سوداگران کرونا در بازار مایحتاج

همدلی| فاطمه آقایی‌فرد: کرونا ویروس، این‌روزها بهانه جدیدی برای افزایش قیمت کالاهای اساسی، خریدهای فله‌ای و حتی نایاب شدن برخی از اجناس ضروری مردم در بازار است. این را از صحبت‌های فروشندگان با مشتری‌ها، حال و هوای بازار و حتی روند تغییر قیمت اجناس ضروری اقشار مختلف جامعه نسبت به هفته‌های پیش از شیوع این بیماری، به خوبی می‌توان فهمید. انگار بازار هم با وحشت مردم دچار ترس و دلهره شده و تورم چهره ترسناک‌تری از خود نشان می‌دهد. در هایپرمارکت‌های شهر بسیاری از خریداران را می‌توان دید که با سبدهای پر از مواد غذایی در صف‌ها ایستاده‌اند تا هر چه زودتر نوبت‌شان برسد و صندوق‌دار به خانه راهی‌شان کند. مریم یکی از خریداران در فروشگاه افق کوروش در یکی از مناطق شمالی تهران، است که به «همدلی»، می‌گوید: «سعی کردم خرید دو ماه را یکجا انجام دهم، زیرا به دلیل داشتن یک پسر هفت ساله در خانه قادر نیستم هر چند روز یکبار به بازار بیایم و خرید کنم، کرونا خیلی از ما را خانه‌نشین کرده و ترجیح می‌دهم برای جلوگیری از آلودگی خودم و فرزندم خریدهای خود را از قبل انجام دهم تا دیگر مجبور نباشم به مرکز آلودگی پا بگذارم». علی یکی از مشتری‌های دیگر این فروشگاه زنجیره‌ای است که کالسکه خریدش مثل خیلی از مردم پر از مواد غذایی و بهداشتی است و به دنبال کالسکه خالی دیگری می‌گردد تا لوازم مورد نیاز خود را از قفسه‌ها برداشته و در داخل کالسکه جا بدهد. او درباره این میزان از حجم خرید خود به «همدلی»، اینطور توضیح می‌دهد: «روزهای آخر سال است و کرونا خیلی از ماها را نگران کمبود کالا کرده، وضعیت پایدار نیست و معلوم نیست در روزهای آینده چه بر سر بازارها خواهد آمد، مردم نمی‌توانند از نیازهای ضروروی خود چشم‌پوشی کنند، خودتان ببینید در بازار چه خبر است و مردم چگونه خرید می‌کنند، شاید در هفته‌های آینده قیمت‌ها بیشتر از حالا نجومی شود، شاید هم قطحی بیاید و چیزی پیدا نکنیم تا با استفاده از آن به جنگ این بیماری برویم». در این میان یکی دیگر از خریداران که بیشتر از همه نگران افزایش قیمت محصولات پروتئینی است به «همدلی»، می‌گوید: «در روزهایی که درگیر این بیماری ویروسی هستیم، بیشتر از گذشته نیاز به محصولات پروتئینی داریم تا بدن مقاوم‌تری داشته باشیم، اما من که یک کارمند ساده هستم هنوز حقوق نگرفته‌ام و شرکت هنوز عیدی را واریز نکرده، قیمت‌ها هم روز به روز گرانتر می‌شود و وضعیت خوراک و بهداشت خانواده‌ام بیشتر از همیشه نگرانم کرده».

افزایش نجومی قیمت گوشت

در سایه هراس از این اژدهای چینی، موج جدیدی از افزایش قیمت در بازار گوشت به راه افتاده که فروشندگان یکی از دلایل اصلی آن را افزایش تقاضا در پی گمانه‌زنی‌ها درباره قرنطینه شدن شهرهای آلوده عنوان می‌کنند. البته رد پای دلالان در این بازار باز هم خبرساز شده و به گفته مدیر عامل اتحادیه سراسری دامداران، این گرانی توسط عده‌ای سودجود در بازار انجام می‌شود. هر چه که هست قیمت گوشت در هفته‌های اخیر بر نگرانی مصرف‌کنندگان درباره این بازار دامن زده و بازارها با بحران بزرگی مواجه شده‌اند. یکی از فروشندگان مواد پروتئینی در شمال پایتخت به «همدلی» می‌گوید: «با شیوع این بیماری ویروسی، مصرف‌کنندگان به دو گروه تقسیم شده‌اند؛ گروهی که هر طور شده می‌خواهند پروتئین مورد نیاز خود را با خرید هر چند گران‌تر این ماده غذایی فراهم کنند و گروه دیگری که این ماده پروتئینی را از دیگر منابع جایگزین تهیه می‌کنند». نگاهی به قیمت گوشت در یکی از فروشگاه‌های بزرگ غرب تهران نشان می‌دهد که قیمت گوشت گوسفندی در روزهای اخیر به بالاترین حد خود در مقایسه با هفته‌های قبل از شیوع این ویروس رسیده است. به عنوان مثال هر کیلو راسته بی‌استخوان دریکی از فروشگاه‌های جنت‌آباد، 139 هزار و 700 تومان به فروش می‌رود. این در حالی است که یک هفته قبل از انتشار این ویروس در شهرهای مختلف، قیمت هر کیلو راسته بی‌استخوان در همین فروشگاه حدود 94 هزار تومان بود. یک حساب سرانگشتی نشان می‌دهد که قیمت گوشت قرمز در هفته‌های اخیر و با انتشار خبرهای کرونایی حدود 148درصد افزایش یافته است. در یکی دیگر از فروشگاه‌های پروتئینی در مرکز پایتخت نیز هر کیلوگرم گوشت مخلوط گوسفندی به 124هزار تومان رسیده است. آنطور که فروشنده به «همدلی»، توضیح می‌دهد: «خریدهای احساسی مردم و رشد تقاضا باعث افزایش 10 تا 20 هزار تومانی قیمت نسبت به گذشته شده است که انتظار می‌رود تا زمانی که خبرهای امیدوارکننده درباره کنترل این ویروس به گوش نرسد، بازارها تا پایان سال با همین روند ادامه کار بدهند». افزایش قیمت گوشت و برخی از محصولات پروتئینی در روزهای اخیر در حالی مطرح است که از اواسط ماه‌های سال گذشته زنگ خطر گرانی این محصول به صدا درآمده بود و کارشناسان به صورت مدام درباره تبعات این رشد قیمتی بخصوص برای سلامتی مصرف‌کنندگان هشدار می‌دادند. بررسی‌ها نشان می‌دهد، در آخرین ماه سال ۹۷ قیمت گوشت قرمز اعم از گوشت گوسفند و گاو نسبت به اسفند سال ۹۶ حداقل ۱۲۰ درصد رشد داشت. در همان روزها گزارش مرکز آمار نیز حکایت از این داشت که طی 12 ماهه سال 97 بیشترین رشد قیمت مربوط به گوشت گوسفند و گاو بود؛ به طوری که قیمت این محصولات از 42 و 39 هزار تومان به 95 و 86 هزار تومان افزایش یافت. این در حالی است که در روزهای اخیر رکورد قیمت گوشت شکسته و این محصول پروتئینی به بالاتر از 100 هزار تومان رسیده که فروشندگان دلیل اصلی این رشد قیمتی را افزایش تقاضا و ترس از گرانی و نایاب شدن محصولات عنوان می‌کنند. یکی از فروشندگان محصولات پروتئینی به «همدلی»، می‌گوید: «در روزهای اخیر قیمت گوشت قرمز و ماهی بیشتر از گوشت مرغ تحت تاثیر قرار گرفته و در مقایسه با رشد 15 هزار تومانی نرخ گوشت گوسفندی، قیمت مرع تنها هزار تومان نسبت به هفته‌های قبل از شیوع این بیماری افزایش یافته است».

