2421
جهت اشتراک در روزنامه همدلی ایمیل خود را ثبت فرمائید
گزارش«همدلی» از روند پیشرفت جلسات تعیین دستمزد کارگران در سال 99
کارگران مشغول چانه‌زنی‌اند
همدلی| فاطمه آقایی‌فرد: ماه‌های پایانی سال است و ماجرای تعیین دستمزد کارگران دوباره به صدر اخبار رسانه‌ها آمده. صدای فعالان کارگری، کارفرمایی و نماینده‌های دولتی را این‌روزها بیشتر از دیگر روزهای سال می‌توان از رسانه‌ها شنید. چانه‌زنی‌ها درباره میزان دستمزد کارگران در سال آینده از چند ماه گذشته آغاز شده و حالا آنچه که جلسات را با کندی پیش می‌برد، مشکلات و چالش‌های پیش‌روی هر یک از این سه گروه است. کارفرماها از رکودی که بر واحدهای تولیدی‌شان سایه انداخته گلایه دارند، دولتی‌ها هر یک درصدی را که بر روی دستمزد اضافه می‌شود را مساوی با رشد تورم در کالاهای اساسی عنوان می‌کنند و از دل پری که اقتصاد از افزایش قیمت عمومی کالاها طی سال‌های اخیر تجربه کرده، می‌گویند، در این میان فعالان کارگری نیز از شکاف میان هزینه سبد معیشت و حداقل دستمزد گله دارند. این اولین باری نیست که نماینده‌های این سه گروه با همین دغدغه‌های تکراری، پشت میز جلسات تعیین دستمزد می‌نشینند، سال‌های گذشته نیز این ماجراها مطرح بوده، اما به نظر می‌رسد یکی از تفاوت‌های مهم جلسات دستمزد امسال با سال‌های قبل افزایش بی‌ثباتی در اقتصاد و نبود چشم‌انداز روشنی از روندی است که قیمت کالاهای اساسی در پیش گرفته‌اند. چند وقت پیش بود که فعالان کارگری به «همدلی»، خبر دادند که به دلیل نوسان موجود در قیمت کالاهای اساسی، جلسات دستمزد تعطیل شده و تا معلوم شدن تورم واقعی این بحث‌ها به روزهای پایانی سال محول شده است. گزارش‌های رسیده از این جلسات طی ماه‌ها و هفته‌های گذشته نیز حکایت از این دارد که این موضوع در هر بار دورهمی فعالان کارگری و کارگری بی‌نتیجه مانده است. چند روز پیش در حالی جلسه تعیین دستمزد میان نمایندگان کارگران، کارفرمایان و دولت برگزار شد که گزارش‌های رسمی حکایت از این دارد که تورم در محدوده 38 تا 40 درصد قرار گرفته و یکی از دغدغه‌های فعالان کارگری تعیین رقم دستمزد بر اساس تورم واقعی است.
به اعتقاد رئیس اتحادیه پیشکسوتان جامعه کارگری ایران «اگر دستمزد بر اساس فرمولی که بر اساس محاسبه بیش از 490 کالا در نظر گرفته شده تعیین شود در این صورت می‌توان حدود 43 درصد شکافی که میان هزینه سبد معیشت و حداقل دستمزد ایجاد شده را از بین برد». صادقی افزود: «کارگران در فقر مطلق هستند و دستمزد این قشر فاصله قابل‌توجهی با هزینه‌های زندگی دارد».
این فعال کارگری در ادامه با تاکید بر اینکه نباید هزینه سبد معیشت را بر اساس تورمی که بانک مرکزی یا مرکز آمار اعلام می‌کند تعیین کرد، گفت: « آمارهای اعلام شده از سوی این سازمان‌ها واقعی نیست، بنابراین باید دستمزد بر اساس هزینه‌های واقعی زندگی و بر اساس هزینه‌های سبد معیشت تعیین شود». صادقی در ادامه با اشاره بر اینکه تاکید فعالان کارگری بر واقعی کردن میزان دستمزد است، تاکید کرد: «در حال حاضر بین هزینه سبد معیشت و دستمزد شکاف 40 درصدی وجود دارد و بین حداقل هزینه کالاهای اساسی و دستمزد شکاف 63 درصدی وجود دارد که این شکاف باید از بین برود». این فعال کارگری در ادامه گفت: «کارگران امسال بر اساس یک سوم میزان تورم، دستمزد می‌گیرند و دو سوم بقیه تورم فشار مضاعفی را بر زندگی کارگران وارد می‌کند».
