“همدلی” پرونده فوت جنجالی جوان لاهیجانی را بررسی میکند:
مرگ پشت دیوارهای پاسگاه
همدلی| گروه اجتماعی: همزمان با انتشار ویدویی از آثار ضرب و جرح روی بدن جوانی در غسالختانه لنگرود که گفته می شود در پاسگاهی درلاهیجان براثر ضرب و شتم ماموران خونریزی داخلی کرده و فوت نموده است، باعث بروز موجی از واکنش های داخلی و خارجی نسبت به این حادثه شد. بخصوص آنکه بعدا رسما اعلام شد که 5 نفر از ماموران این کلانتری به همین دلیل بازداشت شدهاند! حادثه ای که بسیاری از گروه های حقوق بشری آن را با مرگ مهسا امینی مقایسه کرده اند. گرچه اینبار اقدام به موقع دولت و مسئولان برای پیگیری ماجرا را می توان بیسابقه توصیف کرد. روز ۸شهریور ویدیوهایی از مراسم خاکسپاری او و همچنین لحظه شستن پیکر «محمد میرموسوی» منتشر شد که آثار شکنجه و ضرب و جرح شدید روی بدن او دیده میشود. فردی که در این ویدیو به زبان کردی حرف میزند با اشاره به دو نقطه روی کمر محمد میرموسوی میگوید «اینجاها سوراخ شده است.»
انتشار خبر و واکنش دادستانی لاهیجان
ابراهیم انصاری، دادستان عمومی و انقلاب لاهیجان، پس از انتشار گسترده دو ویدیو از پیکر شکنجهشده این جوان گیلک چهارشنبه گذشته، بدون نام بردن از او، با اشاره به آنچه «فوت متهمی» در بازداشتگاه فرماندهی انتظامی شهرستان لاهیجان خواند، از تعیین بازپرس ویژه برای این پرونده خبر داد و گفت برای پنج نفر از افسران نیروی انتظامی هم قرار بازداشت موقت صادر شده است.انصاری با بیان این که این موضوع در کمیته پیگیری وقایع خاص دادگستری استان هم طرح شده، گفت؛ هیات حقوق شهروندی استان گیلان به لاهیجان رفته و تحقیقات قضایی در این باره ادامه دارد.
واکنش دولت
این ماجرا همانطور که پیشبینی می شد، در کمتر از چند ساعت ابتدا چنان به سرعتی در فضای مجازی مجازی و سپس در رسانه ها انعکاس پیدا کرد که رئیسجمهور، وزیر کشور و فرمانده پلیس ایران دستور تشکیل کمیته و هیئت ویژه برای پیگیری و گزارش این موضوع دادند. ایرنا، خبر داد که این هیات به سرپرستی معاون امنیتی و انتظامی وزیر کشور وارد رشت شده و از ساعتی پیش نشست شورای تامین استان با حضور این هیات تشکیل شده است. پیشتر قوه قضاییه ایران اعلام کرده بود که پنج مامور پلیس در پی مرگ یک متهم در «تحت نظرگاه فرماندهی انتظامی لاهیجان» بازداشت شدهاند.
واکنش سریع رسانه دولت سابق!
اما در این میان نکته جالب و قابل تامل واکنش خبرگزاری فارس، رسانه اصولگرا که تا پیش از این و در حوادثی مانند مرگ مهسا امینی مدتها سکوت کرده و سپس سعی داشت تا شهروندانی که پیگیر ماجرا بودند را اغتشاشگر و از عوامل خط گرفته از دشمنان آنسوی مرزها معرفی کند، در همان ساعتهای جدید به دست به انتشار گزارشی مفصل از این ماجرا زد. براساس این گزارش، یک فرد مطلع در گفتوگو با خبرنگار فارس گفته: این فرد – 36 ساله - به منزل پدری خود در روستای بارکوسرای لاهیجان رفته و در یک نزاع در قهوهخانه شرکت میکند و پس از تماس حاضران با پلیس و حضور آنها دستگیر میشود.از سوی دیگر یک منبع نزدیک به پلیس گیلان مدعی است آثار ضرب و جرح و کبودیهای منتشر شده در ویدئو میتواند مرتبط با این نزاع باشد. با این حال سایر اظهارات و شواهد نشان میدهد احتمالا متهم در زمان بازداشت مورد ضرب و جرح قرار گرفته است.بازداشت ۵ افسر پلیس، ظن ضرب و شتم متهم در کلانتری را در اذهان عمومی پررنگ کرده است؛ گرچه این مسأله قطعی نیست و بررسیها در این باره ادامه دارد.همچنین در این گزارش آمده است؛ پیگیریهای خبرنگار فارس نشان میدهد، محمد میرموسوی پنجشنبه اول شهریور پس از دستگیری به بازداشتگاه میدان انتظام منتقل میشود.این خبرگزاری مدعی شده که متهم بامداد پنجشنبه از بازداشتگاه به بیمارستان منتقل میشود و پیگیریها نشان میدهد، که پیش از حضور او در بیمارستان علایمحیاتی نداشته است.
