دو معیار بنیادین در انتخاب وزیران و مدیران

 طرح و تعبیه و پیش نهاد معیارها و میزان ها برای انتخاب و چینش وزیران و مدیران و مشاوران البته برای سیاستمداران و حاکمان عاقل و دانا و شنوا، خیرمند، نافع و اثربخش خواهد بود.  به‌دین دلیل، دو معیار بنیادین و اصلی را پیش می نهم و صاحبان عقل و خرد و کنش‌گری را به تأمل و تأنی و نقد و نظر در این دو معیار و میزان بنیادی دعوت می‌کنم :
1- معیار خردمندی:  اعتنا و التفات به خردمندی و عقلانیت مهمترین و معتبرترین معیار و شرط موفقیت هر رئیس جمهور و صاحب قدرت و فرمانروا ست؛ زیرا، خردمندی با استدلال و برهان و امر اندیشیده و تأمل ورزیده و به تجربه رسیده همراه و قرین می باشد. بنیان و اساس علم و دانش و تجربه و تخصص و ترقی همین استدلال‌ورزی و آزمایش گری و سختگی و سنجیدگی است. در طول تاریخ زندگی بشر، هیچ تجربه و مهارت و شناخت و ساخت موفقی و نافعی بدون التفات به این معیار، محقق و محصل نشده به دست نیامده است. خردمندی، دیدن و شنیدن صدای عقل و مردم است. البته و البته، صدای مردم صدای خداست؛ خدا انتشار در عقول و دل‌ها و احساسات و اندیشه‌ها و اراده‌ها و اختیارات خلق خداست.
در این مطلب برای ژرف اندیشان و باریک بینان نکات نافع و پراثر و ثمری نهفته است. خردمندی حاصل تفکر و تجربه و دانش و هوشمندی و آزمون و خطای بسیاری در سیر زندگی بشری است. صدای عقل، جان و جوهر آدمیان و شهروندان هر کشور و جامعه‌ای است که در متن زندگی و فرهنگ و تمدن آنان نمایان و آشکار گشته است. عقل مردم، صدای عقل، صدای زندگی ، صدای تجربه، صدای امروز و ندای آینده بشریت است. خردمندی، با معرفت و اگاهی و آزادی و حقیقت و عدالت هم سو و قرین و همراه است، آیا بدون عقل و معرفت و منطق و مغز، اکتفا و اقتنا و بسندگی به پوسته و ظاهر و قشر و قشری گری، می‌تواند فایده‌مند و کارساز و مولد خیر و نیکی باشد؟
 به یاد آورید افغانستان و طالبان را که اوقات و نیروی فراوانی برای اندازه ریش مردان گذاشتند و در نهایت هیچ درو کردند.! انسان عاقل و با تجربه گردو را به دلیل مغز و هسته مقوی و مغذی آن می‌خرد نه به خاطر پوست و پوشش و روکش آن. « دقت لازم است». باری، معیار و ملاک خردمندی، با تفکر و اندیشه ورزی، پژوهش و تجربه و داشتن ادله و براهین متقن و محکم واقعی شناخته می‌شود و رخ می‌تاباند. اگر تصمیمات و اقدامات در انتخاب وزیران و مدیران با خردمندی صورت گیرد، پشیمانی و شکست به همراه نخواهد داشت، زیرا، خرد و اندیشه صادق و شفاف و اثربخش، آدمی را درست راه می‌برد و پشتوانه لازم و کافی را برای اطمینان و استحکام در تصمیم و اقدام فراهم می کند.
بنابراین، حرکت در مسیر خردمندی و خردمندان همواره ی تاریخ و آینده معیار و میزان بنیادین و نافع و اثرگذار و تحول بخش و پیشران تغییرات اثربخش است. از این سوی، به خواجه نظام‌الملک و خواجه نصیرالدین طوسی بنگرید و از آن سوی، به عهد سلاجقه و عصر مغولان و تغییر دوران دقت کنیم و تأمل بورزیم تا درستی این معیار بیش از پیش عیان و آشکار شود. ۲- معیار کارآمدی و اثربخشی:  منظور من از ملاک و میزان و سنجه کارآمدی، کار بی‌اثر و بی‌ثمر نکردن و فعالیت بی فایده و خسران زا و تهی و خالی و پوچ انجام ندادن و پست‌ها و جایگاه را اشغال نکردن و اثر نداشتن است. به هیچ وجه و به هیچ دلیل معقول نیست سرمایه‌ها و اندیشه‌ها و کنش‌ها، بی‌فایده و بی اثر هرز و هدر رود و روز به روز بر فقر و فلاکت و خانمان سوزی افزون گردد؟ می‌دانید شالوده و ریشه این بدبختی‌ها و سختی‌ها، کجاست؟  ریشه در تفکر ابتر و عقیم و ایدئولوژیک دارد. ریشه در دیدگاه و نگرش خشک مغزانه و بی‌اثر و بدون خیر و نیکی دارد. اثربخشی یعنی مردم در متن و واقعیت زندگی احساس عمیق پیشرفت و توسعه و گشایش و رهایش و راحتی داشته باشند. معیار اثربخش ، یعنی، هیچ مدیری و وزیری وقت و سرمایه و اندیشه و کنش را تلف نکند و بر باد ندهد. کارآمدی، یعنی مسئولیت داشتن در مقابل مردم،تا به نیکی و رفاه و آرامش آنان یاری‌گری شود و زندگی‌سازی صورت گیرد. تفکراثربخش، به زندگی‌سازی می‌اندیشد و سخت می‌کوشد. معیار کارآمدی به ما یادآوری می‌کند اگر مدیری و وزیری اثرمند و اثر گذار نبود به درد آن مقام و منصب نمی‌خورد. داشتن معیار تفکراثربخش یعنی وزیران و مدیران لایق و با کفایت عقلی و اندیشگی و عملی و اثری بر سرکار گمارده شوند و عنان امور را بدست گیرند.  چکیده مطلب این است که تغییر و تحول در زندگی و کیفیت زندگانی انسانی و پیشرفت و ترقی کشور و جامعه با تغییر و تحول در طرز تفکر و دیدگاه و میزان خردمندی شروع می‌شود و با توجه و تفطن واقعی در کارآمدی و نافعیت و خیرمندی تکمیل می گردد و با رضایت مردم سنجیده می‌شود. شهروندان و مردم ریشه هستند، اگر ریشه ها سبز باشند، شاخ و برگ سبز خواهد ماند و سایه و ثمر خواهد داد.