همراهی موفق دیپلماسی با میدان

همدلی| ماجرای حمله تجاوزکارانه رژیم اشغالگر قدس به خاک ایران، به جز سویه‌های نظامی و امنیتی‌اش، ابعاد دیگری نیز دارد که با فرونشستن گرد وغبار حاصل از این ماجرا، بیشتر وبهتر مشخص می‌شود.
محکومیت قاطعانه حملات اسرائیل به ایران از سوی کشورهای همسایه، علیرغم گمانه‌زنی-هایی که پیش از این می‌شد، یک دستاورد برای دستگاه دیپلماسی کشور است. در حالی که برخی رسانه‌های خارجی از «احتمال همکاری کشورهای منطقه با اسرائیل علیه حکومت ایران» سخن می‌گفتند و جهت‌گیری برخی از رسانه‌های این کشورها نیز بر این شایعه دامن می‌زد، اما سفرهای متعدد عباس عراقچی؛ وزیر خارجه دولت چهاردهم توانست مانع از تحقق این گمانه‌زنی‌ها شود.
دیپلماسی در کنار میدان
این در حالی بود که برخی تنش‌های میان ایران و اعراب بر سر طرح دوباره ادعاهای عربی بر سر جزایر ایرانی خلیج فارس، این فضا را ملتهب کرده بود که می‌توانست وضعیت را به ضرر دیپلماسی ایران رقم بزند. اما به نظر می‌رسد که دیپلماسی دولت چهاردهم با محوریت عباس عراقچی توانست بخش زیادی از منطقه را با آنچه در ایران «میدان» خوانده می‌شود، همراه کند؛ اصطلاحی که چندسالی است بر اقدامات نظامی و امنیتی ایران اطلاق می‌شود.
سهم عراقچی در همگرایی منطقه‌ای
 شاید واکنش محمد مهاجری؛ فعال سیاسی اصولگرا درباره نقش سیدعباس عراقچی در واکنش نشان دادن اعراب به حمله نظامی اسرائیل به ایران، صریح‌ترین اشاره به این موضوع باشد. مهاجری، در حساب کاربری خود در شبکه اجتماعی ایکس به حمله اسرائیل به ایران واکنش نشان داد و نوشت:«برخلاف حملات قبلی رژیم صهیونیستی به میهن عزیزمان که کشورهای عربی سکوت می‌کردند، بعد از تهاجم چندکشور عربی آن را رسما محکوم کردند.»
او تصریح کرد:« این موفقیت را می‌گذاریم به حساب تلاش‌های دیپلماتیک سردار میدان دیپلماسی ایران، سیدعباس عراقچی.»
 عصر ایران نیز در یادداشتی به این موضوع اشاره کرد و نوشت:« ناکامی اسرائیل در عملیات گسترده در خاک ما جدای هوشیاری پدافندی و تفاوت توانایی که منهای حمایت آمریکا بیشتر خود را نشان می‌دهد ناشی از یک عامل مهم دیگر هم هست و از آن نباید غافل شد که همانا تلاش‌های دیپلماتیک و فشردۀ عباس عراقچی وزیر خارجه دولت پزشکیان است؛ دو هفته: 12 سفر.»
 همدلی با ایران؛ از ریاض تا قاهره
عراقچی تقریبا به همه کشورهای منطقه سفر کرد. شاید سفر او به اردن ودیدار با پادشاه این کشور که همواره احساسات غیردوستانه‌ای به ایران داشته و یکی از متحدان اسرائیل در منطقه به شمار می‌رود، یکی از مهم ترین فرازهای این تحرکات دیپلماتیک او باشد. سفر به عربستان و دیدار وگفتگو با محمد بن‌سلمان ولیعهد (پادشاه در سایه) سعودی‌ها نیز اتفاق مهمی بود.
 حضور عباس عراقچی در قاهره ودیدار با عبدالفتاح السیسی؛ رئیس جمهور مصر، جدا از این که اتفاق دپیلماتیک مهمی در عرصه روابط قطع شده ایران ومصر بود، از جهت شدت لحن مصر در محکومیت اسرائیل به خاطر حمله به ایران نیز جالب توجه بوده است. وزارت خارجه مصر اعلام کرده بود:«ما تمام اقداماتی را که امنیت و ثبات منطقه را به خطر می‌اندازد و منجر به شعله ور شدن اوضاع شکننده در منطقه و دامن زدن به وضعیت تنش و تشدید درگیری می‌شود محکوم می‌کنیم.»
قاهره هشدار داده بود که «خطرات تشدید تنش کنونی ممکن است به عمد یا در نتیجه محاسبات اشتباه منطقه را به سمت رویارویی خطرناکی بکشاند که امنیت منطقه‌ای و بین‌المللی را تهدید می‌کند.»
روایت عراقچی از مفاد مذاکراتش
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی روز گذشته به روایت محتوای مذاکراتش با کشورهای منطقه پرداخت و گفت :«در جریان سفرهای اخیر منطقه‌ای توانایی ایران برای دفاع و زدن ضربه‌ی متقابل به کسانی که قصد تهاجم به ایران را داشته باشند برای طرف‌های خارجی تشریح شده است.»
