تیم مذاکره‌کننده قبلی باتجربه‌تر بود

همدلی|  ادامه مذاکرات هسته‌ای ایران با طرفین غربی بدون حضور مستقیم آمریکا، روند پیشین این گفت‌وگوها را با تغییراتی جدی روبه‌رو کرده است. به عقیده بسیاری از ناظران سیاسی، مانع اصلی عدم اعتماد ایران به آمریکا، وجود تحریم‌ها است که ورود مجدد آمریکا به برجام می‌تواند منجر به کاهش معنی‌دار این تحریم‌ها شود. دستیار پیشین امنیت ملی در دفتر علم و فناوری کاخ سفید معتقد است که در این مسیر یکی از راه‌های اعتمادسازی این باشد که ایران برخی از گام‌هایی را که در جهت دستیابی به توانایی تسلیحات هسته‌ای برداشته است، مانند تولید اورانیوم ۶۰درصدی غنی‌شده را در ازای آزاد کردن وجوهات ایران متوقف کند. فرانک هیپل، استاد روابط بین‌الملل دانشگاه پرینستون و شخصی که به‌صورت تخصصی در حوزه سلاح هسته‌ای و پیمان منع اشاعه هسته‌ای و جنگ تحقیق و بررسی کرده است، در گفت‌وگو با ایلنا می‌گوید: «من فکر می‌کنم که تشدید تهدیدها از سوی هر دو طرف صورت گرفته است. ناامیدی موجود را درک می‌کنم، اما این بن‌بست نمی‌تواند به‌طور نامحدود ادامه یابد و یک توافق موقت باید هدف فوری باشد.» این استاد دانشگاه تیم مذاکره‌کننده فعلی را با تیم قبلی مقایسه کرد و گفت: «تیم مذاکره‌کننده جدید ایران امتیازات تیم قبلی در زمینه تجربه مذاکره برجام و برقراری روابط با برخی از مذاکره‌کنندگان دیگر کشورها را ندارد.» او در ادامه گفت: «من می‌دانم که دولت ترامپ با خارج کردن آمریکا از برجام آسیب بزرگی به ایران و همچنین به ایالات‌متحده وارد کرد، اما با توجه به شرایط ضعیف سیاست داخلی آمریکا، فکر نمی‌کنم که انتظار ایران از آمریکا برای جبران خسارت واقع‌بینانه باشد! من فکر می‌کنم که ایران باید روی منافع فوری و عظیمی که می‌تواند با لغو تحریم‌های خاص آمریکا مانند آزادی دارایی‌های ایران در خارج از کشور به دست آورد، تمرکز کند.» ون هیپل اضافه کرد: «مبنای روشنی برای روند گام‌به‌گام برای بازگشت ایالات‌متحده و ایران به پایبندی به تعهدات خود در چارچوب برجام وجود دارد. من احساس می‌کنم که زمان برای پیشرفت در حال اتمام است. تداوم انباشت اورانیوم غنی‌شده ۶۰درصد از سوی ایران، ظرفیت غنی‌سازی بیشتر و محدودیت‌های آن در دسترسی و اطلاعات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، کسانی را تقویت می‌کند که استدلال می‌کنند ایران تصمیم به دستیابی به سلاح هسته‌ای گرفته است. من فکر می‌کنم که مذاکره‌کنندگان ایرانی، مذاکره‌کنندگان آمریکایی را صادق می‌دانند! با درک بهتر از موقعیت‌های یکدیگر، آن‌ها می‌توانند با هم ایده‌هایی را برای بهبود وضعیت بررسی کنند.» او در مورد مخالفت اسرائیل با برجام گفت: «اسراییل در حال حاضر صدمات زیادی به مذاکرات وارد کرده است. برای مثال، می‌دانم که حمله اسرائیل به تأسیسات تولید سانتریفیوژ ایران، با توجیه تعلیق نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بر تولید سانتریفیوژ ایران صورت گرفت. من نمی‌دانم دولت آمریکا چه نوع پیام‌هایی را درباره اقداماتش به دولت اسرائیل می‌فرستد، اما ترس اسرائیل از اینکه برنامه هسته‌ای ایران یک تهدید وجودی برای اسرائیل است مشخص‌شده است.» این استاد دانشگاه در مورد بدعهدی اروپا در مورد ایران در دوران تحریم گفت: «معتقدم مشکل بیشتر این است که شرکت‌های اروپایی از تحریم‌های آمریکا می‌ترسند و دولت‌های اروپایی نمی‌توانند از شرکت‌های خود در برابر تحریم‌های ایالات‌متحده محافظت کنند به‌ویژه تهدید از دست دادن دسترسی به بازار ایالات‌متحده.» او همچنین در مورد کاهش تعهدات برجامی ایران گفت: «من می‌دانم که انگیزه ایران در تعلیق پایبندی خود به برجام، فشار بر آمریکا برای بازگشت به پایبندی بود. دولت بایدن صمیمانه می‌خواهد به تعهدات خود بازگردد؛ اما دو گروه مذاکره‌کننده باید با یکدیگر کار کنند تا بر این شک و تردید در پایتخت‌های خود غلبه کنند؛ چراکه مذاکرات پتانسیل واقعی برای موفقیت دارد. من فکر می‌کنم که مذاکره‌کنندگان اروپایی در حمایت از بازگشت به برجام صادق هستند. من فرض می‌کنم که آن‌ها با همتایان آمریکایی و ایرانی خود در مورد اینکه چگونه می‌توان پیشرفت در این مسیر را امکان‌پذیر کرد، در حال مشورت هستند؛ اما مسئله اصلی افزایش اعتماد بین تهران و واشنگتن در مورد صداقت طرف مقابل است.»