلیون تومان هزینه کند؟
یکی ممکن است در جواب بگوید هر که بامش بیش، برفش بیشتر اما واقعیت این است که ما در حوزه آموزش اصلا نمیتوانیم چنین موضوعی را بگوییم چرا؟ چون کسی که فرزند کارگر است، باید بداند که میتواند در یک رقابت سالم یک آیندهای جدای از کارگری برای خودش رقم بزند، بداند با آن کسی که فرزند پزشک است هیچ تفاوتی ندارد، اما با چنین وضعیتی اصلا این ماجرا ممکن نیست.
چند دانشآموز در مدارس غیر انتفاعی تحصیل میکنند؟
ببینید نکته ماجرا این است که ما حدود دو میلیون و دویست هزار دانشآموز داریم که در مدارس غیر انتفاعی تحصیل میکنند، این تعداد اگر به طور میانگین ۳۰ میلیون تومان هم هزینه کنند در مجموع رقمی حدود ۶۶ هزار میلیارد تومان در جیب مدارس غیر انتفاعی میرود به همین جهت هم هست که میگویم نام این مدارس غیر انتفاعی نیست اتفاقا این مدارس کاملا انتفاعی هستند.
نکته ماجرا این است که مدارسی هست که مدیرانش درگیر تامین بودجه برای خرید تخته هستند درحال که در برخی از مدارس نگرانی مدیران این است که زمین بسکتبال کنار زمیین فوتبال باشد یا خیر؟ در چنین شرایطی چگونه میتوانیم انتظار داشته باشیم که دانشآموزان امتحانات نهایی خود را به یک شکل و اندازه و با یک کیفیت بدهند؟ مگر چنین چیزی ممکن است؟ برای کنکور دی ماه فقط یکسری از مدارس خاص که ترم تابستانه داشتند توانسته بودند که درسشان را تمام کنند و کنکور بدهند، کجای این ماجرا عدالت آموزشی رعایت شده، نکته این است که با این مصوبه هرکسی که پول دارد در مدرسه بهتر درس میخواند، استاد بهتری به او درس میدهد امتحان نهاییاش را بهتر میدهد و راحتتر در کنکور قبول میشود، که این کاملا مغایر با عدالت آموزشی است.