او در گفت‌وگو وی با رسانه‌ی KHAMENEI.IR درباره اخطارهایش به کشورهای منطقه گفت:« در این سفرها ما مواضع قطعی جمهوری اسلامی ایران را نسبت به مسائل منطقه و نسبت به دفاع از خودش و دفاع از محور مقاومت به-صراحت ارائه دادیم و اینکه جمهوری اسلامی ایران در عزم خودش جدّی است و این مسیری را که در حمایت از مردم فلسطین و در مقابله با رژیم صهیونی در پیش گرفته، با جدّیّت ادامه خواهد داد. و اینکه این فرازونشیب‌ها هم در طول تقریباً چهار دهه‌ی گذشته زیاد بوده و این‌طور نیست که در عزم و اراده‌ی جمهوری اسلامی ایران کمترین خدشه‌ای وارد بکند.»
محتوای هشدارآمیز پیام‌های ایران
وزیر خارجه درباره محتوای هشدارآمیز پیام‌هایش گفت:« همین‌طور توانایی ایران برای دفاع از خودش و توانایی ایران برای زدن ضربه‌ی متقابل به کسانی که قصد تهاجم به ایران را داشته باشند، برای همه‌ی اینها تشریح شد و اینکه بهتر است کسی سعی نکند اراده‌ی ملّت ایران را و اراده‌ی جمهوری اسلامی ایران برای دفاع از خودش را محک بزند. این پیامی بود که به همه‌ی این کشورها داده شد؛ در کنار پیام، ضرورت کاهش تنش و ایجاد روابط خوب همسایگی.»
با دشمنان مرد جنگیم با همسایگان اهل صلح
 عراقچی در بیان جزییات مذاکراتش گفت:« ما به آنها گفتیم همان‌طوری که جمهوری اسلامی ایران مرد جنگ است، در رابطه با همسایگانش هم مرد صلح است. ما خواهان تنش نیستیم؛ ما تهدیدی برای همسایگان خودمان در منطقه‌ی خلیج فارس و فراتر از آن به حساب نمی‌آییم. حساب رژیم صهیونیستی جدا است، حساب قدرت‌های خارج از منطقه جدا است، ولی در سیاست همسایگی که از دولت گذشته‌ی شهید رئیسی شروع شد، ما کاملاً جدّی هستیم و لذا یک دیپلماسی کاملاً همه‌جانبه‌ای را ما در این سفرها پیش بردیم که فکر میکنم نتایج خودش را هم نشان داد.»
 او در بیان استراتژی حاکمیت در دفاع از خاک ایران تصریح کرد:« من فکر میکنم که ما ثابت کردیم که هیچ حد و مرزی در عزم ما برای دفاع از خودمان وجود ندارد؛ این را، هم در جنگ هشت‌ساله با رژیم صدّام ثابت کردیم، هم در مقابله با دشمنی‌های آمریکا در طول سالهای گذشته. در مقابله با تحریمهای آمریکا و در هر حادثه‌ای که پیش آمده، ما ثابت کردیم که هیچ حد و مرزی برای دفاع از مردم خودمان قائل نیستیم. از وجب به وجب که هیچ، از سانت به سانت این خاک و وطن خودمان دفاع خواهیم کرد؛ از آرمانهای جمهوری اسلامی دفاع خواهیم کرد و پای همه‌ی این آرمانها ایستاده‌ایم؛ این را فکر می‌کنم که همه‌ی دنیا دیده؛ نمونه‌ی اخیرش هم عملیّات وعده‌ی صادق ۱ و ۲ که با قاطعیّت اجرا شد و جمهوری اسلامی ایران و مردم ایران قدرتمندانه پای همه‌ی تبعاتش هم ایستادند.»
تقویت متقابل میدان و دیپلماسی
 او البته در توضیح تقویت متقابل میدان و دیپلماسی توضیح داد:« اصولاً دیپلماسی متّکی است به مؤلّفه‌های قدرت داخلی. البتّه خود دیپلماسی هم میتواند تولید قدرت بکند، ولی پیشبرد دیپلماسی بستگی دارد به اینکه این دیپلماسی متّکی به کدام یک از مؤلّفه‌های قدرت در داخل کشور است. دیپلمات‌ها پشتشان گرم است به‌اصطلاح به قدرت داخلی؛ البتّه این قدرت داخلی، هم می‌تواند قدرت نظامی باشد، هم قدرت اقتصادی باشد، هم قدرت سیاسی باشد، هم قدرت گفتمانی باشد؛ گفتمان‌هایی که جمهوری اسلامی تولید کرده یکی از مؤلّفه‌های قدرت او است؛ البتّه به اضافه‌ی صنایع دفاعی خودش و تسلیحات دفاعی خودش؛ همه‌ی اینها است که یک دیپلمات را قوی میفرستد در صحنه و به دیپلماسی به‌اصطلاح قدرت میدهد که بتواند اهداف خودش را جلو ببرد. البتّه در حین حرکت، خود دیپلماسی هم میتواند تولید قدرت بکند؛ یعنی می‌تواند خودش هم به یک مؤلّفه‌ای از قدرت برای کشور تبدیل بشود. عملیّات وعده‌ی صادق ۱ و ۲ که دیگر جلوه‌ی کامل قدرت جمهوری اسلامی ایران در دفاع از خودش بود که به نظر من یک موتور پیشرانِ پیش‌برنده‌ی سیاست خارجه‌ی ما است و خواهد بود، ان‌شاءاللّه.»