محمدرضا تاجیک، عضو کمیته مزد شورای عالی کار درباره جلسه دستمزد گفت: «با توجه به قانون، حداقل دستمزد کارگران باید از سوی شورای عالی کار تعیین شود».
او با اشاره به سهم دستمزد در قیمت تمام شده افزود: «این موضوع در جلسات قبلی کمیته مزد در دستور کار بود. ولی با توجه به اینکه به بهمن ماه وارد شده بودیم، پیشنهاد دادیم که بحث دستمزد در دستور کار قرار گیرد. چرا که دیگر زمان زیادی برای بررسی دستمزد کارگران نداریم». تاجیک درباره مزد منطقه ای گفت: «به دوستان تذکر دادیم با توجه به اینکه در حال حاضر وظیفه اصلی ما تعیین سبد معیشت است. بعد از تعیین تکلیف این موضوع روی مزد منطقه ای در صنایع مختلف تمرکز کنیم. پژوهشی انجام دهیم و برای سال های آتی بتوانیم بر روی این موضوع هم بررسی کنیم».
عضو کمیته مزد شورای عالی کار با بیان اینکه 10 بهمن ماه نرخ تورم از سوی مرکز آمار اعلام می شود بیان کرد: «قصد داریم بعد از 10 بهمن ماه جلسه ای برگزار کنیم و با توجه به تورم اعلامی از سوی مرکز آمار،سبدمعیشت را به روز کنیم. سپس روی نظر کارفرمایان درباره مزد منطقه ای و صنعتی نیز می توانیم بررسی کنیم. دوستان تصور می کردند که افرادی که در صنایع مختلف فعالیت می کنند از حداقل دستمزد کمتر دریافت می کنند، در صورتی که چنین نیست،افرادی که مهارتی را دارند و در صنایع مختلف مشغول فعالیت هستند بدون شک از حداقل دستمزد بیشتر دریافت می کنند».
تاجیک افزود: «زمان اندک باقی مانده تا پایان سال زمان مناسبی برای بررسی بر روی دستمزد منطقه ای و صنایع نیست. چرا که برای تعیین دستمزد مناطق باید کارشناسان مناطق حضور داشته باشند. کارفرمایان در جلسات قبلی فاکتورهایی را اعلام کردند که برای تعیین مزد منطقه ای وزن صنایع را در نظر نگرفته بودند، میانگینی که به دست آورده بودند واقعی نبود. با توجه به اینکه مصوبه شورای عالی کار، تعیین حداقل دستمزد است، تعیین مزد منطقه ای یا صنایع در دستور کار فعلی شورا نیست».
او افزود: «دستمزدی که کارگران دریافت می کنند کمتر از نصف سبد معیشت کارگران است. بدون شک وقتی حقوق کمتر از نصف سبد معیشت کارگران است،چگونه می توانیم درباره مزد بالاتر و صنایع بالاتر صحبت کنیم. با توجه به درخواست کارفرما برای دستمزد منطقه ای ، مقرر شد در صورتی که مدارک کارفرمایان آماده بود قبل از 10بهمن ماه جلسه ای برگزار شود تا درباره دستمزد منطقه ای بررسی شود،سپس بعد از 10بهمن ماه که نرخ تورم تعیین شد،جلسه کمیته مزد به منظور تعیین سبد معیشت برگزار خواهد شد».
بر اسال گزارش‌ها، سال گذشته، سبد معاش حداقلی سه میلیون و 750 هزار تومان تعیین شد؛ اما امسال کارگران وضعیت تعیین دستمزد را متفاوت از سال گذشته و سال‌های قبل‌تر می‌دانند، به گفته فعالان کارگری، امسال پس از افزایش نرخ بنزین، شاهد افزایش چشمگیر در سبد معیشت خانوار و هزینه های مسکن هستیم. هر چه که هست حالا نمایندگان کارگران معتقد هستند با توجه به اینکه عقب ماندگی مزدی کارگران امسال بیش از سال های دیگر است، مسیر برای تعیین دستمزد با چالش های بیشتری نسبت به سال های گذشته همراه است و باید منتظر بمانیم و ببینیم با توجه به تاثیرات شدید تورمی بر روی سبد کالاها، دستمزد سال آینده کارگران به چه صورت خواهد بود.
