بررسی عقبافتادگی ایران در جریان جهانی واکسیناسیون
بدعهدی چین و روسیه درباره واکسن
همدلی| روند واکسیناسیون کرونا در کشور کند شده و در برخی از شهرها متوقف شده است. برخی از مراکز بهداشت در تهران، شیراز، اهواز و شمار دیگری از شهرها اعلام کردهاند به دلیل موجود نبودن واکسن کرونا واکسیناسیون را متوقف کردهاند، سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا نیز گفته واکسیناسیون برای گروههای سنی بعدی به زمان دیگری موکول شده است. نبود واکسن برای افرادی که دوز اول را تزریق کردهاند به بحران واکسن در کشور دامنزده و نگرانیها را بیشتر کرده است. مسولان علت این وضعیت را تمام شدن ذخیره واکسن و نرسیدن واکسن از خارج از کشور میدانند. علیرضا رئیسی دو روز پیش اعلام کرد که دلیل تعلل در واکسیناسیون نرسیدن واکسن از خارج به کشور بوده اما عملا هنوز خبری از وارد شدن محموله جدید نیست و واکسنهای داخلی هم به تولید گسترده نرسیدهاند.
چین و روسیه مقصر نبود واکسن در ایران
علیرضا ناجی، رئیس مرکز تحقیقات ویروسشناسی و عضو کمیته علمی کووید ۱۹، توپ نبود واکسن در کشور را به زمین کشور چین و روسیه انداخته است و گفته این دو کشور در تحویل واکسن پیش خرید شده به ایران بدقولی کردند. آنطور که علیرضا ناجی میگوید در حال حاضر واکسن چندانی در کشور وجود ندارد و دلیل آن هم یک چیز است: بدقولی روسیه و چین در تحویل واکسن. اما او میگوید روند تزریق واکسن متوقف نخواهد شد. او گفته: به نظر میرسد محموله جدیدی از واکسن در هفته آینده به کشور وارد شود اما اگر وارد نشود باید فکر جدی در این باره کنیم و تصمیم چالشی را بگیریم. با مذاکراتی که صورت گرفته و قول و قرارهایی گذاشته شده که احتمالا مقداری واکسن از چین یا روسیه تحویل ایران شود. اما در هر صورت من فکر میکنم مشکل همچنان پابرجاست.
به گفته ناجی ظرفیت پایین تولید واکسن اسپوتنیک روسی باعث شده تا کشورهایی که این واکسن را پیشخرید کردهاند در بلاتکلیفی بمانند و چینیها هم تامین واکسن مورد نیاز داخل را در وهله اول قرار دادهاند. صندوق کواکس هم به خاطر مشکلاتی که در دنیا وجود دارد دست ما را از سهمیه واکسنی که باید به ما میداد، خالی گذاشته است.
کشور هندوستان هم به خاطر مشکلات خودش یا دلایل دیگری که ممکن است باشد، از تحویل واکسن به ما خودداری کرده است. پیش از این علیرضا رئیسی، سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا نیز تلویحا به بدقولی کشورهای طرف قرارداد ایران در موضوع واکسن کرونا، بدون اشاره به نام کشور خاصی گفته بود که تحویل ۳ میلیون واکسن از سوی یکی از کشورها با تاخیر مواجه شده است.
نگرانیهای نبود واکسن در کشور
نبود یا کمبود واکسن در کشور نگرانیهای را در مورد آغاز پیک پنجم و پیکهای بعدی و همچنین شیوع گونههای جهش یافته در کشور ایجاد کرده است. علاوه بر آن بیم آن میرود که نبود واکسن باعث تاخیر در تزریق دوز دوم واکسن کرونا به افرادی شود که دوز اول را تزریق کردهاند.
البته برخی از این افراد که واکسن دوز اول را تزریق کردهاند و جز افراد پرخطر نیز محسوب میشوند، اکنون زمان تزریق دوز دوم واکسن آنها فرا رسیده، اما به هر جایی مراجعه میکنند با در بسته مواجه میشوند، چرا که خزانه واکسن خالی است.
تاخیرهای پیش آمده در ارائه دوز دوم واکسن به شهروندان در حالی است که پیش از این مینو محرز، عضو کمیته علمی ستاد ملی مبارزه با کرونا، گفته بود:«اگر قرار باشد دوز دوم واکسنی چهار هفته بعد تزریق بشود اما این به هر دلیلی رخ ندهد، واکسیناسیون آن فرد باید دوباره از اول شروع شود.»
تزریق ترکیبی؛ شیوهای که آزموده نشده
اکنون که ذخیره واکسن کرونا در کشور رو به اتمام است؛ برخی از تزریق ترکیبی برای دوز دوم سخن میگویند، ترکیبی که هنوز امتحان نشده و عوارض آن نیز پیدا نیست.
ناجی پیشنهاد داده که چنانچه تأخیر در تزریق دوز دوم واکسنها بیش از فواصل تعیینشده باشد، باید تزریق ترکیبی واکسنها صورت گیرد و با واکسنهای داخلی مثل واکسن برکت کار انجام شود. او در عین حال تاکید کرده است که هیچ شاهدی بر این موضوع نداریم که آیا این ترکیب درست است یا خیر.
علاوه بر ناجی عاطفه عابدینی، دبیر کمیته علمی کشوری کرونا، احتمال تزریق یک واکسن متفاوت مانند واکسن ایرانی به عنوان واکسن دوز دوم خبر داده بود. اما مینو محرز، عضو کمیته علمی ستاد کرونا گفته است که کشورهای مختلف هنوز به نتیجه قاطع درباره امکان انجام چنین کاری نرسیدهاند.
بنابر آخرین اعلام وزارت بهداشت، تاکنون ۴ میلیون و ۲۳۰ هزار و ۴۸۴ نفر دوز اول واکسن کرونا و ۶۵۸ هزار و ۲۸۵ نفر نیز دوز دوم را تزریق کردهاند و مجموع واکسنهای تزریقشده در کشور به ۴ میلیون و ۸۸۸ هزار و ۷۶۹ دوز رسیده است. ایران در حال حاضر حدود ۸۳ میلیون نفر جمعیت دارد و برای واکسیناسیون کل جمعیت آن به بیش از ۱۶۰ میلیون دوز واکسن نیاز دارد.