ممکن است محدودیتهای کرونا زمان رایگیری را بیش از یک روز کند
احتمال تغییر شکل انتخابات1400
همدلی| کرونا در حال تحمیل خود بر همه شئون زندگی از سیاست و اجتماع گرفته تا فرهنگ و اقتصاد است و به نظر میرسد همچنان که بسیاری از آیینها و مناسک مذهبی و عرفی را تحت تاثیر قرار داده است، آیینهای سیاسی که پیش از این از ضوابط محکمی برخوردار بودند نیز دستخوش این تغییر و تحمیل خواهند شد.
برگزاری انتخابات در جمهوری اسلامی از جمله آیینهایی بود که در سختترین شرایط و با محکمترین ضوابط برگزار شد. در جدیت موضوع همین که گفته میشود، حتی بمباران شهرهایی چون پایتخت در زمان جنگ تحمیلی نیز نتوانست مردم و مسئولین را از برگزاری این نماد مردمسالاری در جمهوری اسلامی، منصرف کند. در چهار دهه گذشته هر کدام از انتخاباتهای برگزار شده، از هشت صبح یک روز جمعه تا ساعتهایی که قانون اجازه تمدید میداد برگزار شد و معمولا نتایج آن به فاصله چند روز نهایی و اعلام میشد.اما به نظر میرسد که محدودیتهای تحمیلی ویروس کووید19 بر همه شئون زندگی، قوانین و ضوابط سفت وسخت، آیین انتخابات را نیز تحت تاثیر قرار داده و برخی از اصول تاکنون ثابت مانده آن را تغییر دهد. مانند، برگزاری انتخابات در دو روز متوالی.
خبرگزاری تسنیم در این باره نوشت:«رئیس ستاد انتخابات کشور از احتمال ۲ روزه شدن انتخابات ریاستجمهوری خبر داد و گفت:ما این پیشنهاد را میدهیم و اجرایی شدن آن منوط به موافقت شورای نگهبان و تصویب ستاد ملی مبارزه با کرونا است.
جمال عرف، معاون سیاسی وزیر کشوربا متفاوت توصیف کردن انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ نسبت به دورههای پیشین اظهار داشت:«با توجه به وضعیت کرونا و با فرض وجود این بیماری در آن مقطع در کشور، پیشنهادها و سناریوهای مختلفی در حال بررسی است از جمله دو گزینهای که محتملتر از سایر گزینهها است.»
عرف در تشریح پیشنهاد وزارت کشور برای برگزاری انتخابات ریاست جمهوری گفت:«پیشنهاد ما درباره زمان و مکان انتخابات است؛ مبنی بر اینکه زمان اخذ رای را از یک روز به ۲ روز افزایش دهیم، یعنی یکی از پیشنهادهای ما افزایش تعداد روزهای رایگیری است.»
وی خاطرنشان کرد:«البته قانون اجازه برگزاری انتخابات در ۲ روز را نداده اما ستاد ملی مبارزه با کرونا میتواند با تصویب این موضوع (۲روزه شدن انتخابات) دست ما را در این زمینه باز بگذارد.»
معاون سیاسی وزیر کشور اضافه کرد:«پیشنهاد دیگر ما افزایش شعب اخذ رای است. یعنی فرضا اگر ما ۶۰ هزار شعبه داریم، این تعداد را به ۸۰هزار شعبه افزایش دهیم.»