ناگفته نماند که نمایندگان کارگران در جلسه قبلی کمیته مزد، در حضور وزیر کار درخواست کرده بودند که یک جلسه فوق‌العاده با محوریت دو موضوع، یکی رسیدگی به وضعیت اشتغال کارگران مناطق آزاد و دیگری ورود به بحث دستمزد برگزار شود که هنوز نتیجه خبرسازی در این زمینه به گوش نمی‌رسد.
شکاف 63 درصدی هزینه سبد معیشت و دستمزد
حسن صادقی، رئیس اتحادیه پیشکسوتان جامعه کارگری ایران، درباره نحوه پیشرفت جلسات کارگری به «همدلی» گفت: «در حال حاضر کمیته کارگری در حال چانه‌زنی است تا شکاف ایجاد شده میان دستمزد و هزینه سبد معیشت را به حداقل برساند». امسال هزینه سبد معیشت برای یک خانواده چهار نفره کارگری سه میلیون و 700 هزار تومان تعیین شده است که در تلاش هستیم دستمزد را با همین شاخص تعیین کنیم.»به اعتقاد رئیس اتحادیه پیشکسوتان جامعه کارگری ایران «اگر دستمزد بر اساس فرمولی که بر اساس محاسبه بیش از 490 کالا در نظر گرفته شده تعیین شود در این صورت می‌توان حدود 43 درصد شکافی که میان هزینه سبد معیشت و حداقل دستمزد ایجاد شده را از بین برد». صادقی افزود: «کارگران در فقر مطلق هستند و دستمزد این قشر فاصله قابل‌توجهی با هزینه‌های زندگی دارد».
این فعال کارگری در ادامه با تاکید بر اینکه نباید هزینه سبد معیشت را بر اساس تورمی که بانک مرکزی یا مرکز آمار اعلام می‌کند تعیین کرد، گفت: « آمارهای اعلام شده از سوی این سازمان‌ها واقعی نیست، بنابراین باید دستمزد بر اساس هزینه‌های واقعی زندگی و بر اساس هزینه‌های سبد معیشت تعیین شود». صادقی در ادامه با اشاره بر اینکه تاکید فعالان کارگری بر واقعی کردن میزان دستمزد است، تاکید کرد: «در حال حاضر بین هزینه سبد معیشت و دستمزد شکاف 40 درصدی وجود دارد و بین حداقل هزینه کالاهای اساسی و دستمزد شکاف 63 درصدی وجود دارد که این شکاف باید از بین برود». این فعال کارگری در ادامه گفت: «کارگران امسال بر اساس یک سوم میزان تورم، دستمزد می‌گیرند و دو سوم بقیه تورم فشار مضاعفی را بر زندگی کارگران وارد می‌کند».
توضیح عضو کمیته مزد درباره نرخ دستمزد کارگران در سال آینده
عضو کمیته مزد شورای عالی کار با اشاره به اینکه مقرر شد سبد معیشت با توجه به تورم اعلامی از سوی مرکز آمار به روز رسانی شود به خبرآنلاین گفت: «در حال حاضر دستمزدی که کارگران دریافت می کنند کمتر از نصف سبدمعیشت است».محمدرضا تاجیک، عضو کمیته مزد شورای عالی کار درباره جلسه دستمزد گفت: «با توجه به قانون، حداقل دستمزد کارگران باید از سوی شورای عالی کار تعیین شود».
