مخالفت آیت الله کاشانی با نخست وزیر شدن «هژیر»

امور ایران در ماه‌های خرداد و تیر تا آبان 1327(ژوئن تا نوامبر 1948) تحت الشعاع مخالفت آیت الله سیّد ابوالقاسم کاشانی با نخست وزیر شدن عبدالحسین هژیر (وزیر بازرگانی کابینه قوام السلطنه در 1321) قرار داشت. این مخالفت از بیست و سوم خرداد (13ژوئن 1948) که مجلس به نخست وزیرشدن هژیر ابراز تمایل کرده بود آغاز شده بود. آیت الله کاشانی نمایندگانی را که نسبت به هژیر ابراز تمایل کرده بودند مورد انتقاد قرارداده و خواسته بود که تمایل خود را پس بگیرند. از 120نماینده حاضر در جلسه 23خرداد تنها 66نفرشان به هژیر نظر تمایل ابرازکرده بودند.در پی مخالفت آیت الله کاشانی، دانشجویان دانشگاه در بهارستان اجتماع کردند و خواستند که هژیر نخست وزیر نشود و سپس در خارج از مجلس دست به تظاهرات زدند، به تدريج گروهی از تهرانی ها به آنان پیوستند و پلیس دست به تیراندازی زد و شماری مجروح شدند. آیت الله کاشانی 25خرداد (15جون) اعلامیه داد و مردم را دعوت به مخالفت با هژیر در سمت رئیس دولت کرد. با توجه به این اعلامیه، 27خرداد (17ژوئن) و این بار بازاریان مغازه ها و حجره هارا بستند و در بهارستان و خیابانهاي مجاور اجتماع کردند و سیّدمجتبی نواب صفوی [رئیس جمعیت فدائیان اسلام] برای تظاهرکنندگان سخنرانی کرد. اجتماع با دادن شعار تظاهرکنندگان؛ لغو ابراز تمایل مجلسیان و برکناری هژیر بود که باز ماموران انتظامی مداخله کردند و زد و خورد آغاز شد.سوم تیرماه (24 ژوئن) هنگام سخنرانی هژیر در مجلس، شعار دادن علیه او از جایگاه تماشاگران آغاز و به صحن مجلس گسترش یافت و نمایندگان مخالف به جمع تظاهرکنندگان پیوستند که عکس‌های آیت الله کاشانی را در دست داشتند.هشتم تیرماه (29ژوئن) هشت نماینده کمونیست مجلس نیز به صف مخالفان هژير پیوستند و دهم تیرماه (یکم جولای) تظاهرات دیگری در بهارستان صورت گرفت. این تظاهرات و مخالفت در هفته‌های بعد و تا پایان کار دولت هژیر ادامه داشت و غیرقانونی شدن فروش الکل در مشهد، قم و شهرری و آزادشدن زیارت مکّه هم این تظاهرات و اعتراض را کاهش نداد و دو معاون هژیر ـ جهانگیر تفضلی (مدیر روزنامه ایران) و لطفعلی معدّل ـ از ادامه معاونت و همکاری با دولت هژیر انصراف دادند.مخالفت آیت الله کاشانی ادامه یافت و به فاصله دو ماه دو بار کابینه هژیر ترمیم شد زیرا که برخی از وزیران از ادامه همکاری امتناع کرده بودند و هژیر سرانجام نیمه آبان (پس از چهار ماه و چند روز) از ریاست دولت کناره گیری خودرا اعلام داشت. شاه 28تیرماه سال بعد (19جولای 1949) هژیر را وزیر دربار خود کرد. چهارماه بعد ـ 13آبان 1328(چهارم نوامبر 1949) حسین امامی از جمعیت فدائیان اسلام هژیر را در شبستان مسجد سپهسالار گلوله زد که روز بعد درگذشت. هژیر برای شرکت در مجلس روضه خوانی ایّام عزاداری عاشورا به آن مسجد رفته بود. تیراندازی درجریان سینه زنی صورت گرفته بود. امامی، ضارب او در بازجویی گفته بود که هژیر برای وطن زیان آور بود و این واقعیت بر او روشن شده بود. وی افزوده بود که از چندماه پیش درصدد از میان برداشتن هژیر برآمده بود.
منبع: روزنامک