افزایش قیمت مواد غذایی پرطرفدار

این‌روزها خیلی از پزشکان به مردم توصیه می‎‌کنند تا برای جلوگیری از درگیر شدن با کرونا، برخی از مواد غذایی از قبیل سیر، زنجبیل یا لیموترش را در وعده غذایی خود جای دهند. هر چند برخی از متخصصان این گونه توصیه‌ها را از اساس رد کرده و باور دارند که برای جنگ با این ویروس این مواد غذایی چندان هم به نتیجه نمی‌رسد. اما با این همه خواص ضدعفونی کنندگی و حتی آنتی‌اکسیدانی این مواد غذایی باعث شده تا تقاضا برای خرید این اجناس بیشتر از گذشته شود. حالا به دنبال شیوع ویروس کرونا، علاوه بر کمیاب شدن اقلامی نظیر ماسک، دستکش و ژل ضدعفونی، با توصیه پزشکان و متخصصان حوزه سلامت به تقویت ایمنی بدن در برابر این ویروس و افزایش تقاضای مردم برای خرید برخی از اقلام میوه و صیفی با قیمت‌های چندین برابری به فروش می‌رسد‌ و قیمت زنجبیل به کیلویی ۱۲۰ هزارتومان، قیمت هر کیلو لیموترش به ۵۰ هزار تومان، لیمو شیرین به ۹۰۰۰ تومان و سیر به ۳۵ هزار تومان رسیده است. البته در برخی از مغازه‌ها لیموترش با اتیکت 18 هزار و 500 تومان به فروش می‌رسد که به گفته فروشندگان بهترین و با صرفه‌تری قیمت برای این ماده غذایی در روزهای درگیری با این ویروس است. از طرف دیگر قیمت هر کیلوگرم سیر خشک نیز به قیمت‌های متفاوتی مانند 20 هزارتومان، 40 هزار تومان و 49 هزار تومان در روزهای اخیر رسیده است. قیمت هر کیلوگرم زنجبیل تازه نیز که پیش از این به قیمت 40 تا 45 هزار تومان به فروش می‌رسید بر اساس گزارش‌های میدانی به 80 هزار تومان افزایش یافته است و برخی از فروشندگان در فروشگاه های اینترنتی قیمت این محصول را 90 هزار تومان اعلام کرده‌اند.

سوژه داغ این روزهای فضای مجازی

بالا رفتن قیمت مواد غذایی و بهداشتی بسیاری از محصولات سوژه داغ این‌روزهای فضای مجازی است. در پی شیوع این بیماری و اتفاقات بازار، بسیاری از کاربران از نمونه‌های مختلف این قبیل سودجویی‌ها نام می‌برند و عامل اصلی چنین اتفاقاتی را خود مردم می‌دادند که همیشه به جای تحریم آن کالا تمایل بیشتری به خرید آن نشان داده‌اند و دلیلی برای سیر صعودی قیمت آن محصول شده‌اند. برخی از کاربران نیز با بیان اینکه قیمت‌ها در شهرهای مختلف کمی تفاوت دارند، معتقدند افزایش قیمت و عدم کنترل صحیح قیمت‌ها به دلیل بی‌توجهی و سبک شمردن این مسائل توسط مسئولین است. گروهی از کاربران اما به اقدام انسانی برخی فروشگاه‌ها اشاره می‌کنند که بدون سود لیموترش و زنجبیل و سایر اقلام را به نرخ میادین میوه و تره‌بار عرضه می‌کنند تا در این شرایط به هموطنان خود کمک کرده باشند و با یاری همدیگر از عهده مقابله با ویروس کرونا برآیند.