در بخش دیگری از این گزارش نیز آمده است: برخی از بومیان منطقه در گفتوگوهای جداگانهای مدعی شدند که پلیس با تماس اهالی در منطقه حضور پیدا کرده و پس از یک نزاع در قهوهخانه روستا و چند ساعت بعد توسط پاسگاه انتظامی ناصرکیاده دستگیر و به تحت نظرگاه انتظامی لاهیجان منتقل شده بود.
واکنش رسمی
همزمان با اوجگیری واکنشها و انعکاس گسترده خبر فوت این جوان که با نام سید محمد میرموسوی یاد میشود، الیاس حضرتی، رئیس شورای اطلاعرسانی دولت چهاردهم، پنجشنبه هشتم شهریور، بدون نام بردن از میرموسوی اعلام کرد؛ در پی مرگ یک شهروند در مرکز تحت فرماندهی انتظامی لاهیجان، مسعود پزشکیان به اسکندر مومنی، وزیرکشور، دستور داد با تشکیل و اعزام کمیتهای به لاهیجان، تمامی جوانب حادثه را بررسی و گزارش کند.مرکز اطلاعرسانی پلیس نیز از «دستور ویژه» احمدرضا رادان، فرمانده کل انتظامی کشور برای «بررسی وقوع حادثه در شهرستان لاهیجان» خبر داد.این مرکز از کشته شدن میرموسوی با عنوان «فوت فردی مذکر در پاسگاه روستای ناصر کیاده از توابع شهرستان لاهیجان» یاد کرد و نوشت: «فرمانده کل انتظامی کشور دستور ویژه رسیدگی به موضوع را صادر نموده که به قید فوریت تیم تخصصی بازرسی کل فراجا از ۷۲ ساعت گذشته در محل حادثه استقرار یافتند.»بر اساس این اطلاعیه، «با دستور رادان، تمامی متهمان حادثه تحت بازجویی و تحقیق» هستند و قرار است «پلیس به هیچ عنوان از خطاهای اینچنین چشمپوشی نکرده، با متخلفین احتمالی برخورد و نتیجه اقدامات تکمیلی را به اطلاع عموم» برساند.علی مجتهدزاده، وکیل دادگستری، درباره کشته شدن میرمحمدی در رسانه اجتماعی ایکس نوشت: «آنچه اتفاق افتاده، نامش جنایت است.»