عرف اجرایی شدن این پیشنهاد را منوط به موافقت شورای نگهبان و تصویب ستاد ملی مبارزه با کرونا عنوان کرد و افزود:«با توجه به اینکه ما قانون انتخابات ریاستجمهوری را داریم و عملاً قانون موجود محدودیتهایی را در این زمینه برای مجریان پیشبینی کرده است، نیاز داریم پیشنهادمان در صورت موافقت شورای نگهبان به تصویب ستاد ملی مبارزه با کرونا برسد، چراکه مصوبات این ستاد در حکم مصوبات شورای عالی امنیت ملی است.» وی تاکید کرد:«اصل بر این است که ۲۸ خرداد ۱۴۰۰ انتخابات برگزار میشود و انتخابات یک روز هم عقب نمیافتد. ضمن اینکه در زمینه تبلیغات و حضور میدانی طرفداران و کاندیداها انتخابات متفاوتی خواهیم داشت و به مانند انتخابات مرحله دوم مجلس شورای اسلامی ممنوع خواهد بود.»در همین ارتباط نایب رئیس کمیسیون امور داخلی کشور و شوراهای مجلس نیز گفت:«این امکان وجود دارد در صورت ادامه شیوع ویروس کرونا، انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ در چند روز متوالی برگزار شود.» محمدحسن آصفری در گفتوگو با خبرگزاری خانه ملت، در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه مجلس شورای اسلامی برای برگزاری انتخابات در شرایط کرونایی رویکرد خاصی را در دستور کار خواهد داشت، اظهار کرد:«تا زمانی که زیرساختهای لازم برای الکترونیکی شدن انتخابات وجود نداشته باشد، نمیتوان قانونی در این رابطه تصویب کرد؛ بنابراین وقتی که امکانات لازم برای برگزاری اینگونه انتخابات وجود ندارد پس دیگر به تصویب قانون در این زمینه نیازی نیست.»نماینده مردم اراک، کمیجان و خنداب در مجلس شورای اسلامی افزود:«در وهله نخست باید متولیان امر، امکانات را برای الکترونیکی شدن انتخابات مورد بررسی قرار دهند و ناگفته نماند که روند برگزاری انتخابات جز وظایف شورای نگهبان و وزارزت کشور بوده که باید در این رابطه به توافقات خاص خود برسند.»
نایب رئیس کمیسیون امور داخلی و شوراهای مجلس شورای اسلامی گفت:«اینکه گفته شود برای برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در طی چند روز متوالی قانونی تصویب شود باید تاکید کرد که در حال حاضر امکان طرح چنین موضوعاتی به دلیل ضیق وقت وجود ندارد.»وی در ادامه افزود:«البته باید در آینده شرایط را بررسی کرد و اگر به همین شیوه بود این امکان وجود دارد که تصمیمی گرفته شود تا اینکه انتخابات 1400 را به صورت چند روز پی در پی برگزار کرد، اما امیدواریم تا آن زمان ویروس کرونا برطرف شود و شاهد چنین موضوعاتی نباشیم.» آصفری اظهار کرد:«اولویت اصلی ما سلامت مردم بوده و همچنین حضور حداکثری پای صندوقهای رای است که اگر در این رابطه نیز شورای نگهبان و دولت به قانونی نیاز داشته باشند مجلس شورای اسلامی هیچ مضایقهای نخواهد کرد.»
برگزاری انتخابات در جمهوری اسلامی از جمله آیینهایی بود که در سختترین شرایط و با محکمترین ضوابط برگزار شد. در جدیت موضوع همین که گفته میشود، حتی بمباران شهرهایی چون پایتخت در زمان جنگ تحمیلی نیز نتوانست مردم و مسئولین را از برگزاری این نماد مردمسالاری در جمهوری اسلامی، منصرف کند. در چهار دهه گذشته هر کدام از انتخاباتهای برگزار شده، از هشت صبح یک روز جمعه تا ساعتهایی که قانون اجازه تمدید میداد برگزار شد و معمولا نتایج آن به فاصله چند روز نهایی و اعلام میشد.اما به نظر میرسد که محدودیتهای تحمیلی ویروس کووید19 بر همه شئون زندگی، قوانین و ضوابط سفت وسخت، آیین انتخابات را نیز تحت تاثیر قرار داده و برخی از اصول تاکنون ثابت مانده آن را تغییر دهد. مانند، برگزاری انتخابات در دو روز متوالی.
خبرگزاری تسنیم در این باره نوشت:«رئیس ستاد انتخابات کشور از احتمال ۲ روزه شدن انتخابات ریاستجمهوری خبر داد و گفت:ما این پیشنهاد را میدهیم و اجرایی شدن آن منوط به موافقت شورای نگهبان و تصویب ستاد ملی مبارزه با کرونا است.
جمال عرف، معاون سیاسی وزیر کشوربا متفاوت توصیف کردن انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ نسبت به دورههای پیشین اظهار داشت:«با توجه به وضعیت کرونا و با فرض وجود این بیماری در آن مقطع در کشور، پیشنهادها و سناریوهای مختلفی در حال بررسی است از جمله دو گزینهای که محتملتر از سایر گزینهها است.»