او با اشاره به سهم دستمزد در قیمت تمام شده افزود: «این موضوع در جلسات قبلی کمیته مزد در دستور کار بود. ولی با توجه به اینکه به بهمن ماه وارد شده بودیم، پیشنهاد دادیم که بحث دستمزد در دستور کار قرار گیرد. چرا که دیگر زمان زیادی برای بررسی دستمزد کارگران نداریم». تاجیک درباره مزد منطقه ای گفت: «به دوستان تذکر دادیم با توجه به اینکه در حال حاضر وظیفه اصلی ما تعیین سبد معیشت است. بعد از تعیین تکلیف این موضوع روی مزد منطقه ای در صنایع مختلف تمرکز کنیم. پژوهشی انجام دهیم و برای سال های آتی بتوانیم بر روی این موضوع هم بررسی کنیم».
عضو کمیته مزد شورای عالی کار با بیان اینکه 10 بهمن ماه نرخ تورم از سوی مرکز آمار اعلام می شود بیان کرد: «قصد داریم بعد از 10 بهمن ماه جلسه ای برگزار کنیم و با توجه به تورم اعلامی از سوی مرکز آمار،سبدمعیشت را به روز کنیم. سپس روی نظر کارفرمایان درباره مزد منطقه ای و صنعتی نیز می توانیم بررسی کنیم. دوستان تصور می کردند که افرادی که در صنایع مختلف فعالیت می کنند از حداقل دستمزد کمتر دریافت می کنند، در صورتی که چنین نیست،افرادی که مهارتی را دارند و در صنایع مختلف مشغول فعالیت هستند بدون شک از حداقل دستمزد بیشتر دریافت می کنند».
تاجیک افزود: «زمان اندک باقی مانده تا پایان سال زمان مناسبی برای بررسی بر روی دستمزد منطقه ای و صنایع نیست. چرا که برای تعیین دستمزد مناطق باید کارشناسان مناطق حضور داشته باشند. کارفرمایان در جلسات قبلی فاکتورهایی را اعلام کردند که برای تعیین مزد منطقه ای وزن صنایع را در نظر نگرفته بودند، میانگینی که به دست آورده بودند واقعی نبود. با توجه به اینکه مصوبه شورای عالی کار، تعیین حداقل دستمزد است، تعیین مزد منطقه ای یا صنایع در دستور کار فعلی شورا نیست».
او افزود: «دستمزدی که کارگران دریافت می کنند کمتر از نصف سبد معیشت کارگران است. بدون شک وقتی حقوق کمتر از نصف سبد معیشت کارگران است،چگونه می توانیم درباره مزد بالاتر و صنایع بالاتر صحبت کنیم. با توجه به درخواست کارفرما برای دستمزد منطقه ای ، مقرر شد در صورتی که مدارک کارفرمایان آماده بود قبل از 10بهمن ماه جلسه ای برگزار شود تا درباره دستمزد منطقه ای بررسی شود،سپس بعد از 10بهمن ماه که نرخ تورم تعیین شد،جلسه کمیته مزد به منظور تعیین سبد معیشت برگزار خواهد شد».
بر اسال گزارش‌ها، سال گذشته، سبد معاش حداقلی سه میلیون و 750 هزار تومان تعیین شد؛ اما امسال کارگران وضعیت تعیین دستمزد را متفاوت از سال گذشته و سال‌های قبل‌تر می‌دانند، به گفته فعالان کارگری، امسال پس از افزایش نرخ بنزین، شاهد افزایش چشمگیر در سبد معیشت خانوار و هزینه های مسکن هستیم. هر چه که هست حالا نمایندگان کارگران معتقد هستند با توجه به اینکه عقب ماندگی مزدی کارگران امسال بیش از سال های دیگر است، مسیر برای تعیین دستمزد با چالش های بیشتری نسبت به سال های گذشته همراه است و باید منتظر بمانیم و ببینیم با توجه به تاثیرات شدید تورمی بر روی سبد کالاها، دستمزد سال آینده کارگران به چه صورت خواهد بود.
ناگفته نماند که نمایندگان کارگران در جلسه قبلی کمیته مزد، در حضور وزیر کار درخواست کرده بودند که یک جلسه فوق‌العاده با محوریت دو موضوع، یکی رسیدگی به وضعیت اشتغال کارگران مناطق آزاد و دیگری ورود به بحث دستمزد برگزار شود که هنوز نتیجه خبرسازی در این زمینه به گوش نمی‌رسد.