او در ادامه تاکید کرد «آمران وعاملان پلید در هر لباس و مقامی که باشند جنایتکارانی مستوجب عقوبتاند».مجتهدزاده از غلامحسین محسنی اژهای، رئیس قوه قضاییه خواست تا «با توجه به موقعیت و منصب جنایتکاران»، حساسیت ویژهای در «رسیدگی عادلانه به این جنایت فجیع» به خرج داده شود.پیش از این یک خبرنگار ایرانی مقیم ترکیه که خود اهل لاهیجان است، درباره کشته شدن میرموسوی در حساب کاربری خود در رسانه اجتماعی ایکس نوشت که او در پاسگاه ناصر کیاده لاهیجان کشته شده است.بر اساس این روایت، مقتول پس از بازداشت «به علت درگیری و واکنش به رفتار ماموران، به محوطه بدون دوربین پشت پاسگاه ناصر کیاده برده شده» و آنجا هدف ضرب و جرح ماموران و چند سرباز قرارگرفته است: «متهم [سپس] برای سپریکردن شب، به قرارگاه(فرماندهی انتظامی شهرستان لاهیجان واقع در میدان انتظام) منتقل شده است.»در ادامه این روایت آمده است که میرموسوی شب هنگام به ماموران گفته حال عمومیاش خوب نیست و نیاز به پزشک دارد، اما به این خواسته او توجهی نکردهاند و در نهایت «بر اثر خونریزی داخلی» جان خود را از دست داده است.این روزنامهنگار افراد بازداشتشده در رابطه با مرگ میرموسوی را سرهنگ ناصر رحیمزاده، افسر جانشین شهرستان لاهیجان و جعفر چهرهپرداز، فرمانده قرارگاه معرفی کرد و خبر داد که افسر نگهبان قرارگاه و رییس پاسگاه ناصر کیاده نیز بازداشت شدهاند.در ادامه این ماجرا، یک سازمان حقوق بشری گزارش داد که این جوان بازداشتشده، در همان روز بازداشت جان باخته اما با توجه به آثار کالبدشکافی روی سینه و شکم او، مشخص نیست پیکرش چه زمانی به خانوادهاش تحویل داده شده است.این نهاد در ویدیویی که از مراسم خاکسپاری او منتشر کرده، خبر داد که این مراسم سهشنبه ششم شهریور انجام شده است.
آخرین اظهار نظر
آخرین خبر منتشرشده در این زمینه به اطلاعیه دوم فراجا بر می گردد که روز گذشته منتشر شد. در این اطلاعیه آمده است:
« ۱. در تاریخ ۵شنبه یکم شهریورماه در روستایِ ناصرکیاده از توابع شهرستان لاهیجان خبرِ نزاع و درگیری توسط اهالی محل در سه مرحله و بهطور مکرر به پاسگاه محلی گزارش میشود.
۲. در این درگیری افراد یکدیگر را مورد ضرب وشتم قرار داده و بنابر اظهاراتِ امدادخواهان، منشأ درگیری مرحوم موسوی بوده و خودروی متوفی همانطور که در تصاویر بهصورت مستند مشخص است، کاملا تخریب و در آتش میسوزد.
۳. این موضوع باعث رعب و وحشت اهالی محل شده و پلیس تمامی عاملین حادثه از جمله مرحوم میرموسوی را بنابر وظیفه ذاتی و قانونی بازداشت میکند.
۴.متوفی در پاسگاه انتظامی شروع به فحاشی و استنکاف از دستورات عوامل انتظامی و درگیری با مأموران کرده که این روند تا حضور در بازداشتگاه ادامه مییابد.
۵.متاسفانه به دلیل هیجان ناشی از اصطکاک صورت گرفته میان مرحوم میرموسوی و عوامل انتظامی و عدمِ کنترلِ خشم و احساسات از طرف برخی کارکنان و بیاعتنایی به وضعیت متهم این اتفاق رخ میدهد.
۶.علت فوت باتوجه به اتفاقاتِ قبل از حضور پلیس و شرایط جسمی و روحی متوفی، توسط پزشکی قانونی در حال بررسی است.
۷.پیش از این مرحوم چندین مورد سابقه شرارت و درگیری داشته و در سال ۱۳۹۹ نیز در اجرای حکمِ جلب، با پلیس درگیر و به ۹ ماه حبس محکوم میشود.
۸. رفتارِ رخ داده توسط برخی از عوامل انتظامی بر خلاف مشی حرفهای پلیس بوده و بههیچ وجه قابل قبول نیست. بدین جهت افرادِ فوق در اختیار مرجع قضائی قرار گرفتند.
۹.روز گذشته نیز رئیس بازرسی کل فراجا در موقعیت حاضر و براساس جمع بندی گزارشات بازرسان، با دستور سردار رادان ، فرماندهِ پاسگاه عزل و سایر عوامل دخیل معلق از خدمت شدند. همچنین در صورت تأییدِ سهل انگاری و عدم توجه دیگر مدیران انتظامی؛ تنبیهاتِ انضباطی متناسب اجرا خواهد شد.
۱۰.در پایان به خانواده مرحوم میرموسوی تسلیت عرض کرده و استیفایِ حقوق ایشان را وظیفه ایمانی و اخلاقی پلیس میدانیم.»