عرف در تشریح پیشنهاد وزارت کشور برای برگزاری انتخابات ریاست جمهوری گفت:«پیشنهاد ما درباره زمان و مکان انتخابات است؛ مبنی بر اینکه زمان اخذ رای را از یک روز به ۲ روز افزایش دهیم، یعنی یکی از پیشنهادهای ما افزایش تعداد روزهای رایگیری است.»
وی خاطرنشان کرد:«البته قانون اجازه برگزاری انتخابات در ۲ روز را نداده اما ستاد ملی مبارزه با کرونا میتواند با تصویب این موضوع (۲روزه شدن انتخابات) دست ما را در این زمینه باز بگذارد.»
معاون سیاسی وزیر کشور اضافه کرد:«پیشنهاد دیگر ما افزایش شعب اخذ رای است. یعنی فرضا اگر ما ۶۰ هزار شعبه داریم، این تعداد را به ۸۰هزار شعبه افزایش دهیم.»
عرف اجرایی شدن این پیشنهاد را منوط به موافقت شورای نگهبان و تصویب ستاد ملی مبارزه با کرونا عنوان کرد و افزود:«با توجه به اینکه ما قانون انتخابات ریاستجمهوری را داریم و عملاً قانون موجود محدودیتهایی را در این زمینه برای مجریان پیشبینی کرده است، نیاز داریم پیشنهادمان در صورت موافقت شورای نگهبان به تصویب ستاد ملی مبارزه با کرونا برسد، چراکه مصوبات این ستاد در حکم مصوبات شورای عالی امنیت ملی است.» وی تاکید کرد:«اصل بر این است که ۲۸ خرداد ۱۴۰۰ انتخابات برگزار میشود و انتخابات یک روز هم عقب نمیافتد. ضمن اینکه در زمینه تبلیغات و حضور میدانی طرفداران و کاندیداها انتخابات متفاوتی خواهیم داشت و به مانند انتخابات مرحله دوم مجلس شورای اسلامی ممنوع خواهد بود.»در همین ارتباط نایب رئیس کمیسیون امور داخلی کشور و شوراهای مجلس نیز گفت:«این امکان وجود دارد در صورت ادامه شیوع ویروس کرونا، انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ در چند روز متوالی برگزار شود.» محمدحسن آصفری در گفتوگو با خبرگزاری خانه ملت، در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه مجلس شورای اسلامی برای برگزاری انتخابات در شرایط کرونایی رویکرد خاصی را در دستور کار خواهد داشت، اظهار کرد:«تا زمانی که زیرساختهای لازم برای الکترونیکی شدن انتخابات وجود نداشته باشد، نمیتوان قانونی در این رابطه تصویب کرد؛ بنابراین وقتی که امکانات لازم برای برگزاری اینگونه انتخابات وجود ندارد پس دیگر به تصویب قانون در این زمینه نیازی نیست.»نماینده مردم اراک، کمیجان و خنداب در مجلس شورای اسلامی افزود:«در وهله نخست باید متولیان امر، امکانات را برای الکترونیکی شدن انتخابات مورد بررسی قرار دهند و ناگفته نماند که روند برگزاری انتخابات جز وظایف شورای نگهبان و وزارزت کشور بوده که باید در این رابطه به توافقات خاص خود برسند.»
نایب رئیس کمیسیون امور داخلی و شوراهای مجلس شورای اسلامی گفت:«اینکه گفته شود برای برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در طی چند روز متوالی قانونی تصویب شود باید تاکید کرد که در حال حاضر امکان طرح چنین موضوعاتی به دلیل ضیق وقت وجود ندارد.»وی در ادامه افزود:«البته باید در آینده شرایط را بررسی کرد و اگر به همین شیوه بود این امکان وجود دارد که تصمیمی گرفته شود تا اینکه انتخابات 1400 را به صورت چند روز پی در پی برگزار کرد، اما امیدواریم تا آن زمان ویروس کرونا برطرف شود و شاهد چنین موضوعاتی نباشیم.» آصفری اظهار کرد:«اولویت اصلی ما سلامت مردم بوده و همچنین حضور حداکثری پای صندوقهای رای است که اگر در این رابطه نیز شورای نگهبان و دولت به قانونی نیاز داشته باشند مجلس شورای اسلامی هیچ مضایقهای نخواهد کرد.»